İZMİR- Dünyada barış ve demokrasinin gelişmesinin en önemli aracı olan turizmde yönetici kadın sıkıntısı çekiliyor. Sektörün tepe noktalarında kadınlar ancak yüzde 10 oranında temsil ediliyor. TÜRSAB Genel Sekreteri Özalp, turizm sektörünün yüksek eğitimli ve kültürlü çalışmalara ihtiyaç duyduğunu belirterek bu bakımdan kadınlara fırsat tanınması gerektiğini söylüyor. Kendi çabaları ve yetenekleriyle sektörde yönetici konumuna gelmiş kadın turizmciler ülke turizminin sorunlarını özgür kadının sesi olarak İzmir'de yayınlanan Kazete'ye değerlendirerek tanıtım ve pazarlama eksikliğinden yakındı
Türkiye turizmi, tüm sancılarına karşın büyümeye devam ediyor. Türkiye'ye geçen yıl 23 milyona yakın turist geldi. Türkiye'ye ençok turist gönderen ülkeler arasında Almanya, Rusya ve İngiltere yine başı çekti. Turistler en fazla Marmara bölgesini, ardından Akdeniz'i ve sonra da Ege'yi tercih etti. Turizm ve Kültür Bakanı Ertuğrul Günay hedef büyüttü ve 2012 yılına kadar Dünya turizminde Türkiye'yi ilk beş arasına sokmakta kararlı olduğunu söyledi. Turizm sektörümüz cinsiyet yapısı itibariyle ise erkekçi. Oysa turizm, ülkelerin birbirine yakınlaşmasının, dünyada barışın ve demokrasinin gelişmesinin en büyük aracı. Demokrasinin gelişmesi ise ülkelerde ve ülkemizde yaşamın tüm alanlarında kadın-erkek eşitliğinin gerçekleşmesine bağlı. Türk turizm sektöründe girişimci kadın oranı ise hala yüzde 10'u bile bulmuyor. Turizm'de 5 yılda dünyada ilk beş arasında yer almanın yolu sektörde kadın turizmcilerin önüne açmaktan geçiyor
Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay iddialı konuştu: Türkiye dünya turizminde ilk 5'e aday
Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, Türkiye'nin dünya turizminde ilk 10 ülke arasına girmesi için sağlam adımlar atıldığını, ama bunu yeterli görmediklerini belirterek ''Hedefimiz, 5 yıl içinde, 2012 yılına kadar, turizmde Türkiye'yi ilk beş içine sokmak ve çok daha fazla kişinin ziyaret etmesini sağlamak, turizmden daha fazla pay almaya çalışmaktır. Bunun için turizmi çeşitlendirmemiz gerekiyor. Türkiye'ye gelen turist daha çok deniz-kum-güneş için geliyor. Oysa bunu kültür, termal, kongre turizmiyle çeşitlendirmemiz lazım. İzmir bunun için önemli bir potansiyel oluşturuyor. Bu çerçevede kültür, termal ve kongre turizmine yönelik altyapı çalışmalarına hız vermemiz lazım'' dedi.
Bakan Günay, İzmir ve Ege Bölgesi'nin, sahip olduğu zenginliklere ve potansiyele karşın Türkiye'de ve dünyada yeterince tanınmadığını öne sürerek bunun sonucunda da turizmden hakkını alamadığını kaydetti. Günay, İzmir'in ve Ege'nin sağlık, kongre ve kültür turizm merkezi olabilmesi için hep beraber, omuz omuza, el ele vererek çalışacaklarını dile getirdi. İzmir'in EXPO 2015 adaylığına da değinen Bakan Günay; doğası, insanı, tarihi zenginliğiyle İzmir'in Milano ile rekabet ettiği bu yarışta ipi göğüsleyeceğine inandığını belirtti. Uzun yıllar sonra turizm alanında İzmir'de açılan bir ilk fuar olma özelliğini taşıyan Travel Turkey İzmir'i ''yakılan bir turizm meşalesi'' olarak nitelendiren Ertuğrul Günay, ''Bu turizm meşalesini ateşini söndürmeden yükseklere taşımak hepimizin görevidir'' dedi
Turizmde duayen kadın sıkıntısı
Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Genel Sekreteri Günnur Özalp, turizmin kadına el açan ve kadını iş sahasında en üst düzeye çıkaran bir sektör olduğunu belirterek, "Turizmde kadın erkek oranı yarı yarıyadır. Ancak üst düzey yöneticilik gibi yönetim kadrolarında veya kadın turizmci duayenlerimiz yüzde 10' u geçmez. Turizmciler Türkiye'nin yarısının kadın olduğunu unutmamalı" dedi. Günnur Özalp, kadınların turizm sektöründe yeterince aktif olamamalarının nedeni üzerinde durarak "Kadınlarımız maalesef her sorumluluğu yüklenen varlıklar olarak 'daha ev de aş kaynayacak, ben işimi bir an önce yapayım da birisi de yöneticilik organizasyon işini yapsın' anlayışındalar. Ülkemizde böyle bir aile ve kültür düzeni olduğu için her ne kadar kadın ve erkek eşit olsa da kadının daima görevleri farklı ve fazla kalıyor. Kadının görevi ofiste yöneticilik değil, evdeki düzeni sağlamak oluyor" diye konuştu.
