CEM POLATOĞLU
Baracuda Turizm’in sahibi Cem Polatoğlu Türk turizminde yeni fikirlere sahip olan ve iyi araştıran bir arkadaşımızdır. Türsab seçimleri öncesinde ortaya atılan Tur Operatörlüğü kavramı üzerine güzel bir yazı kaleme aldı. Bunu bir çok haber sitesini gönderdi. Ama öyle aydınlatıcı bir yazı olmuş ki yayınlamadan edemedik.
Cem Polatoğlu’nu bu görüşleri nedeniyle kutlayarak yazısına yer veriyoruz.

Tur operatörlüğü sistemi nasıl olmalı? Tur operatörlüğü nedir? Kısaca bir tanımını yapalım;
Tur operatörlüğü, turizm hareketlerinin en önemli bileşenleri olan konaklama, yiyecek-içecek, ören yeri, eğlence ve ulaşım gibi ürün ve hizmetleri içeren paket turların önceden herhangi bir talep olmadan hazırlanması ve belirlenen destinasyonların turistik ürün olarak pazarlanması faaliyetlerini içeren hizmetler bütünüdür.

Sevgili Dostlar;
Senelerdir acentalar batar-çıkar, biz de çözümün “Tur Operatörlüğü” sisteminde olduğunu yazar-çizeriz. Hem TÜRSAB seçimlerinin yaklaşması hem de son dönemde yaşanan olaylar Tur Operatörlüğü konusunu tekrar gündeme getirdi. Bunun üzerine 16.senesine adım atacak olan Türsab Başkanımız Sn.Ulusoy açıklama yaptı; “Tur Operatörlüğünde ALMAN SiSTEMi’ni getireceğiz.”
Peki nedir Alman Sistemi?;
Bu sistem çok yüksek teminatlar yatırabilen seyahat acentalarını tur operatörü olarak kabul eden sistemdir. Ör.Türsab 2.Başkanı Sn.Talha Görgülü, kendi şirketi KayıTur için Almanya’da her sene 10 milyon euro sigorta teminatı yatırmaktadır. Türkiye’de istenen de budur. En az 1 Milyon euro teminat yatıran Tur Operatörü olabilir. Bu parayı yatıramayan acentalar ancak tur operatörlerinin “Satış Acentaları” olabilir. Böylece acentaların Türsab ve Bakanlık nezninde kontrolü de kolaylaşır.
Ancak, gerçekte öngörülen bu teminat miktarı da yetmez. Çünkü bayramda 20.000 kişiyi yurtdışına götüren acenta, ortalama kişi başı 700 eurodan 14 milyon euro risk taşır. Kısaca bir bayram döneminde 14 milyon euro risk taşıyan acentaya 1 milyon euro teminat az gelir. Ayrıca kendimize soralım, Türkiye’de kaç acenta 1 milyon euro teminat yatırabilir. Söyleyeyim; 10 bilemedin 20. Geri kalan 6000 acenta ya ıskartaya çıkar veya satış acentası acentası olur. Bu çözümün okullarda ve kumarhanelerde düzeni sağlayamayıp, kapatan zihniyetten farkı yoktur. Problem sadece 6000 acentanın işsiz kalması mı? Hayır. Devam edelim.

