KRAS- Sarıkamış Kayak Merkezi, şehitler kenti kimliği ve sahip olduğu tarihi ve kültürel miras Kars'ta turizmin ekonomideki önemini artırıyor.
Dünyada yalnızca Avusturya Alpleri’nde görülen kristalize karı ile ilk defa kayak yapmaya başlayanlara elverişli koşullar sunan toplam 32 kilometre uzunluğundaki pistleri, kışın üzerinde kızak yapma imkânı sunan Çıldır Gölü, Ani Harabeleri, Kars Kalesi, Sarıkamış Şehitliği, benzersiz kaşar peyniri ve balıyla Kars, Türkiye’nin önde gelen turizm merkezlerinden biri olma yolunda.
En önemli geçim kaynağını tarım ve hayvancılığın oluşturduğu Kars’ta kümes hayvancılığı ve balıkçılık da gelişme gösteriyor.
Zavod adı verilen mandıralarda hayvansal ürünler işlenerek yurdun dört bir yanına dağıtılıyor.
Kars’ı gezenlerin satın aldığı, adıyla özdeşleşen Kars kaşarı ve Kars balı tüketimi de kentin ekonomisine önemli katkı veriyor.
Nüfusunun beş katı diğer illere göç eden Kars’ın büyük sorunları arasında ise işsizlik geliyor.
Kars’ta yer alan yem, çimento, şeker ve tuğla fabrikaları işsizliği önlemekte yeterli olmuyor.
AMATÖR KAYAKÇILARA DAVET
Dünyada sadece Sarıkamış ve Avusturya’da bulunan kristalize kar sayesinde, amatör sporcular, Kars’taki kayak pistlerinde rahatlıkla kayak yapmayı öğrenebiliyorlar.
Sarıkamış Toprak Otel kayak ve snowboard eğitmenlerinden Serhat Şimşek, Kars’ta Allahuekber Dağları’nda yer alan Çamurlu Kayak Merkezi ile Sarıkamış’ta bulunan Sarıçam Kayak Merkezi’ne turistlerin yoğun ilgi gösterdiklerini söyledi.
Sarıçam Kayak Merkezi’nde toplam 32 kilometreyi bulan alt kayak pistinin olduğunu söyleyen Şimşek “Oldukça modern olan tesislerimizde, her pist arasında gerekli ihtiyaçların temin edilebileceği tam donanımlı kafelerimiz mevcut. Ziyaretçilerimiz ellerinde sıcacık kahveleriyle Sarıkamış’ın doğal güzelliğini zirveden izleyebilirler.” dedi.
Kars Sınır Turizm’in sahibi Doğan Bergül ise, Kars’a özgü kristalize karın rakım ve flora ile alakalı olduğunu vurgulayarak, bölgede Mayıs ayına kadar kayak yapılabildiğini ifade etti.
KÖRFEZ SAVAŞI TURİZMİ VURDU
Son yıllarda özellikle Rusya’dan talebin arttığına dikkat çeken Şimşek, yoğunluğun şubat tatillerinde ve bayramlarda arttığını kaydetti.
23 eğitmenin kayak öğrenmek isteyenlere hizmet verdiğini söyleyen Şimşek, 6 ay boyunca her eğitmenin ortalama 120 kişiye özel ders verdiğini vurguladı.
Her yıl yaklaşık 2 bin 500 kişinin Sarıkamış’ta kayak öğrendiğini ifade eden Şimşek, Körfez Savaşının ardından turizmin gerilediğine dikkat çekti.
Son yıllarda tanıtımların da arttırılmasıyla turizmin yeniden hareketlenmeye başladığını belirten Şimşek, iş adamlarının yeni yatırımlar için Sarıkamış’ı tercih ettiklerine de dikkat çekti.
SARIKAMIŞ’A 3 YENİ OTEL
Sarıkamış’ta faaliyet gösteren iki otelin (Çamkar-Sarıkamış Toprak Otel) bulunduğunu belirten Şimşek, “Turizm konusunda günden güne bilinirliğini arttırarak büyüyen Sarıkamış’a yatırımlar da artıyor. 2008 yılında inşasına başlanması beklenen 3 tane otel projesi var ve bu otellerin 2010 yılında tamamlanması hedefleniyor. Bu otellerin de hizmete girmesiyle, Sarıkamış daha da büyüyecek, daha da gelişecektir” dedi.
GÖRÜLESİ YERLER
Bayramoğlu İbrahim, Asafoğlu Hasan ve diğerleri... Şehitlik anıtında yer alan 90 bin isimden yalnızca birkaç tanesi… 1915 yılında Sarıkamış’ta meydana gelen, 90 bin askerin donarak ve açlıktan ölmesiyle sonuçlanan facia Kars’ın her karış toprağında kendini gösteriyor.
“Bağrında sakladığı 90 bin şehitle Sarıkamış ve Kars Türkiye’deki her kentin kardeş şehridir,” diyen Sarıkamış Belediye Başkanı İlhan Özbilen, şehitlerin anısını her adımda yaşatmaya çalıştıklarını ifade ediyor.
Şehitler adına yapılan anıt Sarıkamış ile Kars kent merkezi arasında yer alıyor. Sözlerine “Biz şehitlerin yurduyuz” diye başlayan Karslılar, şehitlere gösterilen ilginin yetersizliğinden şikâyet ediyor.
