Türkiye kriz döneminden geçiyor

EKONOMİK BAKIŞ
İSTANBUL- Başbakan Ahmet Davutoğlu B20 konferansında yaptığı konuşmada kriz döneminden geçildiğini söyledi. Başbakan Ahmet Davutoğlu, kasım ayında Antalya’da yapılacak G20 Zirvesi öncesi Ankara’da yapılan B20 Zirvesi’nde konuştu.
Davutoğlu'nun konuşmasından öne çıkanlar şu şekilde:
- “Siyasi istikrarsızlık, ideolojik çatışmalar, ekonomik krizler yaşanırsa kötü senaryolar yaşayabiliriz. Tüm dünya liderleri için artık bir araya gelme vaktidir. Gençler arasındaki işsizlik çok önemli bir zorluk”

- “G20 bütün bu sorunların ele alındığı bir platform olabilir. Global küresel pazarlar oldukça oynak. Bu iş dünyası ve dünya liderlerinin önündeki en büyük sorun. Çünkü ekonominin öngörülebilirliğini görmek isteriz. Gelişmekte olan ekonomilerin dinamizmi olmazsa büyümeyi de arttıramayız”
- "Eminim hepiniz Aylan'nın, 3 yaşındaki Suriyeli bebeğin cansız bedenini görmüşsünüzdür. O cansız beden hepimiz için bir uyarı sinyali. Eğer Suriyeli çocuklar evlerinde güvende değilse o zaman bizim çocuklarımız da Ankara, Paris, Londra ya da New York'ta güvende olmayacaklardır"
- "Buradan, tüm dünya liderlerine bir çağrıda bulunmak istiyorum, tüm sorumlu aydınlara, iş dünyasına ve şu anda tatil yerlerinde çok rahat bir şekilde tatil yapanlara sesleniyorum. Lütfen mültecileri düşünün. Sadece Suriyelileri değil, Afrika'dan ve diğer ülkelerden gelen mültecileri düşünün"
- "Hep beraber dünya liderlerini, Suriye içerisinde güvenli bölgeye ihtiyaç olduğu konusunda ikna etmeye çalıştık.
Ama kimse bizmi sesimizi duymadı. Kendi ulusal güvenliğimizi düşündüğümüzü zannettler. Biz kendi güvenliğimizi sağlayabiliyoruz ancak Suriyelileri kim koruyacak?"
-''Oynaklık varsa uzun vadeli planlama yapılamaz. Gelişmekte olan ülkeler eski dinamizmlerini kaybetti. Gelişmiş ekonomilerin öne çıktığını görüyoruz.''
-''Fon akışları gelişen piyasalar için sorun oldu''
"KOBİ'ler ekonominin lokomotifidir. İşsizliğin azaltılmasında etkilidir"
- ''Yalnızca kısa vadeli değil, uzun vadeli yapısal reformlara gerek duyuluyor'' dedi.
Şu an bir kriz döneminden geçildiğini ifade eden Başbakan Davutoğlu, krizlerin bazen fırsatlar sunduğunu ifade etti.
Davutoğlu şu 5 zorluktan bahsetti:
* Küresel finansal piyasların oynak olması ve yeni risklerin ortaya çıkması
* Gelişen piyasaların geçmiş dinamizmi göstermekte zorlanması
* Büyüme. Daha önceki büyüme öngörülerimize ulaşmak şu anda mümkün görünmüyor. Yeni bir öngörüde bulunmak lazım gelecekteki büyüme için. İşte bu yüzden yatırımlara önem veriyoruz. Yatırım olmadan büyüme olmaz. Küresel ticaret beklenmedik şekilde yavaşlıyor.
* Sermaye çıkışları da ekonomilerin bir başka sıkıntısı
* Jeopolitik gerginlikler



LAGARDE: AVRUPA'DA CIDDI MIKTARDA BATıK KREDI VAR
IMF Başkanı Christine Lagarde, Avrupa'da hala ciddi miktarda temerrüde düşmüş kredi olduğunu söyledi.
B20 Zirvesi çerçevesinde küresel düşük büyüme ve düşük faiz ortamında nasıl yol almak gerektiğinin tartışıldığı bir panel düzenlendi. Panelin moderatörlüğünü Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Dr. Erdem Başçı yaptı.



