Davos 2012'de AB çıkmaza girdi

MURAT EMEN- EMEN&EMEN
HAFTANIN EKONOMİK GÖRÜNÜMÜ 30 Ocak-5 Şubat 2012
İSTANBUL- Geleneksel Davos toplantıları geçtiğimiz hafta başladı. Başta Şansölye Merkel olmak üzere önemli devlet adamları ve akademisyenler bu toplantılarda dünya gündemine ilişkin görüşlerini ifade etme şansı buldular.

ANA KONU AB ÇIKMAZI OLARAK ÖZETLENEBİLİR.
Dikkati çeken konuşmalar, Merkel ve İngiltere Başbakanı Mr. Cameron’dan geldi. Cameron Avrupa çapında uygulanması düşünülen mali işlemler vergisini tekrar çılgınlık olarak belirtti.
Davos 2012’nin açılış konuşmasını yapan Almanya Başbakanı Angela Merkel, ülkesinin tek başına zordaki tüm ortaklarını kurtaramayacağı mesajını verdi. Almanlar kendi ekonomileriyle ilgilenmeli. Abartmakla ne kendimizi, ne de Avrupa’yı kurtarabiliriz” diye konuştu.
Merkel, “Almanya, tutamayacağı halde tüm Avrupa ülkeleri için taahhütte bulunursa Avrupa saldırıya açık hale gelmiş olur” uyarısında bulundu.
Ortak para Euro’yu kurtarmak için ayrılan fonların ikiye, üçe katlanmasının anlamlı olmadığını kaydeden Merkel, “Kendime sürekli bunun ne kadar saygın bir şey olacağını soruyorum” dedi. Merkel, Avrupa’da yılların birikimi olan ekonomik sorunların bir hamlede çözülemeyeceğini söyledi.



KRİZİN NEDENLERİ BİTMELİ
Merkel, Almanya’nın yardım konusunda olanaklarının sınırsız olmadığını belirtti. Merkel, “Krizin nedenleri ortadan kaldırılmadan sürekli daha çok para vaadinde bulunmamızın bir anlamı yok

AVRUPA HÜKÜMETİ ŞART
Avrupa tahvillerine karşı olduğunu tekrarlayan Merkel, AB üyesi ülkelerin bütçelerinin denetlenmesi gerektiğini belirtti. Merkel, AB konusundaki vizyonuyla ilgili şunları anlattı: “AB, kendi yolunu çizerek, üyelerinin her alanda işbirliğini güçlendirmeli. Uzun bir sürecin sonunda, yetkileri, konuları bir Avrupa Hükümeti olarak ele alacak Komisyon’a devredeceğiz. Gelecekte, birçok aşamanın ardından Avrupa’nın siyasi birleşmesi bu şekilde olabilir.”



YUNANİSTAN’DA BAŞARISIZ OLDUK
Angela Merkel, “Avrupa’daki ekonomik krizin henüz aşılmadığını” belirterek, “Tabii, diğer yandan Yunanistan ile ilgili özel durum söz konusu. İki yıldan beri yapılan tüm çabalara rağmen, ne Yunanlılar, ne de uluslararası toplum durumu istikrara kavuşturmayı başaramadı” dedi.
Konferansa katılan ABD’li Lawrance Sumner “Avrupanın krizi çözmek için gösterdiği gayret yetmez. Çalışmalar katlanmalı” dedi.



TÜRKİYE YAVAŞ DA BÜYÜSE PARLAYAN YILDIZ OLACAK
THE Coca-Cola Company Başkanı ve CEO’su Muhtar Kent, Türkiye’nin son 24 ayda çok başarılı bir dönem geçirdiğini belirtti. Kent, Davos’ta CNBC-E’nin sorularını yanıtlarken, “Türkiye, istihdam ve büyümede dünyanın en önemli yıldızlarından biriydi. Bu yıl biraz yavaşlayacağını öngörüyorum ama yine de gelişmekte olan büyük ekonomileri ele aldığımızda Türkiye parlak yıldızlardan bir tanesi olacak. Büyüme geçmiş 12 aylık dönemdeki gibi yüksek performansta olmayacak ama yine de Türkiye Avrupa kıtasındaki ekonomilere göre, çok daha parlak ve dinamik gelişme gösterecek” dedi.
Davos’ta ülkemizi Başbakan Yardımcısı Ali Babacan temsil ediyor. Dünya Ekonomik Forumu yıllık toplantısının ''Küresel Ekonomiye Bakış'' oturumunda krizi ensesinde hissetmeyen tek konuşmacı olarak öne çıkan Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, moderatör Martin Wolf'un da dikkatini çekti.
Financal Times'ın baş ekonomik yorumcusu Wolf, Babacan'a söz verirken ''Burada imtiyazlı konumda tek sizsiniz, bize ders verin'' dedi.

