TÜRKİYE’DEN 28 ŞİRKET CDP’NİN KÜRESEL LİDERLERİ ARASINDA

İSTANBUL - Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu’nun 2010 yılından bu yana Türkiye çalışmalarını üstlendiği CDP’nin “Türkiye 2024 İklim Değişikliği ve Doğa Raporu” sonuçları ve lider şirketler, 16 Mayıs’ta düzenlenen “CDP Türkiye 15. İklim Değişikliği & Doğa Konferansı: 2024 Sonuçları ve Ödül Töreni” ile açıklandı.
CDP, bu yıl dünya genelinde 23.000’e yakın şirketi derecelendirdi; bu şirketlerin yalnızca %2’si en yüksek derecelendirme notu olan “A” notunu aldı. Türkiye’den 28 şirket, CDP’nin Küresel A Listesi’ne girerek bu lider gruba dahil oldu.

CDP aracılığıyla dünya genelinde yaklaşık 25.000 şirket çevresel verilerini raporlarken, Türkiye’den 138 şirket raporlama yaptı. Bir önceki yıla kıyasla, Türkiye’den raporlama yapan şirket sayısı iklim değişikliği tema alanında %21, su güvenliğinde %65 ve ormansızlaşmada ise %220 oranında arttı.
Türkiye çalışmalarını Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu’nun üstlendiği, dünyanın en büyük çevre raporlama platformu olan CDP’nin 2024 yılı Türkiye Sonuçları, 16 Mayıs 2025 Cuma günü, ”CDP Türkiye 15. İklim Değişikliği ve Doğa Konferansı: 2024 Sonuçları ve Ödül Töreni” ile açıklandı. Garanti BBVA’nın ana sponsorluğunda Türkiye faaliyetlerini gerçekleştiren CDP Türkiye’nin 2024 yılına ait analizlerini ve bulgularını içeren “CDP Türkiye 2024 İklim Değişikliği ve Doğa Raporu” ve CDP’nin Global Derecelendirme Metodolojisine göre belirlenen CDP Global Liderleri, etkinlik sırasında kamuoyu ile paylaşıldı.

CDP’DE YENI DÖNEM VE ARTAN RAPORLAMA

2024’te CDP, İklim Değişikliği, Ormansızlaşma ve Su Güvenliği soru setlerini tek ve entegre bir Kurumsal Soru Seti altında birleştirerek raporlama yapısını köklü biçimde dönüştürdü. Plastikler ve biyoçeşitlilik ilk kez bağımsız tema alanları olarak ele alınırken, küçük ölçekli işletmelere yönelik yeni bir özel KOBİ Soru Seti de raporlama sürecine dahil edildi. CDP aracılığı ile dünya genelinde yaklaşık 25.000 şirket çevresel verilerini açıklarken, Türkiye’den 138 şirket raporlama yaptı. Bir önceki yıla kıyasla, Türkiye’de raporlama yapan şirket sayısı iklim değişikliği tema alanında %21, su güvenliği alanında %65 ve ormansızlaşma alanında ise dikkat çekici şekilde %220 arttı.

CDP Türkiye 2024 İklim Değişikliği ve Doğa Raporu’na göre; Türkiye’den CDP’ye raporlama yapan şirketlerin büyük çoğunluğu, çevresel risk ve fırsatları, üst düzey yönetişim ve stratejik karar alma süreçlerine entegre ediyor. Ancak bu ilerleme diğer raporlama temalarıyla orantısız bir şekilde, büyük ölçüde iklim değişikliği konularında yoğunlaşmış durumda. Su güvenliği alanında orta düzeyde kurumsal olgunluk gözlemlenirken, ormansızlaşma, plastikler ve biyoçeşitlilik gibi diğer çevresel temalarda bu düzey oldukça düşük kalıyor. Şirketlerin raporlamada dengeyi sağlayabilmeleri için doğa temelli konuları yönetişim, strateji ve performans ölçüm sistemlerine daha güçlü biçimde entegre etmeleri gerekiyor.

ŞIRKETLERIN TAMAMINA YAKINI IKLIM DEĞIŞIKLIĞI KONUSUNDA SORUMLULUK ALIYOR

Rapora göre; şirketlerin %98’i iklim değişikliği konusunda yönetim kurulu düzeyinde sorumluluk alırken, %93’ü yönetim kurullarının iklim yetkinliğine sahip olduğunu belirtti. Ayrıca şirketlerin %78’i üst düzey yöneticilerin ücretlendirmesini iklim hedeflerinin başarısına bağladıklarını raporladı. Buna karşın, doğa temelli konular, kurumsal yönetişim yapıları ve teşvik sistemlerinde yeterince yer bulamıyor.

