ŞEN:AKDENİZ BİRLİĞİ, AB'Yİ YIPRATIR

FRANKFURT -Türkiye Araştırmalar Merkezi (TAM) Vakfı Direktörü Prof. Dr. Faruk Şen, Fransa'nın 2008 Temmuz'unda devralacağı AB dönem başkanlığı öncesinde gündeme getirdiği "Akdeniz Birliği" planının, Avrupa Birliği'nin doğuya doğru genişlemesine alternatif bir model olarak görülmesi gerektiğini söyledi. Faruk Şen, "Sarkozy'nin Cezayir'de yaptığı açıklamalar ve başkanlık döneminde gündeme taşıdığı Akdeniz Birliği, bütünleşmiş Avrupa'ya alternatif bir model olmanın yanında, AB'nin bugüne dek itici gücü olan Paris-Berlin eksenindeki aşınmayı yansıtıyor." diye konuştu.

Merkezi Almanya'nın Essen şehrinde bulunan TAM'dan yapılan açıklamada Fransa'nın 2008 yılının ikinci yarısında devralacağı AB dönem başkanlığında Akdeniz Birliği projesini daha etkin biçimde gündeme getirmesinin beklendiği belirtildi.

Akdeniz Birliği projesinin Barselona Süreci'nden farklı ve daha güçlü bir yapı ile tekrar gündeme gelmeye başladığını belirten TAM uzmanı Caner Aver ise "Altı Mağrip ülkesi ile Türkiye ve Akdeniz Havzası'nda yer alan 6 AB üyesini kapsaması öngörülen birliğin, doğu genişlemesi ile Almanya'nın çıkarlarının korunduğu hissini taşıyan Fransa'nın denge arayışı" olarak değerlendirdi.

Fransa'nın Akdeniz Birliği projesinde devlet ve hükümet başkanları ile G-8 modeli benzeri düzenli toplantılar, Avrupa Konseyi benzeri bir Akdeniz Konseyi oluşturulması, ortak güvenlik politikası, Avrupa İşbirliği bankası modeline benzer bir "Akdeniz Yatırım Bankası" oluşturulması gibi konular gündemde bulunuyor.

Akdeniz Birliği projesinin başta Avrupa Birliği olmak üzere mevcut uluslararası yapılarla yıpratıcı bir rekabet içerisinde girme olasılığının yüksek olduğuna dikkat çeken TAM Direktörü Prof. Dr. Faruk Şen, "AB'nin genişlemesi ile birlikte su yüzene çıkan Almanya-Fransa rekabeti bağlamında Almanya'nın kültürel ve ekonomik etkisinin güçlü olduğu Doğu ve Güney Avrupa'da kurduğu yeni eksenlere karşı, Fransa da Akdeniz Birliği'ne yönelmiş bulunuyor." dedi.

Şen, Türkiye'nin karşısına alternatif olarak çıkarılmak istenen bu modele kanmamak gerektiğinin altını çizerek, "İmtiyazlı ortaklık ve Akdeniz Birliği gibi alternatiflerle gözü boyanmak isteyen Türkiye, birliğe tam üyelik hedefinden şaşmamalıdır" diye konuştu.

Akdeniz Birliği projesini bir ölçüde Fransa'nın yitirdiği sömürgelerinde etki alanını AB'yi arkasına alarak güçlendirme çalışması olarak görmek gerektiğini vurgulayan Caner Aver ise düne kadar terörist olarak tanımladığı Libya'ya atom santralleri satan, Fas'ta 500 kilometrelik demiryolu hattının ihalesini alan Fransa başbakanı, Akdeniz Birliği tezini bir kez daha gündeme taşıdığı Cezayir gezisinde de önemli ekonomik imtiyazlar elde etmeyi başardı. Ancak Akdeniz Birliği'ni yalnız Fransa'nın ekonomik ve dış politika çıkarları çerçevesinde düşünmemek gerekiyor. Son dönemde özellikle Almanya'dan gelen sinyaller birliğin Türkiye'ye sunulmak istenen imtiyazlı ortaklık alternatifinin ete kemiğe büründürülmüş hali olarak ön plana çıkarılabileceğini gösteriyor" diye konuştu.