TÜRKİYE OPTİMİST/PESİMİST
Türk ekonomisine değişik gözlerle bakmak mümkün. Sabahları yolda işinize giderken radyonuzu açınca bazı kanallarda kimilerinin , muhtemelen teknisyen veya akademisyen “durum vahim “ tarzındaki söylemlerini duyarsınız.. O kadar rakamsal ve referanslı konuşurlar ki, istemeden karamsarlığa kapılırsınız.
Yurtdışı mahreçli karalayıcı-ürkütücü tablolar ele alınır ve “vay efendim işte bu cari açıkla bu ekonomi .........”.diye başlayan yorumlar içinizi sıkar.
Bırakın kendi testilerini kırıp dökmüş bir takım ülkelerden gelen iç karartıcı Türkiye yorumlarını bir tarafa. Vay efendim, testimiz şişmişmiş de, patlayacakmişda falan gibi. Kelin merhemi olsa kendine sürerdi diyelim. Biz kendi bakış açımızdan ülkemizi yorumlayalım. Yorumlarken de birazcık optimist olalım.
Ülkemiz herşeye rağmen bugüne kadar başardıkları ile kutlanmaya değer bunu unutmayalım.
24 Ocak 1980 Kararlarından sonra atağa kalkan bu ülkenin son 30 yılda yaşadıkları gerçekten ilginç.ülkemiz 1920 lerden çok farklı bir ülke.yoksulluk ve sefalet kısır döngüsünü geride bırakıp 21 yüzyılın iddialı ülkelerinden biri haline gelmiş. Bizde varız artık diyoruz.

NERESİNDEN BAKARSANIZ BAKIN, BU DÖNEMDE İKİ TÜRKİYE OLUŞTU
. Bir yanda genç nüfusu, halkın teknik birikiminden, yaratıcı gücünden, özel sektörünün girişimciliğinden güç alan dinamik bir Türkiye.
Öbür tarafta ise, yıllardır kötü yönetimden bir türlü kurtulamayan, yeteneksiz politikacıların elinde gelir dağılımı bozulmuş, kayırmalarla , yolsuzluklarla, yüzleşmelerle ve işsizlik problemi ile devamlı stres yaşayan bir Türkiye.
Bu durumdaki bir Türkiye için akıllı hareket ederse önümüzdeki yıllarda ortalama olarak %7-8 büyüyebilir diyen Muhtar Kent gibilerede, ama aynı zamanda naif durumu sebebiyle kolaylıkla Yunanistan durumuna da düşebilir diyenlere de hak vermemek mümkün değil.
Bu ülke seneler sonra enflasyon canavarını tek haneli rakamlara çekebildi. Bir defa bu büyük başarı. İhracatını 130 milyar dolarlarlara çıkarabildi bu da büyük başarı.Dünyanın önde gelen gelişmiş ülkeleri testileri teker teker kırarken Türkiye dimdik ayakta kaldı. İşte Babacan’a Davos’ta ensesi terlemeden konuşma rahatlığı sağlayan bu başarı idi.

ÇİN’Lİ NE DEMİŞ “BANA BALIK VERME, BALIK TUTMASINI ÖĞRET”
Nedir ana derdimiz: Cari açık. Eğer İthalatın neredeyse %80'i enerji-petrol ithalatı ise çok da tenkit edilecek bir tarafımız yok.
Asıl ona yani enerji sorununa petrol ithalatına bir çare bulabilmek önemli. Arap dünyasına göz kırpan Türkiye herhangi bir körfez ülkesi ile petrol konusunda düzgün bir anlaşma yapabilse çok mesafe alırız diyen arkadaşıma hak veriyorum.
Buna rağmen gene de dimdik duruşu ile bu ülke bütün sıkıntıları atlatabilecek durumdadır.Yeterki kritik hata yapmayalım. Etrafta dolaşan savaş tamtamları bizden uzak dursun.
Efendim, “2012'de büyümemiz düşecek. Avrupa daralıyor. İç pazarda sorunlar var. Ülke %2 büyüse öpün başınıza koyun “ diyenler var. Doğrudur Avrupa pazarının daraldığı. Ama yeni pazarlar yaratmak için var gücü ile çalışan bir özel sektör var. Ben inanıyorum ki bu ülke 2012 yılının başlarında değil ama yılın sonlarına doğru büyümede %5'leri yakalarsa kimse hayret etmesin
.