ŞIRKETLERIN %82’SI SUYLA ILGILI ÖZEL HEDEFLER BELIRLEDI

2024 yılında Türkiye’deki şirketler arasında su risklerine yönelik farkındalık ve yönetim kapasitesi belirgin şekilde arttı. CDP’ye su güvenliği teması kapsamında raporlama yapan şirket sayısı bir yıl içinde %65 artış gösterdi. Raporlamalara bakıldığında su stresi kaynaklı sistemik risklerin oldukça yaygın olduğu görüldü. Şirketlerin %66’sı suyu stres altında olan havzalardan çektiğini belirtirken, tesislerin %72’si doğrudan bu yüksek riskli bölgelerde yer alıyor.

GERI DÖNÜŞÜM, YENIDEN KULLANIM VE DÖNGÜSEL ÜRÜN TASARIMI SINIRLI DÜZEYDE

2024 yılı itibarıyla Türkiye’den raporlama yapan şirketlerin plastik kullanımını tedarik zinciri genelinde haritalamaya başladığı ve bu alanda hedefler belirlediği görülüyor. Ancak geri dönüşüm, yeniden kullanım ve döngüsel ürün tasarımı gibi uygulamalar oldukça sınırlı düzeyde. Şirketlerin %40’ının, plastik ham madde kullanımını azaltmaya ve geri dönüştürülebilirliği artırmaya yönelik hedefleri var. %47’si ise plastik kullanımını operasyonları ve tedarik zinciri genelinde haritalamış durumda. Rapora göre şirketlerin yalnızca %30’u ormansızlaşmayı önleme hedefine sahip. %70’i tedarik zincirinde izlenebilirlik sistemi kurarken, sadece %10’u temin ettikleri ürünlerin gerçekten bu kriterlere uygun olup olmadığını aktif olarak izlediğini raporladı.

ŞIRKETLER GELECEKTEKI DÜZENLEMELERE HAZIRLIK KONUSUNDA ADIMLAR ATIYOR

Türkiye’den raporlama yapan şirketlerin %92’si, değer zincirlerini tamamen haritalandırmış ya da bu süreci başlatmış durumda. Şirketlerin neredeyse tamamı (%98) çevresel bağımlılıkları, etkileri, riskleri ve fırsatları belirlemek ve yönetmek için sistematik süreçler uyguladıklarını bildiriyor. Şirketlerin %80’i iklim değişikliği için, %55’i ise su güvenliği için senaryo analizlerini kullanıyor. Bu oran ormansızlaşma için yalnızca %2 seviyesinde. Şirketlerin %59’u önümüzdeki üç yıl içinde karbon fiyatlandırma sistemleri kapsamına girmeyi bekliyor. %44’ü ise iklim geçiş stratejilerine paralel olarak yatırım, harcama ve gelir planlamalarını şimdiden dönüştürmüş durumda.

CDP Türkiye 15. İklim Değişikliği ve Doğa Konferansı

Konferansın açılış konuşmalarını Garanti BBVA Genel Müdür Yardımcısı Cemal Onaran ve Sabancı Üniversitesi Yönetim Bilimleri Fakültesi Dekanı Ayşegül Toker yaptı.

Cemal Onaran konuşmasında, “Şeffaflıkla yapılan raporlama, artık bir tercih değil, bir zorunluluk. İklim krizinin etkisini her geçen gün daha fazla hissediyoruz ve bu krizi hiçbirimiz tek başımıza çözemeyiz. Sürdürülebilirlik alanında iş dünyasına rehberlik eden, ortak bir dil oluşturmamızı sağlayan CDP bu nedenle çok kıymetli. Garanti BBVA olarak bu yıl hem iklim hem de su alanında Global A Listesi’nde yer aldık. Bizi onurlandıran bu sonuç, gelecek için de büyük motivasyon kaynağı oldu. CDP Türkiye’nin ana destekçisi olmaktan büyük gurur duyuyoruz” ifadelerini kullandı.

