ÖZKAN ALTINTAŞ – TÜRKİYE TURİZM
İSTANBUL - Gerontolog ve dünya Yaşlanma Konseyi Başkanı Dr. Kemal Aydın, Sultanahmet'te bulunan Türk Edebiyatı Vakfı’nda Türk-İslam Medeniyeti’nde uzun sağlıklı ömürü hedefleyen Longevity ve “Sağlıklı Yaşlanma ve Aksaçlılar Meclisi” konusuna açıklık getirerek yaşlılığın bir bilgelik dönemi olduğunu ve bu dönemin toplumsal refah için bir fırsat olarak görülmesi gerektiğini söyledi.
Dr. Kemal Aydın, sağlıklı ve aktif yaşlanmanın bireysel çabaların yanı sıra toplumsal bir bilinç ve devlet politikalarıyla desteklenmesi gerektiğini anlattı. Geçtiğimiz dönemlerde Sağlık Bakanlığı’nda bir çok görevlerde bulunan İbn-i Sina Enstitüsü ve Dünya Yaşlanma Konseyi Başkanı Gerontolog Dr. Kemal Aydın, Dünya Longevity Forumu’nda (WLF) yaptığı etkinliklerle “sağlıklı yaşlanmanın” önemini ortaya koydu. Gerontoloji yaşlı bireylerin hayatlarını daha rahat yaşanabilir bir hale getirecek ve problemlerini çözümler üretebilecek bilim dalıdır.
YAŞAM KALITELERINI YÜKSEK TUTMALARI ANLAMINDADIR
Sağlıklı yaşlanma, bireylerin yaşlanma sürecinde fiziksel, zihinsel, sosyal ve ruhsal iyilik hallerini koruyarak yaşam kalitelerini yüksek tutmaları anlamına gelir. Bu sadece hastalıklardan uzak olmak değil, aynı zamanda aktif, bağımsız ve topluma katılan bir yaşam sürmeyi hedefler.
"AKSAÇLILAR MECLISI" YAŞLILARIN TOPLUMDA AKTIF ROLLER ÜSTLENEBILDIĞINI GÖSTERIR
Dr. Kemal Aydın, koınuşmasında şunlara yer verdi:
"Aksaçlılar Meclisi" tabiri ise daha çok kültürel ve sembolik bir anlam taşır. Tarihsel olarak Türk ve diğer göçebe topluluklarda "aksaçlılar" veya "aksakallar", bilge ve deneyimli yaşlıları ifade eder ve bu kişiler toplumsal kararlarda danışılan, saygı duyulan bireylerdir.
Günümüzde "Aksaçlılar Meclisi" kavramı, bu geleneksel saygıyı ve yaşlıların bilgi birikiminden faydalanma fikrini çağrıştırır. Sağlıklı yaşlanma ile bağlantısı ise, yaşlıların toplumda aktif roller üstlenebildiği, deneyimlerinin değerli görüldüğü bir ortamın sağlıklı yaşlanmayı da destekleyeceği düşüncesidir. Ayrıca, Türk Devletleri Teşkilatı bünyesinde "Aksakallar Konseyi" adında resmi bir danışma organı da bulunur.
Sağlıklı Yaşlanmanın Yolları Nelerdir?
Sağlıklı yaşlanma, yaşam boyu süren bir çaba gerektirir ve birçok faktöre bağlıdır. İşte başlıca yolları:
DENGELI VE SAĞLIKLI BESLENME:
Meyve, sebze, tam tahıllar ve yağsız protein açısından zengin bir diyet benimsemek.
İşlenmiş gıdalardan, aşırı şeker ve tuzdan kaçınmak.
Yeterli sıvı alımına özen göstermek.
DÜZENLI FIZIKSEL AKTIVITE:
Yaşa uygun egzersizler yapmak (yürüyüş, yüzme, yoga vb.).
Kas gücünü, esnekliği ve dengeyi korumaya yönelik aktivitelerde bulunmak.
ZIHINSEL AKTIVITEYI SÜRDÜRMEK:
Yeni şeyler öğrenmek, kitap okumak, bulmaca çözmek gibi zihni aktif tutan hobiler edinmek.
Sosyal etkileşimi sürdürerek zihinsel uyarılmayı desteklemek.
SOSYAL BAĞLARI GÜÇLÜ TUTMAK:
Aile ve arkadaşlarla düzenli iletişimde olmak.
Sosyal aktivitelere, kulüplere veya gönüllü çalışmalara katılmak.
Yalnızlık ve sosyal izolasyondan kaçınmak.