Panelin açılış konuşmasını Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı (TOBB) ve B20 Türkiye Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu yaparken, Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Christine Lagarde, Avustralya Hazine Bakanı Joe Hockey, Fransa Merkez Bankası Başkanı Christian Noyer, Meksika Merkez Bankası Başkanı Agustin Carstens, Hindistan Merkez Bankası Başkanı Dr. Raghuram Rajan konuşmacı olarak katıldı.
Christine Lagarde panelde yaptığı konuşmada, istikrar ve öngörülebilirliğinana prensipleri olduğunu belirterek, istikrarı artırarak dünya ekonomisini güçlendirebileceklerini belirtti.
Lagarde, son dönemde global olarak bütün ekonomiler için ortakkonunun üretim eksikliği olduğunun altını çizdi. Lagarde, "Altyapıkonusu önemli, bunun için kamu ve özel sektörün işbirliği içinde olması gerekir" dedi.
IMF Başkanı, gelişmekte olan ülkelerde finans sektörünün yapılanmasının gerekli olduğunun altını çizdi.
 

DOLARDA YENI REKOR
İstihdam verisi ile birlikte dolar güçlenirken kur ise 2,98 - 2,99 aralığında dalgalanmasının ardından 3.0067 ile rekor tazeledi .
ABD Tarım dışı istihdam verisi bekleneni vermezken işsizliğin gerilemesi ile birlikte Dolar güçleniyor. Kur 2,98 - 2,99 aralığında dalgalanmasının ardından 2,99'un üzerinde seyrediyordu ancak TSİ 17.51'de 3 seviyesinin üzerine yükselerek 3.0067 ile rekor tazeledi.
Dolar/TL kuru verinin ardından önce 2,99 seviyelerinin üstüne çıktı. Ardından 2,98'e geriledi ve TSİ 15.52'de yeniden 2,9946'yı gördü. Dolar/TL kuru TSİ 07.44'te 2,9972 seviyesine yükselmiş ve ardından gerilemişti.
Lira dolar karşısında, 20 Ağustos’ta sabah erken saatlerde tarihinde ilk kez 3 seviyesini geçmesini sağlayan sert kaybının ardından, yüzde 0.9 kayıpla, TSİ 19:02'de 2.9005 seviyesine gelmişti.

KURUN REKOR SEVİYEYE GELMESİNDE TEMEL ETKEN NE?
ALB Forex Araştırma Uzmanı ve UZMANPARA yazarı Enver Erkan, dolar/TL’nin 3 lirayı gördüğü Ağustos ayında tahvil faizlerinin de yüzde 11 – 12 aralığına yerleştiğini hatırlatarak "Sonrasında kur 2,90’a doğru gevşediyse de piyasa faizleri söz konusu aralıktan ayrılmadı. Bunun en önemli sebeplerinden bir tanesi de kuru yukarıya götüren nedenlerin ortadan kalkmamış olmasıydı. Kurun rekor seviyelerine gelmesine neden olan temel etken iç dinamiklerdeki zayıflıktır. Son açıklanan enflasyon verisiyle beraber bu zayıflığın ekonomik göstergeler boyutunu gördük. Uzun vadeye yayılan siyasi belirsizlik ve jeopolitik risklerin halen konuşuluyor olması da TL’yi özellikle uluslararası gelişmelere karşı daha duyarlı hale getirmektedir" dedi.

'İSTİHDAM VERİSİ BEKLENTİ ALTINDA OLSA DA...'
İstihdam verilerinde her ne kadar manşet veri beklenti altında olsa da, ayrıntılarda olumlu algı yaratacak gelişmeler olduğunu aktaran Erkan, sözlerine şöyle devam etti: "Katılım oranı sabit kalırken işsizlik oranının yüzde 5,1’e gerilemiş olası Fed politikaları açısından olumlu, çünkü Fed’in işsizlikte yüzde 5,2 hedefi vardı. Ücret artışları da aylık bazda yüzde 0,3, yıllık bazda yüzde 2,2 ile beklenti altında. Özellikle yıllık ücret artışlarının kademe kademe yüzde 3’e doğru ilerliyor olması da olumlu. Temmuz ayı istihdam verisine de 30 binlik ciddi bir yukarı yönlü revizyon yapıldı. Mevcut veriler Fed’in Eylül toplantısında faiz artırma ihtimalinin güçlü olduğunu göstermektedir.

