Turist rehberliği mesleği kuşatmada

1- Rehberin özgür iş olanaklarını kısıtlamış durumda.
TURSAB, rehberlerin kendi çapında ufak tefek bile olsa kendi müşterilerini gezdirmelerinin önüne geçmek için inanılmaz yasaları 1618 sayılı Seyahat Acentaları Birliği Kanunu'na eklemiş; şimdi de bunun denetlemesini artırdı. Bu kanunda "tur" tanımını "tanıtım ve ulaşım" olarak belirlemiş ve dolayısıyla her ikisini almış aynı keseye koymuş. Ulaşımsız tur olamayacağı için de bir rehber isterse dünyanın en iyi rehberi olsun, isterse dünyanın en iyi servisini versin, vermiş olduğu kaliteli hizmetin tüm pozitif maddi ve manevi getirisini bir acentaya devretmekten başka çaresi kalmıyor. Bir anlamda Tursab yaptığı kanunlarla rehberi acentanın kölesi haline getirmiş.

( Bazıları "o zaman rehber de çok istiyorsa acenta açsın" diyebilir..yani Tursab' a 30.000 papeli bayılırsak mı günahtan kurtulmuş oluyoruz.. Ver 30.000 TL'yi bana alayım seni klüb'e diyor Tursab kısaca. Cennetten arsa satmak gibi yani ! )

2- Rehberin geliri artık komik hale gelmiştir.
TURSAB rehberin kendi başına iş yapmasını istemiyor. Peki bunu anladık ama o zaman doğru dürüst para versinler...o da yok. Türsab kendi imzasını koyduğu taban yevmiyenin artık pratikte hiç bir uygulanırlığı kalmadığını farketmiyor mu ? İstese üyelerini denetleyemez mi ? Müze önünde denetlenen meslekdaşlarımıza, acaba denetleyen şahıslar "taban yevmiye size teklif edildi mi ? Kaça çalışıyorsunuz ?" diye hiç soruyorlar mı ?

( Bazıları hemen “sorsak bile hangi rehber acentasını şikayet etmek ister ki ?” diyebilir…Bunun da kolayı vardır. Koyarsınız bir kapalı kutu, seçim sandığı gibi bir şey. Yanına da numaralı, mühürlü anket kağıdı. Rehber dilerse kimliğini yazmadan burada şikayetini yazar, zarfa koyar ve kutuya atar. Daha sonra da IRO-TUREB bunu alır TURSAB’ yetkilisiyle beraber bir masada açarlar ve tutanak tutarlar. Sonra da TURSAB’ın eyleme geçmesi izlenir.

Tabii bunu yapacak olan IRO-TUREB'in değerli yöneticileridir. Hiç akıllarına geliyor mu acaba bu söylediklerim. TURSAB’ı kızdırmamak için onların koltuğu altına girerek her cefayı kabullenme ne kadar acınası bir durum. Acentaların hakkını korurken acaba rehberin hakkını korumak ta akıllarına geliyor mu ? Kaç rehber IRO'ya verdiği yıllık 350 lira için "helal olsun" diyor merak ediyorum...peki verirken küfür eden de oluyor mu acaba ?

3- Rehber enflasyonu rehberlikte kaliteyi bitirmiştir.
Rehber enflasyonu artık almış başını yürümüş. Artık insanların pratik yapmak için rehber olduklarını falan dile getirenlere rastlamaya başladık. Ne hazin ! TURSAB acenta enflasyonunu önlemek için 30.000 TL 'lik klübe üyelik barajı koymuş. O zaman en iyisi IRO-TUREB'te bir çalışma karnesi versin ve bir fiyat belirlesin. Ödeyen rehber çalışabilsin. Bu şekilde para yatıran rehber kolay kolay emeğini bedavaya satmak istemeyecektir. Böylece Bakanlığın popülist politikaları sonucu oluşan rehber enflasyonunun önüne geçemiyorsak biz de bu şekilde hallederiz işi....