ALMAN SiSTEMİ İLE TÜRK TURİZMİ BÜYÜK ZARAR GÖRÜR
Almanya’da toplasanız iki elin parmakları kadar “Tur Operatörü” vardır. Ancak ne Türkiye, ne Türk turistleri, ne de Türkiye’de ki turizm firmaları Almanya’da ki gibi “tek tip” formatına uygundurlar. Türkiye'de bir çok acenta kendi uzmanlık alanında işlerini layığı ile yaparlar. Ör.Ben dünyada ki egzotik adalar ve turlar konusunda uzmanımdır. Gezmediğim görmediğim egzotik ada çok azdır, Patagonya’dan Lapland’a, Kamboçya’dan Ekvator’a, Kerela’da Kaplan, Kamçatka'da Ayı gözetleme, PhiPhi’den Sikkim’e kadar nerede ne yenir, ne görülür benim işim. Herkes Maldivlere tur yapar ama zaten birlikte yaşayan, alışverişi, aktiviteyi, sosyalliği seven bir çifti “her ada bir otel, her otel de bir ada” olan Maldivlere yollarsanız birinci gün denize girer, yemek yer ve sevişir, ikinci gün deniz, yemek, sevişme… Ama 3. gün deniz, yemek, dayak. Yani çiftler birbirlerini boğmaya başlar ve ayrı uçaklarla memlekete dönerler.
Herkes GAP turu yapar. Ama bizim Arnika Tur İbrahim yörenin çocuğu olarak müşterisine öyle bir Gap yaşatır ki kendinizi Gap’tırırsınız. Köyünde kahvaltısını, dağında manzarasını, gecesinde turistik değil gerçek sıra gecesini yaşatır.
Erdal, Çeri Tur; Kültür turlarında 2 geceye dünyayı sığdırır. Nerede durulur, ne yenir, ne görülür tamam da bu adam nerede ne hissedilir’i de bilir.
Darni Turizm Selim Okur iyi av turizmi yapar. Avcıdır çünkü.
Tourismo Cemal Kızıltan hem bilgisi, görgüsü hem de ekipmanları ile lansman, bayii toplantılarının vazgeçilmezidir.
Essa Turizm Sabahat abla “kuş gözetleme” turları yapardı allah rahmet eylesin.
İddia ederim, Glory Tur Selma’ya 20 stoplu dünya turu verin. En uygun bekleme süreli, en ekonomik bileti o çıkartacaktır.
En iyi, en yeni otobüsler ve en iyi soförlerle ulaşımı, transferleri nereden alırız? Başkanımız Başaran Ulusoy'un şirketi Başaran Tur'dan.
Dalış turu derseniz de kadrosu, ekipmanları ve engin tecrübesi ile Exit Turizm derdim
Incoming’de ise İspanyol’u akşam 10’dan önce, Alman’ı 8’den sonra yemeğe sokarsam dayak yerdim.
Şimdi soruyorum; Yerim dar. Burada ismini zikredemediğim Yat turizminden, Sağlık turizmine, Fuar turizminden, Alternatif turizmine, Edirne’den Van’a, Avrupa’dan Antartika’ya Turizm’de yüzlerce destinasyon, onlarca Turizm çeşitlemesinde uzman acenteler varken, şimdi bunların hepsini bir tek acente mi yapacak? Yoksa bu adları şimdiden belli 3,5 tur operatörü Cemal Kızıltan’ı, Selma’yı işe mi alacak? Tur; sadece oteli, uçağı ayarla, üstüne bir de rehberle transfer koy demek değildir. Hele Türkiye’de hiç değildir. Kişiye özeldir bazı turlar. Fiyattan öte uzmanlık ister, bilgi, görgü, tecrübe ister. Kısaca “Alman tur operatörlüğü” sistemi sadece büyük sermayesi olan veya sırtı holdinglere dayalı acentelere yarar. Diğer acenteleri batırdığı yetmezmiş gibi Türk turizmini de baltalar.

ASILACAKSAK İNGİLİZ SİCİMİ İLE ASILALIM!
Türkiye'de illa bir tur operatörlüğü sistemi olacak ise bu İngiliz sistemi olmalıdır. Nedir bu sistem?
Sistem; firmanın büyük veya küçüklüğü ile değil, tamamen güvenilirlik, işgücü ve elbette şirketin kapasitesi kadar teminata dayalıdır. Sigorta şirketinin %100 mağduriyete karşı şirketi ve tüm yolcularını şemsiye altına aldığı şirketler tur operatörlüğü yapabilir.
Şimdiki sisteme göre yapılan sigortalar;
1) %100 mağduriyete göre yapılmamıştır
2) Poliçede “Şirketin iflasına karşı sigortalıdır” yazsa bile Sigorta şirketi, tüm alacaklılar için toplamda 200.000 euro ve kişi başı 500 euro geri ödeme yapar. Bu da sadece birkaç müşterinin mağduriyetinin önlenmesi anlamına gelir.
3) Seyahat acentelerinin mal varlıkları ise Fatih Altaylı’nın lafıyla “2 masa bir kasa”dır.
İngiliz sisteminde ise; Öncelikle Sigortalanan Tur Operatörü’nün kendisidir. Sigorta şirketi acenteyi sorgular;
- Sen kimsin, kaç senelik firmasın, ciron nedir, bankalarla aran nasıl, kaç para vergi verdin, şirketinde kaç kişi çalışıyor?
- Turların ortalama kaç para ve senede kaç kişi taşıyorsun?
- En "pik" dönemde mesela bayramda tek seferde kaç yolcu taşıyorsun? (Olur da acente batarsa sigorta şirketi bir seferde kaç kişiye parasını geri ödemek zorunda kalacak)
- Ve, Senin tüm yolcularının mağduriyetini kapsayacak bir şemsiye için bana ne teminat göstereceksin?

Bu durumda; Örneğin, Eğer sigorta firması acenteyi güvenli buluyorsa, kişi başı 5-10 euroya yolcusunu sigorta yapacak, ama daha az güvenli bulursa 15'e 20 euro'ya, yok hiç güvenli bulmaz ve sigorta yapmazsa ben de bir sorun var demektir. O zaman evimi barkımı sigorta şirketine teminat göstereceğim ki şirketimi ve müşterilerimi sigorta yapsın.
Acenteler “eyvah işimiz azalacak” diye düşünmemeli, aksine işleri artacak. Çünkü; Böyle bir belgeyi ve %100 geri ödemeli sigortayı sadece Türsab'a bağlı seyahat acenteleri alabileceği için, özellikle internetten yapılan ve piyasanın %85 ne hakim olan kaçak acenteler azalacak. Buna rağmen sigortasız yola çıkan, kaçak acentelerden tur alan kişiler de şirketi batarsa veya kaçarsa kaderine razı olacak.