ANTALYA - Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından kamuoyuyla paylaşılan yeni Antalya Arkeoloji Müzesi görselleri ve planı tepki çekmeye devam ediyor. Yurttaşların ‘Müzene Sahip Çık’ eylemleri sürerken bakanlığın yeni yapılmasını planladığı müzenin görsellerine uzmanlar da tepki gösteriyor.
Mimarlar Odası Genel Başkanı Zeynep Eres Özdoğan, mevcut Antalya Arkeoloji Müzesi binasının önemine dikkat çekerek yapının korunması ve onarılması için hukuki mücadelelerini sürdüreceklerini söyledi.
Özdoğan, Antalya Müzesi’nin 1988’de Avrupa Konseyi Özel Ödülü kazanarak bu alanda Türkiye’nin ilklerinden olduğunu vurguladı. Özdoğan, ‘‘Kültür varlığı değeri taşıyan yapılar zaman içinde kimi değişimler geçirmiş olsalar da ya da bakımsızlık nedeniyle yapısal hasar sorunları söz konusu olsa da mimari koruma disiplini içinde uzmanlar tarafından onarılabilir. Uzmanların bilinçli restorasyon uygulamasıyla yapıların güçlendirilmesi, depreme dayanıklı hale getirilmesi ve zaman içinde yapının kazandığı tarihi belge niteliğinde eklerin korunup niteliksiz eklerin temizlenerek mimari bütünlüğünün oluşturulması sağlanabilir. Türkiye’nin bu konuda yetişmiş çok sayıda mimari koruma uzmanı ve kapsamlı mevzuatı mevcut" dedi.
Bakanlık tarafından paylaşılan görseller ile planların uygulamada farklı sonuçlar doğurabileceğini belirten Özdoğan özetle şunları aktardı: ‘‘Antalya Müzesi için gereksinimler çerçevesinde çağdaş bir yapı yapılması da gerekli görülüyorsa, bu durum mevcut yapının kültürel ve mimari değerinin yok sayılması anlamına gelmemeli. Mevcut yapının ‘Kültür Varlığı’ olarak tescil edilip bütüncül restorasyonla müze işlevini sürdürmesi hem geçmişe hem geleceğe saygılı bir çözüm olacak. Yeni yapı gereksinimi çerçevesinde mevcut müzeyi koruyarak ve ona saygı duyarak projelendirmeler yapılabilir. Bu çerçevede bugünkü müze yapısının kuruluş sürecinde olduğu gibi tüm mimarlara açık bir ulusal mimarlık yarışmasıyla süreçlerin şeffaf şekilde yürütülmesi, toplumsal kabulü olan nitelikli bir mimari ürünün ortaya konması açısından doğru bir çözüm olacak.’’
MÜTEAHHİT KAFASI
Müze Çalışma Grubu’ndan Mimar Recep Esengil ise ‘‘Önce yerel medyada başlayan ve yeni yapıyı ‘tadilat projesi’ olarak saptıran haberleri ulusal basında da görüyoruz. Bu haberlerde yeni yapı değil ‘tadilat’ deniyor. Açıklamaların başında güçlendirmeden bahsedilmişken açıklamanın tamamında yapıyı ne kadar çok büyütecekleri anlatılıyor. Oysa yenileme başka şey, yeniden yapma başka bir şey. Belli ki yine müteahhit kafasıyla işe soyunmuşlar" dedi.
Esengil şunları aktardı: ‘‘Bu açıklamalar ‘Biz bu binayı yıkıyoruz‘ anlamına geliyor. 20 Mart’ta yapılan proje tanıtım toplantısında gösterilen yerleşim planıyla önceki gün açıklanan aynı. Ancak o zaman yüzde 25 büyüyecek denilirken şimdi yüzde 110 büyüyecek denildi. Ya 20 Mart’ta yalan söylediler ya da bugün. Çok daha iyisi olacak diyerek getirdikleri projeyle kendileri alay ediyorlar. Belli ki daha projeler hazır değil, mekânların büyüklüğü netleşmemiş, müze kapalı, eserler alandan uzaklaştırılıyor. İnsan gecekondu yaparken bile çok daha titiz olur. Antalyalının derdi yeni bir şeyler değil mevcut yapıyı koruyarak yaşatmak.’’
BEDELSİZ PROJE İÇİN SORUŞTURMA AÇILMALI
Bakanlığın açıklamasına tepki gösteren yurttaşlar Antalya Müze binasının önünde bir basın açıklaması gerçekleştirdi. Açıklamada yeni projenin usulsüzlüklerine de dikkat çekildi. Açıklamada şu ifadeler yer aldı: ‘‘Bakan, yeni projenin ‘bilabedelle’ yapıldığını martta açıkladı. Yani mimarı bu projeyi ücretsiz çizmiş. Yönetmeliklere göre birinci derece akrabalar hariç kimse bedava proje çizemez. Maliye Bakanlığına soruyoruz: ücretsiz proje tasarlayarak KDV Kanunu’nun 25. Maddesine aykırılıktan inceleme başlatılacak mı? Yasaya göre bakanlık, proje meslek odalarının ilan ettiği asgari bedel üzerinden KDV’yi mimara ödemek zorunda. Neredeyse çeyrek asırdır kültür ve doğada benzer yerleri yok ettiniz. Müzemizi yok etmenize izin vermeyeceğiz.’’