AMERİKA
Geçtiğimiz hafta Newyork Times yazarı Krugman'ın ABD seçimleri ile ilgili yazısını vermiştik.
Tema “ABD'nin başına tecrübeli ve başarılı bir işadamı geçmelidir” diyen Cumhuriyetçi aday Mit Romney'i hedef alan yazısında Krugman “kazın ayağı öyle değil” demek istiyordu.
Açgözlü tabir edilen Wall Street zihniyeti ile devlet ekonomisini yönetmek mümkün değildir diyen Krugman'ın bu konudaki tahlilleri oldukça yerinde idi.
Ancak kişisel kanaatimiz bugünün kapitalist amerikasını yönetebilmek için, Maalesef o “açgözlü tezgahtan “gelmek gerekiyor. Vergi vermeyen ama ülkenin mutlu azınlığı olan kesim. Tıpkı Mitt Romney veya 1987’lerdeki WallStreet filminin karakteri Gordon Geeke gibi..
Bu zihniyet karşısında zenginlerden daha fazla vergi ödemelerini isteyen Obama çok saf ve temiz kalıyor.
Amerika’daki başkanlık yarışında kim önde gidiyor diye sorarsanız
İbre ekonomik verilere bağlı olarak bugünlerde Obama lehine döndü, önümüzde ilginç bir seçim rallisi bizi bekliyor.
• İşsizlik rakamları düzgün gelmeğe başladı.
• Amerikan ekonomisinde ciddi bir kıpırdanma var.
• Gevşek para politikası semeresini vermeğe başladı. GM'in başarısı bile parmak ısırtıyor.
• Bernanke 2014’ün sonuna kadar faizlerin kıpırdamıyacağını garanti etti.
• FED, ABD’de bu yılki ekonomik büyümeye ilişkin tahminlerini düşürdü, ancak işsizlik oranı konusunda biraz daha iyimser bir tablo çizdi. FED, ekonominin bu yıl yüzde 2.2-2.7 büyüyeceğini öngördü. FED’in geçen kasım ayındaki tahminlerinde bu oranlar yüzde 2.5-2.9 düzeyindeydi.
• FED, ülkedeki işsizlik oranının ise yüzde 8.2’ye kadar düşmesini beklediğini bildirdi. Kasım ayındaki tahmin yüzde 8.5’di.
• FED, nispeten yumuşak seviyelerde seyreden enflasyon oranında da gelecek üç yılda değişim beklemiyor.

Uzun vadeli hedeflere dair açıklamasında ilk kez, enflasyon için yüzde 2 düzeyinde resmi hedef ortaya koyan FED daha önce, enflasyonun yüzde 1.7-2 seviyesinde olmasının kabul edilebilir olduğunu belirtiyordu
• Bu arada Obama yaptığı konuşmada zenginlerden daha fazla vergi vermelerini istedi.

OBAMA, LEHİNE GELİŞEN BU SÜRECİ İYİ DEĞERLENDİRİRSE TEKRAR SEÇİLMEMESİ İÇİN BİR SEBEP YOK DİYEBİLİRİZ.
Tarihte Filistin diye bir devlet yoktu diyen ama Türk dostu ve Atatürk hayranı Newt Gingrich'in “ devrini tamamlamış” politikacı kimliği ile şansını bu yarışta pek parlak görmeyenler çoğunlukta.,
Muhtemelen Obama ile Romney arasında olacak başkanlık yarışının zevkli ve mücadeleli geçeceğini söyleyebiliriz.