Ayşegül Toker şöyle konuştu: “Sabancı Üniversitesi Yönetim Bilimleri Fakültesi olarak, Türkiye ve dünyada sürdürülebilir kalkınmanın başarılmasına yönelik hem kendi hedeflerimiz hem de iş birlikleri aracılığıyla katkı sağlamayı stratejimizin en önemli unsurlarından biri olarak görüyoruz. CDP ile kurduğumuz hayati ortaklık, bu önemli çabamızın güçlü bir kanıtı olarak durmakta ve Kurumsal Yönetim Forumumuz bu kritik girişimin öncüsü olarak hizmet vermektedir.”

Konferansa canlı bağlantı ile katılan Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu (ISSB) Yönetim Kurulu Üyesi Veronika Pountcheva, Türkiye’nin sürdürülebilirlik ve raporlama konularında önemli ilerlemeler kaydettiğini, çok sayıda şirketin sürdürülebilirlik raporları yayımladığını ve bu sayının giderek arttığını ifade etti. Pountcheva, “Türkiye’de bakanlıklar, düzenleyici kurumlar, standart belirleyiciler, finans sektörü, akademi ve iş dünyası arasında da güçlü bir etkileşim söz konusu. Küresel sürdürülebilirlik standartlarıyla uyumlu raporların yayımlanması çok önemli bir adım. Şirketler bu raporları iş süreçlerinin, finansal sistemlerin, karar alma mekanizmalarının ve stratejik planlamaların merkezine entegre etmeli.” dedi.

Konferans için bir video mesaj ileten Doğa ile İlgili Finansal Beyanlar Görev Gücü (TNFD) CEO’su Tony Goldner, “CDP’nin iklim ve doğaya entegre yaklaşımı dünyanın ihtiyaç duyduğu bütüncül çevresel eylemin ilerletilmesinde kilit bir rol oynamaktadır. Bu ortak hedef doğrultusunda birlikte çalışmaya devam etmeyi sabırsızlıkla bekliyoruz” diye konuştu.

CDP Türkiye Ülke Programları Yöneticisi Mirhan Köroğlu Göğüş, 2024 yılında Türkiye’den raporlama yapan şirketlerin verilerine dayanan “CDP Türkiye 2024 İklim Değişikliği ve Doğa Raporu”nun sonuçlarını aktardığı konuşmasında şu ifadeleri kullandı: “2024, sürdürülebilirlik raporlaması açısından önemli bir eşik yıl oldu. Dönüşen raporlama ekosisteminde CDP, küresel veri standardizasyonunun gerçekleştirilmesinde kritik bir rol oynadı. İklim, su, ormansızlaşma, plastikler ve biyoçeşitlilik gibi, doğayı da içine alan farklı temalarda tutarlı ve karşılaştırılabilir raporlamaları teşvik ederek, sürdürülebilirlik raporlamasında birlikte çalışabilirliğin yaygınlaşmasına katkı sağladı.”

“Dönüşen Raporlama Ekosisteminde Birlikte Çalışabilirliği (Interoperability) Güçlendirmek” Paneli

Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu Direktörü Ata Can Bertay’ın moderatörlüğünde gerçekleştirilen panele; EBRD İklim Adaptasyonu ve Doğa Finansmanı Müdürü Rachael Barza, GRI Stratejik İletişim Başkanı Cristina Gil White ve CDP Avrupa Etkileşim Yöneticisi Benan Ürgün katıldı.

Panelde son yıllarda hızla dönüşen sürdürülebilirlik raporlaması ekosisteminde kurumların değişen rolü ve bu yeni düzende nasıl daha etkin bir şekilde birlikte çalışılabileceği konusu tartışıldı. Rachael Barza konuşmasında, doğaya etkilerini ve bağımlılıklarını anlamaya çalışan şirket ve yatırımcılarla yürüttükleri çalışmalardan bahsetti. Barza, bu sürecin yalnızca raporlama yükümlülüklerini karşılamaktan ibaret olmadığını, aynı zamanda doğa temelli yatırımların ortaya çıkmasına ve şekillenmesine doğrudan katkı sağladığını vurguladı. Cristina Gil White, konuşmasında sürdürülebilirlik raporlamasının küresel iş dünyasında artık yerleşik bir uygulama haline geldiğini ve Türkiye'nin bu alanda yükselen bir ivme yakaladığını söyledi. White, CDP ile GRI iş birliğinin şirketlere daha uyumlu ve kolay bir raporlama süreci sunduğunu ve ayrıca, ESRS ve ISSB gibi raporlama çerçeveleri ile güçlü bir, birlikte çalışabilirlik hedeflediklerini vurguladı. Benan Ürgün ise CDP’nin değişen raporlama ekosistemindeki rolüne odaklanarak; CDP’nin farklı iklim ve doğa raporlama çerçeveleri arasında birlikte çalışabilirliği nasıl teşvik ettiğinden, zorunlu raporlama standartlarıyla olan uyumundan bahsetti.