Kars’ta düzenlenen her tür etkinlikte şehitler anılıyor; 90 bin şehidin hikayesini yediden yetmişe herkes biliyor.
ÇILDIR'IN BALIKLARI…
Yılın üç ayı kalınlığı 45 santimetre ile 1 metre arasında değişen buzla kaplanan Çıldır Gölü de turizm ve balıkçılık sayesinde Kars ekonomisine katkı sağlıyor.
Buz kaplı Çıldır Gölü’nün üzerinde atlı kızaklar, hazır vaziyette, ziyaretçilere Göl’ü gezdirmeyi bekliyor.
Boncuklarla gelin gibi süslenmiş olan atlar 10 dakikalık seferlerle bir defada üç konuğa göl turu attırıyor.
Kars’ta taze balığın tek adresi olan Çıldır Gölü’nün müdavimlerinden balıkçı Cihangir Kılıç, haftada bir kere tuttukları balık miktarının 20 ile 50 kilogram arasında değiştiğini söylüyor.
Özelikle kefal, sazan, alabalık, şafak ve aynalı sazan çeşitlerinin bol olduğunu söyleyen Kılıç, balıkların kilosunu 3 ile 12 YTL arasında sattıklarını kaydediyor.
İLK ÇAĞ'DAN YENİ ÇAĞ'A ANİ
Kars il merkezine 42 kilometre uzaklıkta, Ocaklı Köyü sınırları içinde yer alan Ani Harabeleri Kars ekonomisine hayat veren turistik merkezlerden biri.
Türkiye-Ermenistan sınırını oluşturan Arpaçay Nehri’nin batı yakasında yer alan Ani Harabeleri, ortaçağ'da önemli bir ticaret merkeziydi.
Kars Karayolları 124. Şube Şefliği'nde mühendis olarak görev yapan Dündar Gültekin, Ermeni köylerinin rahatlıkla görülebildiği Ani Harabeleri’nin M.Ö. 5000'li yıllardan M.S 1800'lü yıllara kadar etkin olarak kullanıldığını ifade ediyor.
Harabelerin yer adığı arazide, yamaçlarda kayalara oyulmuş mağaraları da, ova üzerine kurulmuş sarayı da görmek mümkün.
Dağınık olarak kurulmuş sitenin içinde yıkılmış alışveriş merkezleri o dönemlerde Anadolu’nun ulaşmış olduğu uygarlık düzeyini göstermeye yetiyor.
Gültekin, sert iklim koşullarına rağmen Kars'a yerleşmenin nedenini şöyle veriyor:
“Anadolu’dan taşınan malların taşındığı İpek Yolu Ani'den geçiyor. M.Ö 3000’li yıllarda başlayan ve binlerce yıl süren ticari taşımacılığın bir numaralı yolu olan İpek Yolu, geçtiği yerlere büyük kazançlar bırakıyordu. Bu da İpek Yolu’nun geçtiği bölgeleri cazip hale getiriyordu. Ani dönemin en önemli ticaret merkezlerinden birisiydi. Alış-veriş merkezleri, fırınları, dükkânları ve tapınaklarıyla medeniyetin öncülüğünü yapan büyük bir siteydi.”
ERMENİLER ANİ’DE HACI OLUYOR
Ani Harabeleri’nin dini açıdan da önemli bir yere sahip olduğunu ifade eden Gültekin “Hıristiyanlar Efes’te, Müslümanlar Mekke’de, Ermeniler de Ani Harabeleri’nde hacı unvanına sahip olabiliyor. Burayı ziyaret eden Ermeniler, dinde yükselebilecekleri en yüksek mertebeye ulaştıklarına inanıyorlar. Bu da buraya gelen turist sayısının artmasını sağlayarak Kars’ın ekonomik açıdan kalkınmasına destek oluyor.” dedi.
Harabelerin tarihi, kültürel ve dini özelliklerinden dolayı turistlerin yoğun ilgisine maruz kaldığını kaydeden Gültekin, özellikle ABD, İsrail, Fransa, Kanada ve Avustralya’dan gelen Ermenilerin bölgeyi ziyaret ettiğini sözlerine ekledi.
MİNARELİ KİLİSELER
1828 yılında Osmanlılar ile Ruslar arasında yapılan Osmanlı-Rus Savaşı'nın sonunda, 1830 yılında Edirne Anlaşması yapılır ve Kars’ın kuzeyindeki Çıldır ve eyalet merkezi Ahıska, altı sancakla birlikte Ruslara bırakılır.
19. yüzyılda Rus işgali altında kalan Kars’ta Rusların yapıtları ya da inşaatlarda Rus mimarisinin etkileri görülüyor.
Şehir merkezinde yer alan ve duvar kalınlığı 1.5 metre olan eski Rus karargâhı -şu andaki belediye binası, evler, dükkânlar ve kiliselerde Rus ve Ermeni mimarisinin izleri görülüyor.
Kars camileri kilise benzeri görünümleriyle dikkati çekiyor. Ermeni ve Ruslardan kalan kiliselerin camiye dönüştürülmesiyle ortaya çıkan manzara turistlerin ilgisini çekiyor.
Şehir merkezinde yer alan Namık Kemal’in evi ve Kars Kalesi de turistlerin ilgisini çeken yerler olarak Kars turizmine katkı sağlıyor.