KISA HABERLER
• İkitelli’deki Hurriyet Towers Binasını Nurol Gayrimenkul satın aldı. Galiba 127 milyon dolar.. 17’si peşin ödenecek. Hürriyet gazetesi Bağcılar’daki Milliyet Binasına taşınıyor.
• Japonya 31 yıldan buyana ilk defa dış ticaret açığı verdi.
• Yunanistan’ın alacaklıları ile görüşmeleri hala devam ediyor.
• Euro Bölgesi için bir darbede Fitch’den.S&P’nin EU’da 9 ülkenin notunu kırmasının ardından Fitch’de 5 ülke için uzun vadeli kredi notunu negatife düşürdü. Notu düşen ülkeler İtalya, İspanya, Belçika, Slovenya ve Kıbrıs.
• Esnaf karttan senede dönüyor. Bankaların POS komisyonlarını artırması üzerine klasik usul olan senede dönüş başladı. Kişisel kanaatimiz çek yasası ve kredi kartına genel limit uygulaması başladığı takdirde bu geçiş daha da ivme kazanacak.

PİYASALAR
Dünya piyasaları geçtiğimiz hafta,
• Avro Bölgesindeki borç krizinin küresel ekonomi üzerinde yarattığı baskılar,
• Davos yorumları,
• Yunanistan’ın alacaklıları ile tahvil takası görüşmeleri ve
• AB’nin Iran’a yönelik petrol amborgosuna ilişkin kaygılarla meşguldü.
Bu arada altın fiyatları yükseldi. Ham petrol 99 dolardan işlem gördü.

İMKB RÜZGARI ALDI GİDİYOR.
Haftayı 57.356 ’den kapatan Borsa konusunda yüzler gülüyor. Yılsonunda 70binler bekleniyor. Moraller yerine geldi. Banka hisseleri gene başı çekti.
Son üç haftadır borsada yaşanan yüzde 13.7'lik yükseliş, borsanın, son 108 haftada gördüğü en sert yükseliş oldu.



DOLAR DÜŞÜŞTE
Dolar düşüşüne devam ediyor. Geçtiğimiz haftanın kapanışı 1.77 oldu. Parite 1.3218 olarak kapandı. Piyasalar yakın vadede 1.73’leri bekliyorlar. TCMB Başkanı Erdem Başçı görüşlerinde haklı çıktı. 1.93’leri gören dolar/TLnın bu hızlı gerilemesi piyasaları rahatlattı.
ABD Merkez Bankası (Fed), tarihi dip seviyelerde olan faiz oranlarının 2014 yılına kadar bu seviyede tutulacağını ve gerek görüldüğü takdirde yeni bir niceliksel gevşemeye gidilebileceğini açıkladı.
Yurtiçi piyasa, Fed'in genişleme sinyalinin Türkiye'ye taze para girişi olarak yansıyacak olmasını fiyatlıyor

FAİZLER
Banka kredi faizleri nde ciddi faiz yükselmeleri var. Nedeni fonlama maliyetleri. Nerdeyse 13-13.50 lere çıkan fonlama maliyetlerine spreadler konunca faizler %17’ler civarında dolaşıyor. Mutlaka indirilmesi gerekiyor. İşaret tahminimizce munzam indirimleri ile başlıyacak. Ancak zamanlamasını TCMB yapacak.
Piyasalar özellikle bu aralar işletme sermayesi ihtiyacından sıkıntıda. Kısmı dökülmeler var. Bankaların musluklarını açmalarını lazım.
Çek mağdurları yasası gündemde. Tartışmalar “hapis” konusunda tereddütlü devam ediyor. Esasen bizdeki çek uygulaması dünyanın hiçbir ülkesinde yok. Çek Ticaret Kanunu hükümlerine göre “ibrazında ödenir” .Kanunda vadeli çek diye bir hüküm yok. Bakalım ne şekle bürünecek.
Türkiye ve İstanbul Karakışa teslim oldu. Dua edelim ki okullar tatil. Allah bu karakışta yakacak odunu kömürü olmayana acısın.
Esenlikle kalın.

(DİKKAT: Haftalık ekonomik ve politik yorum Emen&Emen tarafından turkiyeturizm.com için hazırlanmaktadır. İzinsiz kopyalanıp kaynak gösterilmeden kullanılamaz. Aksi takdirde Basın Yasası ve Telif Hakları Yasası'na göre yasal işlem yapılacaktır)