TÜRKİYE'DE 30 KADIN PİLOT

İSTANBUL - Hayatın her alanında başarıdan başarıya koşan Türk kadını, havacılık sektöründe de iz bırakıyor. Bugüne kadar mavi göklerde dünyanın dört bir yanına sefere çıkan 30 kadın pilot yetiştirdik. Bunların 3'ü Türk Hava Yolları'nda, 10'u ise özel hava yolu şirketlerinde halen uçmaya devam ediyor. Gerçekten büyük özveri ve fedakarlık isteyen pilotluk mesleğini bugüne kadar kazasız belasız sürdüren gökyüzünün dişi çelik kanatları, göğsümüzü kabartıyor. Türkiye Gazetesi Muhabiri Cemil Yıldız, bugün başlayan yazı dizisinde onların hikâyesini anlatıyor.



TÜRKİYE GAZETESİ'NDE YAYINLANAN RÖPORTAJ ŞÖYLE:
Rus kadın pilotlar İkinci Dünya Savaşı'nda, erkekler gibi gökyüzünde savaşıyordu. Amerikalılar ise kadın pilotlardan cephe gerisinde nakliye ve test uçuşlarında yararlanıyordu. Ülkemizde ise kadınlarımızın pilotluk mesleğine başlamaları, 1930'lu yıllarda gerçekleşiyor. 1932'de Vecihi Sivil Uçak Okulu'nda havacılık eğitimi alan Bedriye Tahir Gökmen, gösterdiği başarıyla uçuş brövesini de hak etmişti. Ancak 1934 yılında brövelerin onaylanması için, öğrencilerin Hava Kuvvetleri Müsteşarlığı tarafından sınavdan geçirilmesi istenmişti. Sınav heyeti geldiğinde okulun tek faal uçağı kırım geçirmiş olduğundan sınav açılamadı.

İSTİKBALLERİ GÖKTE!
Okul kapandı ve Bedriye Hanımın pilotluğu onaylanmadı. Buna rağmen Bedriye Tahir Gökmen, ilk Türk kadın pilotu olarak havacılık tarihine geçti. “İstikbal göklerdedir” sözüyle havacılığın önemine dikkat çeken Mustafa Kemal Atatürk'ün manevi kızı Sabiha Gökçen'in, 1936'da, dünyanın ilk kadın savaş uçağı pilotu olarak görev almasından sonra, pek çok genç kız onun yolundan yürüdü. Günümüzde havacılıkta kendilerini ispat eden kadınlar, havayolu şirketlerinde pilotluktan yöneticiliğe kadar yükseliyor. Gökyüzünün çelik kanatlı dişi kartalları, şimdilerde Türkiye'den yedi düvele açılan seferlerde binlerce yolcuyu sağ salim memleketlerine ulaştırıyor.



İŞLERİNE TUTKUNLAR
Bazılarının eşleri kendi meslektaşları, bazılarınınki ise farklı alanlarda ekmeğini çıkartıyor. Meslek farkı belki o kadar mühim değil, ama her uçuşta uzayıp giden mesafeler, çekilen hasret, özlem hep aynı. Tabii ki her nimetin bir külfeti, her kazancın bir sermayesi var. Aldıkları 15-20 bin TL maaşla maddi sıkıntıdan uzak bir hayat süren kadın pilotlar, eşlerine ve çocuklarına yeterli zaman ayıramamanın ıstırabını bir ömür boyu yaşıyor. Buna rağmen gökyüzünün bayan kartalları, bir tutku olarak başladıkları pilotluk mesleğini güçleri yetene kadar sürdürmekte kararlı.



BABA MESLEĞİ OLUNCA
THY'nin kadın pilotlarından Hale Baloğlu, 2000 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi Matematik Bölümü'nü bitirmesine rağmen “baba mesleği” olan pilotluğu seçmiş. Hale Hanım, THY'de Airbus 340 tipi uçaklarda uzun yıllardır kaptan pilot olarak görev yapan Sabahattin Baloğlu'nun kızı. Pilotluğu seçmesinde, ideal insan olarak gördüğü babasının etkili olduğunu belirtiyor: “Annem önceleri karşı çıkıyordu ama sonra alıştı. Ailemin içinde bulunduğu uçağı Antalya'ya götürdüm. Çok mutlu oldular ve
duygulandılar. Annem uçağa beyaz bir gül ile geldi...” Anadolu Üniversitesi Pilotaj Bölümü'nden 2003 yılında mezun olduktan sonra özel bir havayolu şirketine giren ve buradan da THY'ye geçen Hale Baloğlu, Boeing 737 tipi uçaklarda ikinci pilot olarak uçuyor. Yolcuların merakından zevk duyan Baloğlu, “Pilot olmak güzel bir şey ve ilgi çekiyor. Üniformaları giydiğinizde bütün gözler üzerinizde oluyor. Yolcuların ilgisi de çok güzel. Özellikle yaşlı teyzeler, uçuştan sonra bizi sevmeye geliyor“ diyor...