4-Yanlış turizm politikaları
Müşteri proflinin değişmesi, nicelik artarken niteliğin düşmesi gibi bir realite oluştu. Bakanlık kelle sayısıyla gelen turistlerin artışıyla övünürken bunların ne kadar harcadıklarını ya sır gibi saklamayı ya da diğer bazı verilerle çarpıtarak yanlış rakamlar ortaya koyuyor. Böylece ortada oynanan oyun bir türlü güldüremeyen yeni Türk komedi dizilerine benzetiyor. Turist sayısına bağlı olarak Turizm gelişiyorsa neden bütün turizmcilerin geliri düşüyor ? Hükümetin yanlış turizm politikaları ne yazık ki bu sektörü artık mahvetmiştir. Kültür turizmi katledilmiştir, tatil turizmi ise sömürge turizmi haline gelmiştir. Sultanahmet gibi bir yerde bir taş döşeme yıllarca sürer mi hiç ? Birilerinin artık kral çıplak demesi gerekmektedir.

Her buhranda olduğu gibi insanlar önce kendilerini kurtarmayı deneyecektir. İnsan psikolojisi bunu emreder. Dolayısıyla işsizlikten artık mevsimlik olarak aylık 1300 TL'yi savunan rehberler bile çıkmaya başladı ortaya. Eee napsın adam hiç iş olmayınca saldırıyor acımasızca..nereye mi ? İşine ve kendine saygı duyan meslekdaşlarının ekmeğine...

Son 50 yıllık süreçte birbirinden değerli eski jenerasyon meslekdaşlarımızın yükselttiği çıta sayesinde bi seviyeye getirilmiş rehberlik bu mirasyediler tarafından har vurup harman savurulmak isteniyor. Rehberlik asgari ücrete yakın bir maaşla veya lisan pratik yapmak için yapılan bir iş olamaz...olmamalıdır da. Kendinize gelin beyler...gidin öğretmenlik yapın, devlet kapısına girin ne yaparsanız yapın...Hem sosyal statünüzde olur ne güzel...( hem rehbere kız bile vermiyorlar...) ama bu işi bedavaya çalışarak sabote etmeyin...Bölgesel farklılıklar yüzünden taban yevmiyenin farklı uygulanmasını destekler tarzda yazan meslekdaşlarımıza da şunu sormak istiyorum...peynirin, zeytinin, benzinin, doğalgazın, elbisenin, ıvırın zıvırın kısaca her türlü masraf kalemimizin fiyatı Türkiye sınırları içerisinde ki her bölgede değişik fiyatlarda mıdır ? Böyle düşünmek ne büyük bir talihsizlik...

Peki ne yapılabilir ?

TURSAB bu aralar 1618 sayılı Seyahat Acentaları Birliği Kanunu'nu yeniden yazıyor. Taslak metin açıklandı. Göze batan en önemli değişiklik şu; TURSAB' Bakanlığın da katılımıyla bir Seyahat Teminat Kurulu oluşturmak istiyor. Bunun sayesinde Seyahat Acentalarının yönetmelikle belirlenen şartlara uygun davranmadıklarını tespit ettiği anda belge iptali getirerek sektörü ıslah etmeyi planlıyor.

IRO-TUREB'te bu aralar kendi kanun taslağını hazırlıyor. Son gelinen noktada rehberlik kanunu çıksın ama yeni maddeler eklenerek iyileştirilsin denmişti. İşte size eklenecek güzel bir madde. Rehber Teminat Kurulu. Ancak bu kurul sayesinde rehberlik mesleği ıslah edilebilir. Örneğin taban yevmiyenin altında mı çalışıldı...tespit edildiği anda şut! Etik ilkelere aykırı davranış ve mesleği kötü duruma mı düşürdü..aynen şut ! İrtikap, şerefsizlik, yüz kızartıcı suçları işleyenler anında ihraç edilsin. Herkes bu kurula hesap vermeye mecbur tutulsun…başkanlar ve yönetim kurulları dahil…

Rehberlik bana göre bitmemiştir ama artık cazibeli bir meslek olmaktan çıkmıştır. Çaresizlikten yapılır hale gelmiştir. Meslekten kaliteli eleman çıkışı artık yavaşlamıştır zira artık adam kalmamıştır...tek kurtuluş yukarda değindiğim gibi yüksek ücretli çalışma karnesi verilsin ve bir teminat kurulu kurulsun diye hazırlanan meslek yasa tasarımıza ekleme yapılsın.