Türkiye’yi vergiyle taşıyan İstanbul protestolu senette ilk sırayı aldı
ANKARA- Kriz habercisi olarak kabul edilen karşılıksız çekler ve protestolu senetler gerilemeyi sürdürüyor. Şirketler kesiminin performansı ve Mali piyasa risklerini gösteren protestolu senet sayısı 2011 yılının 9 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26 azalışla 671 bin 789 düzeyinde gerçekleşirken, karşılıksız çek sayısı yüzde 42.6 azalışla 410 bin 34 oldu.
Merkez Bankası verilerinden yapılan hesaplamaya göre 2011 yılının 9 aylık döneminde karşılıksız çek sayısı (birikimli) geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 42.6 azalışla 714 bin 650'den 410 bin 34 düzeyine geriledi. Türkiye'de vadeli bir ödeme aracı olarak kullanılan çekler, kriz dönemlerinin bir nevi habercisi oluyor. 2001 yılında bir önceki yıla göre yüzde 47.8 artışla 1 milyon 179 bin 299'a Yükselen birikimli karşılıksız çekler, 2002, 2003 ve 2004 yıllarında gerileme göstererek, 1 milyonun altına inmişti. 2005'te tekrar 1 milyonun üzerine çıkan karşılıksız çek sayısı, kriz yılı 2009'da bir önceki yıla göre yüzde 24.3 artışla 1 milyon 910 bin 650'ye yükselmişti. Karşılıksız çekler, ekonomide toparlanmaya bağlı olarak 2010 yılında bir önceki yıla göre yüzde 52.9 azalışla 900 bin 272'ye gerilemişti.
-EYLÜL AYINDA KARŞILIKSIZ ÇEK SAYISI YÜZDE 32.9 AZALDI-
2011 yılı Eylül ayında karşılıksız çek sayısı geçen yılın aynı ayına göre 32.9 azalarak 75 bin 809'dan 50 bin 850'ye geriledi. Merkez Bankası'nın duyurusunu yaptıktan sonra ödenen karşılıksız çekler Eylül ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 33.1 azalışla 28 bin 63'e, yılın 9 aylık döneminde yüzde 41 azalışla 285 bin 59'a geriledi.
-PROTESTOLU SENET SAYISI DA GERİLİYOR-
Protestolu senet sayısı ilk 9 ayda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26 azalışla 907 bin 556'dan 671 bin 789 düzeyine geriledi. Protestolu senet tutarı bu dönemde yüzde 21 azalışla 4 milyar 373 milyon TL'den 3 milyar 464 milyon TL'ye indi. Protestolu senet sayısı Eylül ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 19 azalışla 84 bin 769'a, protestolu senet tutarı 458 milyon 173 bin TL'ye geriledi. 2008 yılında 1 milyon 574 bin 31 olan protestolu senet sayısı kriz yılı 2009'da 1 milyon 599 bin 957'e yükselmiş, ekonomideki toparlanmaya bağlı olarak 2010 yılında 1 milyon 216 bin 173 düzeyine gerilemişti.
-YÜZDE 14 PAY İLE İstanbul SENETLERİN EN ÇOK PROTESTO EDİLDİĞİ İL OLDU-
Protestolu senetlerin illere göre dağılımı incelendiğinde, en büyük payı büyükşehirlerin aldığı görüldü. İstanbul, 2011 yılının 9 aylık döneminde yüzde 14 pay ile senetlerin en çok protesto edildiği il olurken, bunu yüzde 6 pay ile Ankara, yüzde 3'er pay ile İzmir, Antalya, Bursa ve Konya izledi. Protestolu senetlerin il bazında tutar olarak dağılımına göre İstanbul 1 milyar 25 milyon TL ile ilk sırada yer aldı. Bunu 380 milyon 166 bin TL ile Ankara, 170 milyon 335 bin TL ile İzmir izledi.
Karşılıksız çek sayısı
Yıllar Birikimli Değişim
Banka bildirimi (%)
(Adet)
2000 798.438 -
2001 1.179.299 47,8
2002 742.968 -36,9
2003 831.302 -11,9
2004 893.939 7,3
2005 1.006.557 12,6
2006 1.144.740 13,7
2007 1.324.664 15,7
2008 1.537.194 16,0
2009 1.910.650 24,3
2010 900.272 -52,9
2011(*) 410.034 -54,5
2011 yılı, 9 aylık dönemi kapsıyor, artış ise 2010 yılı sonuna göre hesaplandı.
Protestolu senet sayısı ve toplam tutarı
Yıllar Senet Senet Senet Senet
Sayısı Say. Tutarı Tutarında
Artış(%) (TL) Artış(%)
2000 859.827 - 629.803.388 -
2001 805.059 -6,4 1.114.793.713 77,0
2002 498.719 -42,1 816.175.307 -26,8
2003 480.231 -3,7 907.941.008 11,2
2004 589.892 -10,0 1.652.306.166 -82,0
2005 920.641 56,1 2.803.142.115 69,7
2006 1.177.910 16,9 4.054.905.470 44,7
2007 1.470.758 24,9 5.732.371.127 41,4
2008 1.574.031 0,5 6.760.227.926 17,9
2009 1.599.957 1,6 7.771.278.563 15,0
2010 1.216.173 -25,7 5.768.822.845 -25,8
2011* 671.789 -44,8 3.463.591.829 -40,0
2011 yılının 9 aylık dönemi. Artış ise 2010 yılı sonuna göre hesaplandı.
Kaynak: TCMB
Ankara Haber Ajansı
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.