Dijitalleşme ile müzeler sanal ortama taşınıyor

ÖZKAN ALTINTAŞ – TÜRKİYE TURİZM
İSTANBUL- Boğaziçi Üniversitesi Royal Albert Hall Kültür Merkezi’nde düzenlenen “Müzecilik, Dijitalleşme ve Değişen Roller” başlıklı toplantıda müzecilikte dijitalleşme hakkında yenilikler anlatıldı. Konuşmacılar, dijitalleşmenin müzecilikte yeni deneyimler ortaya koyduğunu belirterek “Müzecilikte dijitalleşme yapay zeka uygulamaları geçmişi bugüne taşıma ve sanal ortama taşınarak zamanda yolculuk konusunda çeşitli yenilikçi yöntemler sunuyor. Teknoloji ile müzeciler artık herkesin ofisine, evine ve cep telefonuna taşınıyor” dediler.




İstanbul Üniversitesi Müzecilik Bölüm Başkanı Prof.Dr. Fethiye Erbay ile Bogaziçi Üniversitesi Güzel Sanatlar Bölümü’nden Doç.Dr. Mutlu Erbay’ın öncülülüğünde düzenlenen toplantıya önemli konuşmacılar katıldı.



 3.5 MILYON ESERIN YÜZDE 10’NU SERGILENEBILIYOR
Kültür ve Turizm Bakanlığı Müzeler Dairesi Başkanı Serkan Gedük, yaklaşık 3.5 milyon eser bulunduğunu ve yaklaşık 2209 müzede ancak bunun yüzde 10’unu sergileme imkanları bulunduğunu söyledi. Gedük, Bakanlık tarafından Geleceğe Miras projesi kapsamında, Cumhuriyetin 102’ci yılında 16’ci ve 17’inci yüzyılın sonuna kadar uzanan yüksek sanat değeri taşıyan 102 eserin geleneksel değerlerini çağdaş yaklaşımla buluşturarak 100+2 projesiyle 44 şehirde 85 devlet müzesi ve 17 özel müzenin katkılarıyla sergilendiğini bildirdi. 100+2 projesiyle seçilen 102 eserin çeşitli müzelerde 26’sini sergilediklerini belirten Gedük “Yıl sonuna kadar 102 eseri sergileyeceğiz” dedi.

İstanbul Ataşehir'de işadamı İnal Aydınoğlu tarafından yaptırılan Atatürk Müzesi'ne kitaplarını ve eserlerin bağışlayan koleksiyoner, yazar Eriş Ülger'e teşekkür plaketi verildi. Hayatını Atatürk'e adamış olan Eriş Ülger 1938'de Ankara'da doğdu. 10 kasım 1953'te Atatürk'ün naaşının Etnoğrafya Müzesi'nden Anıtkabir'e nakli sırasında, Türk gençliği adına "Atatürk'ün Gençliğe Hitabesi"ni okudu. 1998'de Avrupa Atatürkçü Düşünce Derneği'ni kurdu ve ilk başkanlığını yaptı. "Örsan Öymen" yarışmasında "Atatürk ile röportaj" isimli eseriyle üçüncülük ödülü aldı.



MÜZECİLİKTE TEKNOLOJİ DEVRİMİ
Prof.Dr. Fethiye Erbay, müzelerde deneyim pazarlama ve dijital hikaye anlatımının yerleşmesiyle müzecilikte devrim başladığını söyledi. Müzecilikte bu yeni gelişmelere uyumlu, yeni teknolojilerin uygulanmaya başlandığını örneklerle anlattı.
İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü Rahmi Asal, daha geniş kitlelere ulaşmak için online ortamda dijitalleşme çalışmaları yaptıklarını söyledi.
Gaziantep Müzesi Müdürü Özgür Çomak, 6 Şubat depremi sonrası eserlerin depreme karşı korunması için özel önlemler aldıklarını bildirdi.



Doç.Dr. Mutlu Erbay, Boğaziçi Üniversitesi’nin dijital analizini yaparak, kuruluşundan günümüze kadar geçmişini anlattı.
Çanakkale Deniz Müzesi Komutanı Deniz Albay Serhan Aras, Türk tarihine ilişkin önemli eserlere sahip olan müzeye bir çok kişinin katkıda bulunduğunu ve envanterin giderek geliştiğini belirtti.
İstanbul Deniz Müzesi Müdürü Deniz. Albay Kadir Ataseven, dijitalleşme ve tanıtım faaliyetlerine özen gösterdiklerini belirterek, eserlerin sunumunda çağdaş yöntemler geliştirdiklerini söyledi.
Harbiye Askeri Müze ve Kültür Sitesi Komutanlığı Müze Müdürü Erkan Sönmez, geniş bir envantere sahip olduklarını ve tüm eserleri sergilediklerini anlattı. Ziyaretçi çekebilmek için özellik sahibi eserlerin tanıtımında dijital teknolojiden yararlanmak için çalışma yaptıklarını bildirdi.



