ANKARA - Reklam Kurulu Başkanlığı, sigaraya alternatif olarak tanıtımı yapılan 'Elektronik Sigara'nın, Sağlık Bakanlığı'nın gerçeği kadar zararı olabileceği ve bağımlılık yapacağı uyarısı üzerine reklamının yapılmasına yasak getirdi.
Sigara tiryakilerini bağımlılıktan kurtaracağı yönündeki reklamlarla gündeme gelen 'Elektronik Sigara'ya Reklam Kurulu'ndan izin çıkmadı.
Üyelerinin 16'sı sivil toplum kuruluşlarından, 13'ü de kamu kurumlarından oluşan Reklam Kurulu, 15 Ocak 2008 tarihinde yaptığı toplantıda elektronik sigara ilan ve reklamlarının durdurulmasına karar verdi.
Tüketicinin Karunması Hakkındaki Kanun gereği Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın onayı ile Reklam Kurulu Başkanı Özcan Pektaş tarafından yapılan açıklamada, kurulun elektronik sigara ile ilgili olarak yaptığı değerlendirmede; 1262 Sayılı "İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu" kapsamında, Sağlık Bakanlığı bünyesindeki Bilimsel Danışma Kurulu'nda değerlendirmede, elektronik sigaraların ciddi rahatsızlıklara sebep olabilmesi ve bağımlılık yapma riski dolayısıyla halka tanıtımının yapılmasının söz konusu kanunun 13. Maddesi gereğince mümkün olmadığı açıklandı.
Elektronik Sigara'yla ilgili gerekçede ayrıca, Sağlık Bakanlığı'ndan da gerekli iznin alınmadığı bildirildi.
Kurulun gerekçelerinden bir diğeri ise bu ürünlerin içerdiği nikotin maddesi nedeniyle nikotin kartuşlarının tıbbi ürün, aktif maddeyi vücuda verme aracı olan cihazların ise tıbbi cihaz statüsünde ele alınması, bu şartları karşılasa veya nikotinsiz şekli ile olsa bile 4207 Sayılı "Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun"un 3. Maddesinde ifadesini bulan yasakların ihlal edildiği ortaya kondu.
Kurulun diğer gerekçeleri ise şöyle: "Bahse konu reklamlarda 'Tamamen zararsızdır, sağlığınıza hiçbir zararı yoktur, hiçbir yan etkisi yoktur, Dünya Sağlık Örgütü'nün desteklediği sigarayı bıraktırmaya yardımcı yöntemler içerisine girmiştir, kartuşun içerisindeki sıvı zararsız nikotindir.' ibarelerinin bilimsellikten uzak ve yanıltıcı olduğu, söz konusu iddiaları ispatlayacak hiç bir bilimsel verinin Sağlık Bakanlığı'na ibraz edilmediği. Ayrıca, ürünlerin içerdiği nikotinin, özellikle kalp damar sistemi üzerine oldukça zararlı olabilen bir madde olup, kalp krizi ve felç gibi hayatı tehdit edebilen ciddi durumlara yol açabildiği.
Yine bu ürünlerin reklam ve ilanlarında, sigara içilmeyen uçak, otobüs, sinema gibi kapalı yerlerde bile rahatlıkla içilebileceği şeklindeki ifadelerle sigara ile ilgili yasakların ihlal edildiği, her yerde keyifle içilebileceği ve bırakma yerine içmeye devam edilebileceği şeklindeki tanımlarla sigara içimini teşvik edici mahiyet kazandığı.
Ticari Reklam ve İlanlara İlişkin İlkeler ve Uygulama Esaslarına Dair Yönetmeliğin Kamu Sağlığı başlıklı 17. Maddesi "Reklamlar, kamu sağlığını bozucu nitelikte olamaz" hükmüne aykırı olduğu.
Radyo ve Televizyon Yayınlarının Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmeliğin 14'üncü maddesinde yer alan; "Sigara, tütün ürünleri ya da alkollü içki markalarını veya bunları çağrıştıracak her türlü görüntü ve sese her ne suretle olursa olsun, hiç bir program içerisinde yer verilemez", 21'inci maddesinde yer alan; "Kuruluşlar aşağıda sayılan mal ve hizmetlere ilişkin reklam ve tele-alışveriş yayını yapamazlar (1.b- sigara ve diğer tütün ürünleri ile bunlarla aynı isimde olan veya bunları çağrıştıran ürün ve hizmetler)", hükümlerine aykırılık teşkil ettiğini tespit etmiştir."
Bu çerçevede, Reklam Kurulu, elektronik sigara reklamlarının, 4077 Sayılı "Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun"un Ticari Reklam ve İlanlar başlıklı 16. Maddesine aykırı olduğuna ve söz konusu reklamların durdurulmasına karar vermiştir."