Günnur Özalp'e göre, turizm sektörü, eğitim seviyesi ve kültürü yüksek çalışanlara ihtiyaç duyuyor ve turizmci olacak kadınların bu işe yüksek eğitim ve kültürle başlaması gerekiyor.
"Yönetim kadrolarına geçiş yapmakta diğer sektörlere oranla kadınlar turizmde çok daha avantajlı" diyen Özalp, bu konuda Sabancı ailesinin kadınları gibi bazı şanslı kadınların olmasını babadan üst düzey yöneticilik pozisyonunu devralmaya ya da şirketin sahibi, ortağı olmaya bağladı. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler bölümü mezunu olan Özalp; bir kadın gözüyle Türkiye turizmini ise şöyle değerlendirdi: "Turizmimiz gelişmede çünkü eğitim seviyesi yüksek bir sektör. Üniversite mezunu, en az 2 dil bilen turizm mezunlarıyla çalışmaya mecburuz. Çalışan bir kadın olarak da gelen turist ve özellikle kadın turistler Türkiye'den oldukça memnun kalıyorlar. Sektör olarak da Türkiye turizmiyle gurur duyuyoruz ."
"Kültür ve turizm alanında büyük yetkilerim olsaydı, turizmle uğraşan kadınların daha aktif olmasını sağlardım" diyen Günnur Özalp, kadınları ve okullardaki öğrencileri teşvik edici turizm seminerleri gibi çalışmalar ve görüşmeler yapmak gerektiğini çünkü bu fikri genelde erkeklerin düşünmeyeceğini ekledi. Özalp, turizmin gelişmesi adına 12 aya ve bütün bölgelere yayılmış bir turizm istediğini belirterek; "Tüm bölgelerdeki insanlarımız turizm için çalışsın, bundan ekmek parası kazansın ki o insanların yarısı da kadın. Turizmciler Türkiye'nin yarısının kadın olduğunu unutmamalı" dedi.
Kendi çabaları ve yetenekleriyle sektörde yönetici konumuna gelmiş kadın turizimciler ülke turizminin sorunlarını Kazete'ye değerlendirerek tanıtım ve pazarlama eksikliğinden yakındı
Eşitler ama yönetimde yoklar
Türkiye turizminin önde gelen kadınları, kadının önünün diğer sektörlere oranla turizmde daha açık olduğu ancak yönetici konumuna gelmek için erkek bariyerini aşmanın da zorlukları bulunduğu görüşünde birleştiler. Kadın gözüyle ülke turizminin sorunlarını KAZETE'ye değerlendiren turizmin yönetici kadınları nın görüşleri şöyle
Tanıtımda eksikliğimiz var
Ar Genel Müdürü Dilek Araç Türk kadınlarının sayıca en çok var olabildiği sektörü turizm olarak gösterdi. Turizm sektörünün gerek yönetim gerek organizasyon kadrolarında kadınların sesinin yükselmeye başladığını belirten Dilek Araç; "Türk kadınlarının sayıca en çok var olabildiği sektör turizm. Turizmde kadın potansiyeli yükseliyor" dedi. Türkiye'nin tanıtımına turizmcilerin profesyonelce yaklaşamama gibi bir eksiklikleri olduğundan ve Türkiye Turizminin arka planında hükümet politikalarının son derece etkileyici rol oynadığından bahseden Araç; "Türk turizminin tanıtım ayağı eksik kalıyor. Yabancı ülkeler tanıtım faaliyetlerini profesyonel bir şekilde ön planda tutuyor. Tarihsel ve kültürel anlamda bir turizme ağırlık vermeliyiz. " diye konuştu. Turizmde önemli kadrolarda çok aktif çalışan kadınlar olup, turizme artı değer kattıklarına değinen Araç, Rusya turizminde kadına verilen önemden şöyle bahsetti: "Rusya, seyahat acentelerinin tamamını kadınlardan oluşturan bir turizm politikasına sahip. Yönetim kadrolarında her zaman kadınlar rol oynarken erkekler ise daha çok satış gibi bölümlerde yoğunluktalar ya da bir erkek en fazla sorumlu müdür olabiliyor. Araç, turizm adına ne yapardınız sorusunu ise; "Global dünyada her şey tanıtımla başladığı için Türkiye için bir tanıtım stratejisi geliştirir ve eksik kalan Kongre turizmine yönelik planlamalar yapardım" diye yanıtladı.