KURDA YENİ REKORLAR GELİR Mİ?
ABD’nin iyiye gittiğini gösteren ekonomik veriler, Türkiye’nin içinde bulunduğu olumsuz konjonktür nedeniyle sermaye akışlarının yönü açısından ekstra etkiye sebep olmaktadır. Dolayısıyla Fed faiz artışının yakın olduğu algısını kuvvetlendirecek her türlü verinin de iç gündemdeki olumsuzluğa katkıda bulunarak kuru daha yukarılara götürmesini bekleyebiliriz. 1 Kasım öncesi siyasi atmosfer çok olumlu görünmemektedir, erken seçimden sonra hükümetin kurulması yine uzarsa TL kaynaklı riskler bir adım önde olmaya devam edecektir. Bu da kurda yeni rekorlar demek olacaktır."

'FED İÇİN İSTİHDAM TAMAM'
İntegral Menkul Değerler Araştırma Direktörü ve UZMANPARA yazarı Tuncay Turşucu ise konuya ilişkin UZMANPARA'YA yaptığı değerlendirmede şöyle konuştu:
"Manşet beklentinin altında ama Haziran ve Temmuz aylarında yukarı revizeler yapılmış… ABD tarım dişi işsizlik verisi 217K beklentinin oldukça altında altında 173K seviyesinde oluştu. Ancak bunun yanında Temmuz verisi 215K’dan 245K ‘ya ve Haziran verisi ise 231K’dan 245K’ya yukarı yönlü revize mevcut. Haziran verisi ikinci kez yukarı revize ediliyor. Son iki için yukarı revizeler piyasada dolar pozitif olarak algılandı. İlk etapta dolarda gevşeme olsa bile hemen ardından dolarda güçlenmeler görülüyor. İşsizlik oranı %5.3 seviyesinden %5.1 seviyesine geriliyor. Bu rakam Fed’in tam istihdam beklentisi olan %5-%5.2 seviyelerinde bulunuyor. Bu Fed’in istihdam ayağında beklentilerinin karşılandığı yönündeki düşüncemizi destekliyor. Uzun dönemli işsiz sayısında çok önemli bir değişim görülmüyor. Ortalama saatlik ücretlerde 8 sentlik yükseliş var ve 25.09$ seviyesine ulaşmış durumda. Söz konusu artış yıllık bazda %2.2 seviyesinde ve enflasyon beklentisi ile uyumlu görünüyor. Geçen ayki yıllık artış %2.1 seviyesindeydi. Ancak kriz öncesi dönemde ortalama yıllık büyümenin %2.3 seviyelerinde olduğunu hatırlatmak isteriz. Enflasyon hedefleri için bu konuda daha fazla performansa ihtiyaç var görünüyor.
Veri dolar pozitif… Sonuç olarak gelen veri Dolarda mevcut güçlü algıyı destekliyor. Ancak yeni bir güçlenme ivmesi yaratması beklenmeyebilir. Fed’in faiz artırımı için istihdam açısından beklentilerinin büyük ölçüde karşılandığını düşünüyoruz. Ancak enflasyon beklentileri ise henüz karşılanmış değil. Bu bakımdan Eylül’de faiz artışı için olumlu ancak yeterli bir veri olmayabilir.
Veri sonrası dolar lehine seyirler izleniyor… Verinin ardından ABD dolarında güçlenme görüldü. Geçen iki ayın yukarı revize edilmesi bunda etkili faktör. Ayrıca saatlik kazançlardaki artışta olumlu. Dolar endeksi 96 seviyesinden 96.50 seviyesine yükselirken, şu sıralarda 96.2 seviyesine geriliyor. EURUSD paritesi ise 1.1135 seviyesinden 1.1090 seviyelerine geri çekilirken yeniden 1.1135 seviyesine doğru güçlenmiş durumda. Dolardaki güçlenme içeride TL karşısında da hissedildi. USDTRY kuru 2.977 seviyelerinden rekor seviye olan 3 seviyesini görmesinin ardından şu sıralarda 2.9943 seviyelerinde katı seyrini sürdürüyor. Dolar endeksinde 96.40 direnci önemli olurken ilk hareketin ardından bu seviyeyi geçemediğini izliyoruz. Bu seviyenin üzerine yerleşmesi durumunda dolardaki güçlenme bir miktar daha kalıcı olabilir. Ancak bunun için bir süre daha izlemeye ihtiyaç var. Fakat gerilemeler olsa bile güçlü dolar beklentisi devam ettiğinden sınırlı geri çekilmeler görülebilir."

