Bankalar gecikeni sever...
BDDK Başkanı Tevfik Bilgin'in bu sözleri kredi kartları konusunda bir gerçeği yansıtıyor.
Gerçekten bankalar düzgün işleyen bir kredi kartı sisteminden doğrudan bir şey kazanmıyorlar. Eğer hesapta biriken para varsa o bankanın bir artısı.
Artan komisyonlar ve rekabet bu konudaki marjları neredeyse sıfırladı.
Öyle olunca da gecikmeye sığınıyorlar.
Ne kadar şikâyetçi gibi gözükseler de, fahiş temerrüt faizi uygulamak onların kurtarıcısı oluyor. Temerrüdün istismar faizi olduğunu en tepedeki BDDK Başkanı itiraf ediyor. Yıllık faiz makul. Ama temerrüt faizi akıl alır gibi değil. Aylığı nerdeyse yıllık kadar. Onun için Başkan aman ödeyin diyor.
Buna niye değiniyorum. Malum vatandaşı yüksek kredi kartı kurtarma operasyonu düşünülüyor. Bunda da haklılar. Aksi takdirde neredeyse limitsiz bir kredi kartı limitiniz olabilir. Her bankadan bir kart. Bazısından iki kart. Ama ödeme gücünüz yoksa ilerisi tehlikeli. Bunun için BDDK'nin aklına gelen çare “tek limit” uygulaması. Ancak nasıl uygulayacaksınız. Bankalar hiçbir şekilde buna yanaşmazlar. Hayatımıza su ve ekmek kadar girmiş kredi kartlarından vatandaşı soyutlamak çok zor.
Hiç ummadığınız kişide maşallah en az iki kart çıkıyor. Kimisi zevki için koleksiyon yapıyor. Bir dış gezide acil bilet için bir iş adamının 7 kartının kontrolü sonunda birinde limit çıkmıştı. Bakkalda manavda bakıyorum kart kullanılıyor. Nasıl sınırlayabilirsiniz. İşin tabiatına karşı. Alan ile vereni karşı karşıya getireceksiniz başka çaresi yok bu işin.
Banka kart verirken veya limit tesis ederken dikkatli olsun. Merkezi istihbarat bilgilerini dikkatli kullansın. KMH bilgileri çok önemli. Yoksa ileride onun başı ağrıyacak. Kart sahibine gelince o da ayağını yorganına göre uzatmanın yolunu bulsun. Yoksa bankaların eline düşersin. Haciz, takibat. Temerrüt faizleri arka arkaya gelir ve 50 liralık borç 500 lira olur çıkar.
Kredi kartlarında batak oranı yüzde 5.9'a düşmüş. Çok iyi bir sonuç. Umarım daha da aşağı çekeriz ve limit uygulama gibi uygulanma imkanını zor gördüğüm ve bankaların hiç istemeyecekleri bir tedbirden vazgeçeriz.
Tılsım bankalarda. Önüne gelene kredi kartı vermez ve yolda bozulanları ayıklarlarsa bu iş yoluna girer. Yoksa yeni yeni usuller mesela teminat mukabili kredi kartı uygulaması başlar. Yani ilave teminat vererek limit ve kart sahibi olma modeli gelişir. İlave kefalet esasen var. Bu biraz daha geliştirilebilir. Yanına başka teminatlar eklenir gider.
Her yol Bağdat'a çıkar misali düşünelim.
Dünyanın gelişmiş ülkelerinde kredi kartları hemen hemen bizdekinin benzeri. Öyle tek limit uygulaması falan yok bildiğim kadarıyla. Söyleseniz de gülerler. Uygulama zorlukları var. Benim kişisel kanaatim veren ve alanı tedavi etmek. Onlar için sistemi bozmamak.
Başbakan bile demişti. Haddini bilmeyene af yok diye.
Alın benden de o kadar.