YOLCU UÇAĞINDA İLK KADIN PİLOT
Alev Kılıçkeser Hottin (ortadaki fotoğrafta), Türkiye'de yolcu uçağı kullanan ilk kadın pilot. Alev Hanım, havacılıkla henüz 8 yaşındayken, pilot olan eniştesinin verdiği dergiler aracılığıyla tanışıyor. Şimdi 38 yaşında ve 14 yıldır yolcu uçağı kullanıyor. Uçaklarla ilk teması, 14 yaşındayken gittiği “model uçak yapımı kursu” ile başlamış. Onu, paraşüt kursu izlemiş: “Ağabeyim, okuduğum lisede havacılık kolu başkanıydı. 1985 yılında, birlikte Ankara Etimesgut'a model uçak yapımı kursuna gittik. Orada ben tahtadan uçaklar yaparken, insanlar gerçek uçaklar uçuruyorlardı. Hayran kalmıştım. Daha sonra Türk Hava Kurumu'nun paraşüt kursuna katıldım. Artık uçağa da binmiştim ve havacılık sevdam vazgeçilmezdi. O uçaklardan atlamak değil, onları yere indirmek istiyordum” diye anlatıyor... 1989'da, Eskişehir Anadolu Üniversitesi Sivil Havacılık Pilotaj Bölümü'nün açıldığını duyan Hottin, aynı yıl sınavlara giriyor. Sınavı geçip öğrenciliğe hak kazanıyor. Dört yıl süren akademik eğitimin ardından 1993'te okulun ilk mezunları arasında yer alıyor. Aynı senenin yazında özel bir havayolu şirketinde göreve başlıyor. Alev Hanım böylece, Türkiye'nin yolcu uçağı kullanan ilk kadın pilotu unvanını almayı başarıyor. Yolcu uçağı eğitimini Ürdün, İngiltere, Amerika'daki değişik uçak tiplerine göre alan Alev Kılıçkeser Hottin, çeşitli havayolu şirketlerinde Boeing 727, 737 tipi uçaklarda pilotluk yapıyor. Hottin, 1995'teki Uluslararası Kadın Pilotlar Konferansı'nda Türkiye'yi temsil ediyor. Hottin, dünyanın ilk kadın uzay mekiği kaptanı Eileen Collins ile birlikte havacılık seminerleri de veriyor.
Toplam 11 bin 500 uçuş saati bulunan Hottin, halen Sun Express Havayolları'nın Boeing 737 serisi uçaklarında kaptan pilot olarak göreve devam ediyor. 2006'dan beri kaptan pilot olarak uçan Alev Kılıçkeser Hottin, başlarda yolcuların kendisine şaşkın gözlerle bakmasına alışmış, zamanla o da yolcuları, kokpitte kadın pilotların varlığına alıştırmış.

ZOR BİR EĞİTİM DÖNEMİ
Pilot olmak isteyen hanımları zorlu bir süreç bekliyor: Detaylı sağlık kontrolleri ve okul eğitimlerini
başarıyla geçen adaylar, belli bir uçuş kotasını doldurduktan sonra simülatör eğitimi alıyor... Bitmiyor, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü sınavlarını geçmek zorunda...

'CADI SÜPÜRGESİ' HEVESİNDEN KOKPİTE
OKYANUSLARI İLK O AŞTI
Çocukluk hayallerini gerçekleştiren 37 yaşındaki Emel Arman (en alttaki fotoğrafta), THY filosunda yer alan Airbus 320 tipi uçaklarda kaptan pilot olarak görev uçuyor.
Emel Arman, Türk Hava Yolları'nın (THY) ilk kadın pilotu olarak milli şirketin tarihine geçti. Çocukken “cadı olup süpürgeyle” ya da “Alaaddin'in sihirli halısıyla uçmayı” hayal eden Arman'ın düşleri, Almanya'da çalışan ailesiyle birlikte Türkiye'ye gelip giderken değişmişti. Havaalanlarını ve uçakları gördükçe cadı süpürgesi ve sihirli halıların yerini uçaklar almıştı. O artık mavi göklere olan sevgisini bir tutku olmaktan çıkartıp başarılı bir pilot olmak istiyordu. Genç yaşta Türk Hava Kurumu'nun paraşüt kursunu bitiren Arman, üniversite sınavında Ege Üniversitesi Alman Dili ve Edebiyatı'nı kazanıyor. Çok yüksek puanla girilen bu okuldaki kaydını Anadolu Üniversitesi Sivil Havacılık Yüksek Okulu Pilotaj bölümüne aldıran Arman, 1994'te birincilikle mezun olduktan sonra 1995 yılında THY'de göreve başlıyor. Çocukluk hayalleri gerçeğe dönüşen Arman, evinin mutfağından uçağın kokpitine geçiyor.
Avrupa ve Afrika'ya uçuşlara çıktığını söyleyen Emel Arman, “Yabancı yolcularımız, bir Türk uçağında kadın kaptanla uçtuklarını, ülkelerinde de anlatıyorlar. Anonsum sırasında kaptanlarının bir kadın olduğunu anladıklarında memnuniyet mesajları gönderiyorlar. Bu, çok onur verici bir duygu” diyor...

ÇOK ÖZEL BİR MESLEK
Uzun menzilli Airbus 340 tipi uçaklarda ikinci pilot koltuğuna oturan Emel Arman, “okyanusu aşan ilk Türk kadın pilot” unvanını kazanarak, ismini Türk Sivil Havacılık tarihine altın harflerle yazdırıyor. Arman pilotluğun çok özel bir meslek olduğunu, bu sayede Türkiye'nin modern yüzünü dünyaya duyurmanın mutluluğunu yaşadığını anlatıyor. Arman, “Uçma sevdam, çocukken yaptığım bir uçak seyahati ile başladı ama, öncesinde de uçabilen her şey beni etkiliyordu. Uçmak fiilinin bir meslekle bütünleşmesi, rüyalarımın gerçekleşmesi demekti. Yaşım ilerledikçe bu hayalin sorumluluk ve disiplin kavramlarıyla gerçeğe dönüşebileceğini anladım. Şimdi diğer bayan meslektaşlarımla birlikte, ay yıldızlı bayrağımızı gururla yabancı ülkelere taşıyoruz. Türkiye'nin modern yüzünü dünyaya göstermekten mutluluk duyuyoruz” diyor.