ANKARA - TÜSİAD Başekonomisti Gizem Öztok Altınsaç, TÜİK tarafından açıklanan Eylül ayı enflasyon rakamlarına dikkat çekerek “Son üç aydır enflasyon eğrisinde belirgin bir bozulma var, yüzde 30’un altına inmek artık güçleşti. Ekonomide stagflasyon benzeri bir tablo ortaya çıkmış durumda” dedi.
Eylül ayında enflasyon, piyasa öngörülerinin üzerinde gerçekleşti. Aylık bazda yüzde 3,23 artan enflasyon, yıllık olarak yüzde 33,29 seviyesine çıktı.
TÜSİAD Başekonomisti Gizem Öztok Altınsaç, TÜİK'in enflasyon verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Altınsaç, “trend bozuk, yüzde 30’un altına inmek artık zor” uyarısında bulundu.
"Ekonomi stagflasyonvari bir görünüme girdi"
Altınsaç, zirai don ve eğitim harcamalarındaki sert artışların etkisine dikkat çekerek, “enflasyonda geçici faktörlerin ötesinde katılaşmış bir yapı oluştu, ekonomi stagflasyonvari bir görünüme girdi” dedi.
"Enflasyonda yüzde 30’un altına inmek zor"
Altınsaç, mevsimsellikten arındırılmış verilerin de bozulduğuna dikkat çekerek, “Son üç aydır trend oldukça bozuk. Ortalama 2,5’luk aylık artış yıllıklandırıldığında yüzde 33–34’lere denk geliyor. Bu, kısa vadede yüzde 30’un altına inmenin zor olduğunu gösteriyor,” ifadelerini kullandı.
“Eğitimde yüzde 17’lik artış, enflasyona 2 puan ekledi”
Altınsaç, Eylül ayında özellikle eğitim harcamalarında görülen sert artışın dikkat çekici olduğunu belirtti:
“Eğitim kaleminde yüzde 17’lik artış çok yüksek. Zirai don ve eğitim birlikte yaklaşık 1,5–2 puanlık etki yarattı. Ancak bu unsurlar çıkarılsa bile, arındırılmış enflasyon serisi hâlâ yüksek.”
TÜİK verilerine göre gıda ve alkolsüz içeceklerde yıllık artış yüzde 36,06, konut grubunda ise yüzde 51,36 oldu. Gıda kalemindeki aylık artış da yüzde 4,62 seviyesinde gerçekleşti.
“Katılaşmış bir enflasyon yapısı oluştu”
Altınsaç, enflasyonun sadece geçici şoklardan kaynaklanmadığını, fiyat dinamiklerinde yapısal bir katılığın oluştuğunu söyledi:
“Artık enflasyonda düşündüğümüzden daha ciddi bir katılılık var. Tüketim sanıldığı kadar yavaşlamıyor. Arz tarafı baskı altında ama talep hâlâ güçlü. Bu tablo stagflasyonvari bir görünüm yaratıyor.”
Altınsaç, bu durumun Merkez Bankası’nın para politikası tasarımını zorlaştırdığını belirterek, “Ekonomi negatif çıktı açığında, dolayısıyla finansman maliyetini düşürmek gerekiyor. Ancak aynı anda enflasyonist baskılar yoğun. Bu denklemde politika üretmek giderek zorlaşıyor,” değerlendirmesini yaptı.
“Faiz indirimleri hızlı başladı, iletişim yeniden kurulmalı”
Altınsaç, Merkez Bankası’nın son dönemdeki faiz indirim sürecine de değinerek,
“300 baz puan ve ardından 250 baz puanlık indirimler çok yüklüydü. Keşke 150 baz puan civarında bir adımla başlanıp kademeli gidilseydi. Böylece enflasyon açısından daha korunaklı bir tablo oluşabilirdi," dedi.
Altınsaç’a göre, bundan sonraki süreçte Merkez Bankası’nın enflasyon beklentileriyle iletişimi yeniden güçlendirmesi gerekiyor:
“Yılı yüzde 30’un altında bitirmek artık zor görünüyor. Bu noktada güven ve iletişim politikası, faiz adımlarından bile daha belirleyici olacak.”
Veriler ne söylüyor?
TÜFE (Eylül 2025): Aylık %3,23 – Yıllık %33,29
Yİ-ÜFE: Aylık %2,52 – Yıllık %26,59
Gıda enflasyonu: Aylık %4,62 – Yıllık %36,06
Konut: Yıllık %51,36
Özel kapsamlı TÜFE: Aylık %3,34 – Yıllık %32,86
"Stagflasyon" uyarısı geldi
Altınsaç’ın “stagflasyonvari bir görünüm” uyarısı, son dönemde büyümede yavaşlama sinyalleriyle birleşti. Piyasada bazı analistler, üretim cephesindeki durgunluk ve talep direncinin “yüksek enflasyon–düşük büyüme” sarmalına işaret ettiğini belirtiyor.
Altınsaç tabloyu şöyle özetledi:
“Henüz stagflasyon demiyoruz ama artık oradayız diyebiliriz. Bu ortamda para politikası kadar arz yönlü reformlar da kritik hale geliyor.”