DÜZENLI SAĞLIK KONTROLLERI:
Periyodik doktor kontrollerini ve önerilen taramaları yaptırmak.
Kronik hastalıkların (hipertansiyon, diyabet, kalp hastalıkları vb.) erken teşhisi ve yönetimi için bilinçli olmak.
İlaçları doktor tavsiyesine uygun kullanmak.
YETERLI VE KALITELI UYKU:
Düzenli bir uyku programı oluşturmak.
Sağlıklı bir uyku ortamı sağlamak.
STRES YÖNETIMI:
Stresle başa çıkma tekniklerini (meditasyon, derin nefes egzersizleri vb.) öğrenmek ve uygulamak.
Keyif alınan aktivitelere zaman ayırmak.
SIGARA VE ALKOLDEN UZAK DURMAK:
Sigara kullanmamak ve sigara dumanına maruz kalmamak.
Alkol tüketimini sınırlandırmak veya tamamen bırakmak.
GÜVENLI ORTAM SAĞLAMAK:
Evde düşme riskini azaltacak düzenlemeler yapmak.
Kaza ve yaralanmalara karşı bilinçli olmak.
DOKTOR KEMAL AYDIN'IN SAĞLIKLI YAŞLANMA KONUSUNDAKI GÖRÜŞLERI
Gerontolog (yaşlanma bilimi uzmanı) ve Dünya Yaşlanma Konseyi (DÜNYAK) Başkanı olan Doktor Kemal Aydın, sağlıklı yaşlanma konusunda önemli çalışmaları ve görüşleri bulunan bir isimdir. Dr. Aydın'ın vurguladığı temel noktalar şunlardır:
YAŞLILARA SAYGI VE DEĞER VERME:
Aydın, yaşlıların toplumun "çınarları" olduğunu ve onların bilgi, birikim ve tecrübelerinden faydalanmanın önemini sıkça dile getirir. Yaşlılara gösterilen saygının toplumsal bir değer olduğunu ve bunun korunması gerektiğini belirtir.
AKTIF VE KATILIMCI YAŞLANMA:
Yaşlıların sosyal hayattan kopmaması, aktif bir yaşam sürmesi ve topluma katkıda bulunmaya devam etmesi gerektiğini savunur. Yaşlı dostu toplumların ve ortamların yaratılmasının bu açıdan kritik olduğunu ifade eder.
NESILLER ARASI DAYANIŞMA:
Genç ve yaşlı nesiller arasında güçlü bir bağ ve dayanışma olması gerektiğini, bu sayede tecrübe aktarımının sağlanacağını ve toplumsal bütünlüğün güçleneceğini vurgular.
YAŞLI HAKLARI VE AYRIMCILIKLA MÜCADELE:
Yaşlıların haklarının korunması ve yaşa bağlı ayrımcılığın (ageism) önlenmesi için farkındalık yaratılması gerektiğini belirtir. Yaşlıların sağlık, sosyal güvenlik, topluma katılım gibi temel haklara tam erişiminin sağlanmasının altını çizer.
KÜRESEL YAŞLANMA VE POLITIKALAR:
Dünyanın giderek yaşlanan bir nüfusa sahip olduğuna dikkat çekerek, bu demografik değişime uygun sosyal politikaların geliştirilmesi, sağlık sistemlerinin ve şehirlerin yaşlıların ihtiyaçlarına göre düzenlenmesi gerektiğini ifade eder.
SAĞLIKLI YAŞAM BIÇIMI:
Genel sağlıklı yaşam ilkelerinin (dengeli beslenme, düzenli egzersiz, zihinsel aktivite vb.) yaşlılık döneminde de sürdürülmesinin önemine değinir.
GERONTOLOG DR. KEMAL AYDIN KIMDIR?
Gerontolog Dr. Kemal Aydın, sağlık, yaşlanma ve sosyal politika alanında uluslararası çapta çalışmalar yürüten bir bilim insanıdır. Kastamonu Çatalzeytin doğumlu (1969). Pakistan Punjab Üniversitesi’nde tıp eğitimi aldı. BM ve Malta Üniversitesi’nde Gerontoloji ve Geriatri alanında yüksek lisans yaptı. Hollanda Utrecht Üniversitesi’nde longevity ve yaşlılık politikaları üzerine çalıştı. İbn-i Sina Enstitüsü, Dünya Yaşlanma Konseyi ve Dünya Longevity Forumu’nun kurucularından. 100’den fazla ülkede yaşlılık politikaları ve sağlıklı yaşlanma üzerine konferanslar verdi. Birleşmiş Milletler’de yaşlılık ve insan hakları elçisi olarak görevlendirilmek için çalışmalar yürütüyor.