CDP Ödül Töreni- Türkiye’den 28 Global Lider

CDP, bu yıl dünya genelinde 22.700’ün üzerinde şirketi derecelendirdi; bu şirketlerin yalnızca %2’si en yüksek not olan “A” derecelendirme notunu almaya hak kazandı. Türkiye’den 28 şirket, CDP’nin Küresel A Listesi’ne girerek bu lider gruba dahil oldu.

Etkinlik sonunda gerçekleştirilen CDP Ödül Töreni’nin açılış konuşmasını T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, İklim Değişikliği Başkanı Halil Hasar ve Kamu Gözetimi ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) Başkanı Hasan Özçelik yaptı. Halil Hasar konuşmasında “Sürdürülebilir finansman mekanizmalarına erişim açısından çevresel raporlama her geçen gün daha kritik bir hale geliyor. Bu bağlamda CDP, şirketlerin düzenlemelere uyum sağlamasında ve şeffaf veri sunumunda kilit bir rol üstleniyor. Türkiye’nin 2053 Net Sıfır Hedefi kapsamında CDP’nin katkıları bizim için kıymetli. İklim Değişikliği Başkanlığı olarak; şeffaf, tutarlı ve güvenilir bir sürdürülebilirlik raporlama çerçevesi, bizim vazgeçilmezimizdir” dedi.

Hasan Özçelik ise “Şeffaflık, sürdürülebilirliğin temelidir. Kamu Gözetimi Kurumu olarak yayımladığımız Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları ile iş dünyamızın iklim değişikliği ve doğa temelli risklere karşı hesap verebilirliğini artırmayı, yatırımcıların güvenini pekiştirmeyi ve küresel sürdürülebilirlik gündemiyle daha güçlü bir uyum sağlamayı hedefliyoruz” diye konuştu.

Türkiye’den CDP’nin Global Liderleri arasına girmeyi başaran 28 şirkete ödülleri Halil Hasar ve Hasan Özçelik tarafından takdim edildi. Ardından lider şirketlerin CEO’larından gelen mesajlar paylaşıldı.

Editöre Not:

CDP GLOBAL A LİDERLERİ

CDP 2024 Global A İklim ve Su Liderleri (Çifte A):

AKBANK T.A.Ş.

ANADOLU ISUZU OTOMOTİV SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

ARÇELİK A.Ş.

AYDEM YENİLENEBİLİR ENERJİ A.Ş.

BRİSA BRIDGESTONE SABANCI LASTİK SAN. VE TİC. A.Ş

CARREFOURSA CARREFOUR SABANCI TİCARET MERKEZİ A.Ş.

ÇİMSA ÇİMENTO SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

ENERJİSA ENERJİ A.Ş.

KORDSA TEKNİK TEKSTİL A.Ş.

MAVİ GİYİM SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

MİGROS TİCARET A.Ş.

QNB BANK A.Ş.

SABANCI HOLDİNG A.Ş.

TÜRKİYE GARANTİ BANKASI A.Ş.

TÜRKİYE VAKIFLAR BANKASI T.A.O.

CDP 2024 Global A İklim Liderleri:

ABDİ İBRAHİM İLAÇ SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

ELSAN ELEKTRİK GEREÇLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

FİBA YENİLENEBİLİR ENERJİ HOLDİNG A.Ş.

KOROZO GROUP

TEKNOSA İÇ VE DIŞ TİCARET A.Ş.

TÜRK TELEKOMÜNİKASYON A.Ş.

TÜRKİYE HALK BANKASI A.Ş.

YAPI VE KREDİ BANKASI A.Ş.

CDP 2024 Global A Su Liderleri:

BORÇELİK ÇELİK SANAYİİ TİCARET A.Ş.

COCA-COLA İÇECEK A.Ş.

ŞEKERBANK T.A.Ş.

T.C. ZİRAAT BANKASI A.Ş.

TÜRKİYE SINAİ KALKINMA BANKASI A.Ş.