Turizmde ayrımcılık yok
Jestur Turizm Genel Müdürü Berrin Uşkay Volkan'a göre de; rehber ve acente yöneticisi olarak turizmde çok başarılı kadınlardan söz etmek mümkün. 19 yıllık meslek hayatında kadın olarak herhangi bir engellemeyle karşılaşmadığına değinen Volkan; "Diğer sektörlere oranla kadın erkek ayrımcılığı turizmde yok. Firma olarak tüm genç kadınları turizme davet ediyoruz. Turizmde ilerlemek isteyen kadının kendisini hep geliştirmesi ve çabuk karar alabilme özelliğine sahip olması gerekiyor" diye açıkladı. Antalya'nın ön plana çıktığı yeni destinasyonların açıldığı Ege ve Akdeniz bölgelerine bir turizm gelişimi olduğundan bahseden Volkan tanıtımda eksiklikler olduğundan yakındı.
Kadın dayanışması şart
Güney Afrika Ankara Büyükelçiliği'nde 10 senedir ticaret sorumlusu olarak görev yapan Güven Tok ise Türkiye'de turizme kadınların daha çok sahip çıktığını vurgularken; "Hem Güney Afrika'daki hem de Türkiye seyahat acentelerindeki kadınlar çok becerikli. Ancak, Türk kadınının her alanda sesini duyurabilmesi için işbirliği örgütlenmeleri şart " diye konuştu. Güven Tok'un söylediklerine göre; Güney Afrika'da Türkiye parlamentosuna oranla bizden en az yüzde 3 daha fazla kadın milletvekili var ve orada kadının siyasette aktif olabilmesi için parlamento çok çabalıyor. Güney Afrika'da Türkiye iyi tanınmıyor" diyen Ankara Üniversitesi Filoloji Bölümü mezunu olan Güven Tok, en renkli kültürlerin bir arada toplandığı Güney Afrika ve Türkiye'nin ticaret ve turizm ilişkilerinin gelişimi adına ciddi çalışmalar yaptıklarını sözlerine ekledi. Güney Afrika'da 1994'te yapılan ilk demokratik seçimlerin, ülkedeki ırkçı rejime son verip, beyaz ve siyahların aynı toprakları kardeşçe paylaşmasını sağladığına değinen Tok, Güney Afrika ve Türkiye'deki kadınları şöyle karşılaştırdı: "Güney Afrika'daki kadınlar bize göre çok daha eğitimli, girişkenler ve en önemlisi de sonuna kadar özgürler. Hatta Güney Afrika, bugün dünyanın en iyi anayasasına sahip olduğundan, kadın milletvekili oranı olarak dünyanın sayılı ülkeleri arasında yer alıyor.