Bursa Büyükşehir Belediyesi Müzeler Şube Müdürü Dilek Yıldız Karataş, müze ziyaretlerini cazip hale getirmek için çocuklara yönelik eğitim amaçlı animasyon programları yaptıklarını belirtti. Bunun için dijital teknolojiden yararlandıklarını anlattı.



DEM Müzecilik CEO’su Eda Bildiricioğlu, Efes ve Ayasofya için hazırladıkları deneyim müzesinin rağbet gördügünü bilidirdi. Hedeflarinin dijital teknoloji ile zamanda yolculuk ve geçmişi bugüne taşımak olduğunu anlattı. Dijital teknoloji kullanarak sunulan deneyim müzesini diğer müzelere yaygınlaştırmak için çalışmalar yürüttklerini söyledi.

DİJİTAL MÜZECİLİK YÖNTEMLERİ

Toplantıya katılan konuşmacıların konuşmalarında yer verdikleri yöntemlerden bazıları şöyle:

1. Sanal Gerçeklik (VR) ile İmersive Deneyimler:

* VR teknolojisi sayesinde müzeler, ziyaretçilerine tarihi olayları ve mekanları sanki oradaymış gibi deneyimleme fırsatı sunabilir. Örneğin, antik bir şehir yeniden canlandırılarak ziyaretçilerin arasında dolaşması sağlanabilir.

* Kaybolan veya hasar gören eserler VR ile yeniden oluşturularak detaylı bir şekilde incelenebiliyor

2. Artırılmış Gerçeklik (AR) ile Etkileşimli Sergiler:

* AR uygulamaları, akıllı telefonlar veya tabletler aracılığıyla müzedeki fiziksel eserlerin üzerine dijital katmanlar ekleyerek zenginleştirilmiş bir deneyim sunar. Bir heykelin hangi döneme ait olduğu, detayları veya tarihi figürlerin canlandırmaları gibi ek bilgiler AR ile görüntülenebilir.

* AR, statik sergileri canlandırabilir veya sanal turlar aracılığıyla ek içeriklere erişim sağlayabilir.

3. Dijital Arşivler ve Online Koleksiyonlar:

* Müzelerin sahip olduğu eserlerin dijitalleştirilerek online ortama taşınması, bu eserlere dünyanın her yerinden erişimi mümkün kılar. Bu sayede, fiziksel olarak müzeye gelemeyen insanlar da kültürel mirası deneyimler.

* Online koleksiyonlar, eserlerin yüksek çözünürlüklü görselleri, açıklamaları, hatta 3D modelleri ile sunulabilir.

4. İnteraktif Dijital Ekranlar ve Kiosklar:

* Müze içinde yerleştirilen interaktif ekranlar ve kiosklar aracılığıyla ziyaretçilere eserler hakkında daha fazla bilgi, video, fotoğraf ve interaktif uygulamalar sunulabilir.

* Bu tür teknolojiler, öğrenmeyi daha eğlenceli ve akılda kalıcı hale getirebilir.

5. Mobil Uygulamalar ve Dijital Rehberler:

* Müzelerin geliştirdiği mobil uygulamalar, ziyaretçilere sergiler hakkında detaylı bilgiler, sesli rehberlik, haritalar ve özel içerikler sunabilir.

* Bu uygulamalar aynı zamanda ziyaretçilerin ilgi alanlarına göre kişiselleştirilmiş deneyimler sunma imkanı da sağlar.

6. Dijital Hikaye Anlatımı:

* Dijital teknolojiler, tarihi ve kültürel geçmişi günümüze getirerek, anlatıları canlandırmak için güçlü araçlar sunar. Video, animasyon, ses ve interaktif öğeler bir araya getirilerek ziyaretçiler ile duygusal bağ kurulur. Böylece geçmişe ait bilgileri daha iyi anlaması sağlanır.

7. Sosyal Medya ve Online Etkinlikler:

* Müzeler, sosyal medya platformlarını kullanarak koleksiyonlarını sergileyebilir, Sanal turlar düzenleyebilir, canlı yayınlar ve online etkinliklerle daha geniş kitlelere ulaşabilirler.

Bu teknolojilerin entegrasyonu sayesinde müzeler, tarihi ve kültürel mirası daha erişilebilir hale getirir. Eserleri ilgi çekici ve etkileşimli bir şekilde sunar ve dijital sistemlerin gücüyle zamanda yolculuk yaptırarak taşıyabilirler.