İSTANBUL- ABD, yaptırım listesini güncelleyerek 29 şirketi daha yaptırım kapsamına soktuğunu açıkladı. Bu şirketlerin 19’u Çin’den, 1’i BAE’den ve 9’u da Türkiye’den.
Yaptırımın İran’a yapılan ihracattan kaynaklandığı belirtilen açıklamada, “ABD Hükûmeti bu kuruluşların ABD’nin ulusal güvenliği veya dış politika çıkarlarına aykırı davrandığını tespit etmiştir” denildi.
ABD Hükümeti yaptırım listesini giderek genişletirken, listeye yeni eklenen şirketlerin büyük çoğunluğunun Çinli ve Türk şirket olması dikkat çekti.
8 Ekim 2025 tarihli kararla, ABD Ticaret Bakanlığı’na bağlı olan Sanayi ve Güvenlik Bürosu yaptırım listesine 29 yeni şirket ekledi.
Bunların 19’unun Çinli, 9’unun ise Türk şirketi olduğu belirtildi. Şirketlerin yaptırım listesine alınma sebebi İran’a yaptıkları ihracat olarak gösterildi.
Haberhürriyeti'nden Özlem Ermiş Beyhan'ın haberine göre Türkiye 2025’in ilk 8 ayında İran’a 1.98 milyar dolarlık ihracat yaptı. Aynı dönemde İran’dan yapılan ithalat 1.58 milyar dolar oldu.
Türkiye 2024 yılının tamamında İran’a 3 milyar 231 milyon dolarlık ihracat yaptı. Aynı yıl İran’dan ithalat ise 2 milyar 454 milyon dolar oldu.
HANGİ KRİTERLERE GÖRE BELİRLENİYOR?
Ancak satılan ve her alınan her ürün ABD tarafından dikkatle gözleniyor. Yaptırım listesinin hangi kriterlere göre hazırlandığı resmi belgede şöyle anlatıldı:
“Sanayi ve Güvenlik Bürosu, belirli ve gerekçelendirilebilir bulgulara dayanarak, bir kuruluşun ABD'nin ulusal güvenliği veya dış politika çıkarlarına aykırı faaliyetlerde bulunduğuna, bulunmakta olduğuna ya da bulunma riski taşıdığına dair makul bir nedenin bulunduğu durumlarda, söz konusu kuruluşları tanımlar. EAR kapsamında, listede yer alan kuruluşlara yapılacak ihracata veya ülke içi transferlerde ek lisans gereklilikleri ve sınırlamalar getirilir.
Varlık Listesi’ne dahil edilen kuruluşlara dair lisans başvuruları genellikle reddedilme varsayımıyla değerlendirilir.
Ayrıca, listelenen bir veya birden fazla kuruluşun doğrudan ya da dolaylı olarak %50 veya daha fazla ortak olduğu yabancı kuruluşlar da aynı kısıtlamalara tabidir.”
TÜRK ŞİRKETLERE ABD MALLARINI İRAN’A SATMA SUÇLAMASI
ABD Ticaret Bakanlığı, Türk şirketlerin ABD menşeli ürünleri İran’a yönlendirdikleri gerekçesiyle listeye eklendiğini açıkladı.
Şirketler şöyle sıralandı:
Atadoruk Havacılık Savunma Sanayi Ticaret Ltd. Şti.
Business Metal Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti.
DBC Makina Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Erçetin İş Makineleri Yedek Parçaları İnşaat ve Dış Ticaret Ltd. Şti.
PMR Teknik Makine Ticaret Ltd. Şti.
UMS Ankara Kalibrasyon Mühendislik Müşavirlik Mümessillik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
Yant İnşaat Gıda Turizm Sanayi Dış Ticaret Ltd. Şti.
ABD Ticaret Bakanlığı açıklamasında şöyle denildi:
“Bu şirketlerin, ABD'nin yaptırımlar ve ihracat kontrolleri kapsamında olan İran’a yönelik malzeme sevk ettiği tespit edilmiştir.
Bu faaliyetler, EAR’ın 744.11 maddesi uyarınca ABD’nin ulusal güvenlik ve dış politika çıkarlarına aykırıdır.
Tüm EAR kapsamındaki ürünler için lisans zorunludur ve başvurular reddedilme varsayımıyla incelenecektir."