Cinsiyet değil fikir önemli
10 yıldır turizm sektörünün içinde olan Karavan Turizm Yurtdışı operasyon yöneticisi Nafize Özbay, Türk turizminde var olmaya çalışan kadının zorluklar yaşadığını belirtirken bunun nedenini eğitim eksikliğine bağladı. Turizmin önemli kadrolarındaki kadın çoğunluğunun genelde Ege ve Akdeniz bölgelerinde görüldüğünü gözlemlemiş olan Özbay; 'Turizmde bir yere gelmek isteyen kadın için cinsiyete değil fikirlere önem veren kişilerle çalışmak çok önemli ki böyle ciddi yerlerde kadına hiçbir engel yok" dedi. Özbay; "Yurtdışından özellikle Amerika'dan Ege Bölgesine çok sayıda gemi geliyor ama buna karşın altyapı ve limanlarımızın eksikliği çok fazla. Türkiye'de turizm yeterli değil, limanlarımızı doldurmamız lazım" diye ekledi.
Yetişmiş kadın daha fazla
5 senedir Hilton Otel'de Satış Direktör Yardımcısı olarak çalışan Pamela Şengül Türk turizminde kadınların seslerini daha çok duyurabildiklerini ve iyi yetişmiş kadınların erkeklerden daha fazla olduğunu söyledi. Kadın ve erkeğin eşit ve adilce çalışabileceği en iyi sektörü turizm olarak gösteren Şengül, Hilton'daki kadın çalışanlar hakkında şunları açıkladı: "Hilton'daki kadın erkek çalışan sayısı birbiriyle nerdeyse eşit düzeyde. Biz Hilton olarak eleman aradığımızda kadın başvurularının da erkeklerden çok daha fazla olduğunu gördük. Hatta bazen belirli kadrolarda erkek elemanların eksikliğini yaşıyoruz." Destinasyon yani kurum, kuruluş, şehir, bölge turizminin ön plana çıkarılması ve tanıtımın artırılması gerektiğine inanan Şengül, Hilton çok büyüyor çünkü 8 otele ek olarak 15 yeni otel daha Türkiye'ye geliyor" dedi.
Kadını kadın engelliyor
"Turizmde kadının var olabilmesi zor" diyen Kordon Oteli Müdürü Nur Ermiş: "Turizmde eğitimsiz ve kalitesiz personel çok fazla olduğunu, ailelerin ise çocukları için; 'hiçbir şey olamadı bari turizmci olsun' demeye başladıklarını açıkladı. Ermiş, İzmir'de turizmin daha kötü bir hal almaya başladığını vurgularken; "Otellerimiz dış görünüş olarak harika ancak içsel olarak baktığımızda son derece kalitesiz çünkü eğitimsiz ve kalitesiz personel çok fazla. Turizm eğitmenleri bile kaliteli kurslar veremiyor" diye konuştu. "Turizmde kadının var olabilmesi zor ama tabi kadının önü diğer sektörlere oranla turizmde daha açık" diyen ve turizmde kadınlara karşı bariyerlerin varlığından söz eden Ermiş şöyle devam etti: "Kadın için en acı olanı, erkeklerin engellemelerinden çok kadının önündeki engelin yine kadın olması. Bir otelin başında kadın varsa diğer çalışan kadınların orada müdür olmaları gibi bir şansları yok. Turizmde kadın ilerlemek istiyorsa bir kere özel bir hayatı olmayacak."
Turizm kadın için ideal
Turizmi, kadınların sayıca en çok yer alabildiği ender sektörlerden bir tanesi olarak gösteren Ilıca Oteli satış müdürü Aylin Eğit'e göre de turizmde en çok kadınlar tercih ediliyor. Turizmde deneyimli ve iyi yetişmiş eleman kriterlerine baktığımızda kadınların erkeklere oranla çok daha fazla olduğunu söyleyen Eğit; "Bir kadın için turizm en ideal mesleklerden biri ki zaten işverenler insan ilişkileri erkeklere oranla daha güçlü olduğu için kadınları tercih ediyorlar" dedi.
Kadınların iletişimi akıcı
Sisus Oteli Satış müdürü Mehtap Yolcu Türk turizminde kadınların iletişiminin erkeklere oranla daha akıcı ve güçlü olduğundan turizmde kadınlara daha çok önem verildiğini söyledi. "Yurtdışında da Türkiye'nin tanıtımı adına önemli çalışmalar yapan turizmci kadınlar var ve turizmimize bence en iyi desteği onlar sağlıyor" diye konuşan Yolcu, özellikle güney sahillerindeki güneş, kum turizminden çok şehir ve kongre turizmine yönelik organizasyonları artırmanın şart olduğunu sözlerine ekledi.