KRITIK VERI AÇıKLANDı!
ABD`de tarım dışı istihdam Ağustos`ta 173 binle beklentilerin altında arttı. İşsizlik yüzde 5,1`le Nisan 2008`den beri en düşüğe indi.
Piyasaların merakla beklediği ABD verisi açıklandı. ABD'de tarım dışı istihdam Ağustos'ta 173 binle beklentilerin altında gerçekleşti. ABD'de böylece son 5 ayın en düşük istihdam artışı yaşandı.
Beklenti tarım dışı istihdamın 220 bin kişi arttığı yönündeydi. İstihdamın beklentilerin altında artmasına karşın ülkedeki işsizlik oranı yüzde 5,1'e geriledi. İşsizlik oranının yüzde 5,3'ten yüzde 5,2'ye indiği tahmin ediliyor. İşsizlik böylece Nisan 2008'den beri en düşük seviyeye geriledi.

HAZİRAN VE TEMMUZ VERİLERİNE REVİZE

Temmuz'daki 215 binlik istihdam artışı 245 bine, Haziran'daki rakam 231 binden 245 bine revize edildi. Saatlik kazançlar Ağustos'ta yüzde 0,3 arttı. Yıllık bazda ise artış yüzde 2,2'yi buldu.

ALI KOÇ: 7 YıL ÖNCESINE DÖNDÜK`
Koç Holding Yönetim Kurulu Üyesi Ali Koç, |||Lehman Brothers’ın iflasının üzerinden 7 yıl geçmiş olmasına rağmen neredeyse yeniden aynı noktaya döndüğümüzü görmek üzücü||| dedi.
Koç Holding Yönetim Kurulu Üyesi ve B20 İstihdam Görev Gücü Koordinatör Başkanı Ali Koç, B20 Türkiye Konferansı'nda konuştu. Gazetelerde kalpleri derinden etkileyen kötü haberler gördüklerini dile getiren Koç, "Belki umudumuzu yitiriyoruz ama daha az umutlu olma lüksümüz yok. Daha fazla çalışkan ve azimli olmamız gerekiyor.
Lehman Brothers’ın iflasının üzerinden 7 yıl geçmiş olmasına rağmen neredeyse yeniden aynı noktaya döndüğümüzü görmek üzücü" diye konuştu. Koç, merkez bankalarının ve hükümetlerin gösterdiği yoğun gayretlere rağmen, finans piyasalarının hala hassas, ekonomik büyümenin cansız ve milyonlarca insanın işsiz olduğunu vurgulayarak, "Ekonomik büyüme yine bundan çok etkilenir durumda. Çok daha önemlisi milyonlarca insan istihdam piyasasının dışında. Aslında bizim yakıtımız umut. Aksi halde hayatta kalamayız. İstihdam çok önemli.
Bu umudu canlı tutmak mecburiyetindeyiz" ifadelerini kullandı. Ali Koç, dünya ekonomisindeki söz konusu problemleri çözmek üzere G20 liderlerinin geçen yıl Brisbane’de G20 ülkelerinin milli gelirini 2018’e kadar yüzde 2 daha artırmayı taahhüt ettiklerini anımsatarak, şöyle konuştu: "Ancak 2015 yılı başından beri gerçekleşen küresel ekonomik gelişmeler bu hedefe ulaşmanın düşünüldüğünden çok daha zor olacağını gösteriyor. Bu yüzden, B20 olarak, yatırımı ve büyümeyi daha fazla istihdamın yaratılabileceği seviyelere taşımak için başka nelere ihtiyaç duyulduğunun tespiti üzerine çalıştık. 'Büyümeyi ve istihdamı nasıl artırabiliriz, daha fazla nasıl istihdam geliştirebiliriz?' konusuna odaklandık. Biz bunu yalnızca iş dünyası olarak ele almak istemedik. Çalışan dünyası da bu konuya katılsın istedik.
Hepimiz aynı yolun yolcusuyuz. Birlikte düşünmek zorundayız." Koç, çalışmalarının sonucunda G20 hükümet liderlerine hitaben bir ortak deklarasyon imzalanmasına karar verdiklerini anlatarak, şu bilgileri verdi: "B20 ve L20 temsilcileri olarak bu deklarasyonda G20 hükümetlerini istihdamın güçlendirilmesi, büyümenin canlandırılması ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi için G20’nin değişimi tetikleme ve küresel politika koordinatörü olma yolunda sahip olduğu tüm potansiyelini ortaya koymaya davet ettik.
Bu yönde 5 konu üzerine vurgu yaptık. Bu konuların 4 tanesi hükümetlere sunduğumuz uygulanabilir öneriler oldu. Bu öneri başlıklarımız ise genç işsizliğinin kararlılıkla ele alınması, istihdamı teşvik eden makro-ekonomik politikaların izlenmesi, 2014 Brisbane Zirvesinde alınan, istihdamda cinsiyet farkını yüzde 25 azaltma hedefinin gerçekleştirilmesi, kayıtlı ekonominin özendirilmesi ve ILO 2015 Uluslararası Çalışma Konferansında kayıt dışı ekonomiyle mücadelede benimsenen yeni önerinin benimsenmesi.
" Değindikleri beşinci konunun ise sosyal diyaloğa verdikleri önemi de yansıtacak şekilde, işveren ve işçi kuruluşlarına ekonomik ve sosyal politikaların şekillenmesinde etkin rol verilmesinin önemi olduğunu belirten Koç, "Sözlerimi G20-B20 çıktılarının devamlılığının sağlanması ve bu çıktıların izlenmesi yönündeki bir gözlemimi paylaşarak sonlandırmak istiyorum. Geçmiş yılların çalışma ve kazanımlarını bir sonraki dönem başkanlıklarına aktaran sistematik bir mekanizma halihazırda mevcut olmadığı için G20 Türkiye başkanlığı uygulama ve izlemeyi öncelikleri arasına aldı" değerlendirmesinde bulundu.

BAŞÇı`DAN YATıRıM AÇıKLAMASı
Merkez Bankası Başkanı Başçı,belirsizlik, volatilite, düşük büyüme görünümü ve yapısal reform sorunlarının küresel yatırım iştahını azalttığını söyledi.
TCMB Başkanı Erdem Başçı, küresel ölçekte yatırımlardaki azalma eğiliminin nedenlerini piyasalardaki volatilite ve belirsizlik, düşük büyüme görünümü ve yapısal reformlarla bağlantılı sorunlar olarak sıraladı.
Başçı'nın moderatör olarak katıldığı "küresel düzeyde düşük büyüme ve düşük faiz oranları ortamında yolunu çizmek" isimli panelin açılışında, "Bugün yatırımlar konusuna odaklanacağız. Yatırımların önündeki engeller nedir diye düşünecek olursak, aklımıza ilk gelenler belirsizlik ve volatilite, düşük küresel büyüme görünümü ve yapısal reformlarla bağlantılı sorunlar" dedi.
Panele IMF Başkanı Christine Lagarde, Avustralya Hazine Bakanı Joe Hockey, Fransa Merkez Bankası Başkanı Christian Noyer, Meksika Merkez Bankası Başkanı Agustin Carstens ve Hindistan Merkez Bankası Başkanı Raghuram Rajan katıldılar.

HSBC SATıŞ IÇIN YERLI BANKALARA YÖNELDI
HSBC, konuya yakın kaynaklara göre, Türkiye biriminin satışında yerli bankalara yöneldi. Konuya yakın kaynakların verdiği bilgiye göre HSBC, Türkiye biriminin satışında yerli bankalara yöneldi. Kaynaklar, HSBC’nin Türkiye biriminin satışı ile ilgili ING Groep NV ile yapılan görüşmelerin duraksaması ile Garanti ve Yapı Kredi bankalarına yöneldiğini belirtti.
Aynı kaynaklara göre İngiltere bankası, Garanti ve Yapı Kredi bankalarının sahipleri ile iletişime geçti. Bilgi veren kaynaklar görüşmelerin gizli olması nedeniyle isimlerinin açıklanmamasını istedi.
Bloomberg News'in haberine göre HSBC’nin kar getirmeyen Türkiye birimini defter değerinin yaklaşık yüzde 50’sini yansıtan bir fiyata satma teklifinde bulunduğu belirtildi.