SULTANAHMET CAMİİ NE DURUMDA?

622 yıllık Osmanlı İmparatorluğundan günümüze kalan en güzel, en büyük camilerden biridir Sultanahmet Camii. 35 milyona yakın turistin ziyaret ettiği ülkemizde, her geçen yıl daha fazla önem kazanmaya başlayan turizm sektörünün de gözbebeğidir; zira İstanbul’u gezen hemen her turistin istisnasız görmek istediği ve göremeden giderse büyük eksiklik hissettiği muazzam bir eserdir. Ziyaretçi sayısı bakımından düşünürsek Türkiye’de, belki de Dünya da en çok gayrimüslüm tarafından ziyaret edilen bir camiidir.
Atalarımızın büyük bir ustalık, özveri ve fedakarlıkla yapmış olduğu bu eseri günümüzde ne kadar iyi kullanabildiğimiz şüpheli. Ne yazık ki sahipsiz bırakılan bu camii son derece hor kullanılmakta, her bakımdan ihmal edilmekte ve 3 kuruşluk kazanç uğruna hem kamu hem özel sektör tarafından her yönden taciz edilmektedir.



Gözlemlerim şöyle:
1-Camii’nin bahçe ve güvenliği Büyükşehirde, işletmesi Vakıflarda ancak buna rağmen kim nasıl izin vermiş bilinmez bir de Sultanahmet Camii koruma ve güzelleştirme derneği diye bir dernek var . Bu dernek kapıya bir görevli koymuş ve turistlerden “Donation, Donation” diye bağıra çağıra bağış topluyor. Hristiyan kiliselerine özgü bu bağış durumu Müslüman Camiilerinde pek görülmez; olsa bile camiinin kendi cemaati bunu verir. Camiye ziyarete gelen misafir gayrimüslümlerden böyle bir para istenmesi çok yanlış, çirkin ve utanılası bir durum.



2-Dünya’nın en çok hayranlıkla gezilen camiinin içerisi iğrenç derecede ayak-çorap kokuyor! Ziyaretçiler kendisini zor dışarı atıyor ve ayak-çorap kokusundan camiinin güzelliğine bakamıyor bile. Oysa çözüm çok basit…ayaklara galoş giydirilse bu sorun tamamen çözülür ancak kimse bu konuda kafa yormuyor. Turist memleketine gittiği zaman bu camii hakkında 3 cümle ediyorsa bir tanesi herhalde kesinlikle içerideki inanılmaz ayak-çorap kokusu oluyordur ve gülerek dalga geçiyorlardır.



3-Camiinin yerleri 10 yıl öncesine kadar eski Türk halılarıyla kaplıydı. Belki de Dünyada yerleri çeşitli boyutlarda eski yeni el dokuma halılarla kaplı camiler sadece Türkiye’ de vardır. Bunlar kaldırıldı ve yerine tek tip kırmızı bir makine halısı kondu. Mavi cami de kırmızı halı olur mu? Üstelik bu tip hotel halısına benzer halılar yurtdışında birçok camide var. Türkiye demek halı demek…neden o eski halılar kaldırıldı..nereye gitti onlar ? O halılar bu camiinin Türkiye de olduğunun ispatıydı. Her resim karesinde çıkacak ve kolaylıkla “Türkiye “ diye anılacaktı. Şu haliyle Bangladeşte ki herhangi bir camiden ne farkı var bu yerdeki kırmızı halılarının ?

4-Mavi camii diye geliyorsunuz bakıyorsunuz açık mavi ve hatta ağırlıklı olarak kırmızı kullanılan bir dekorasyon var duvarlarda. Bu camii eskiden koyu mavi renkliydi ve çok daha güzeldi. Restorasyon sonrası özgün rengini kaybetmiş ve daha soğuk olmuş. Neden dikkat edilmemiş bilen yok.



5-Turist girişinin üst galeri duvarındaki çalınan çinilerin meydana getirdiği boşluk her yıl daha fazla büyüyor mu yoksa bana mı öyle geliyor pek emin değilim..

6-Camiinin avlusundaki şadırvan hakkın rahmetine kavuşmuş durumda…Bu şadırvan yıllardır böyle…neden güzel bir şekilde restore edilmez..neden kimse bunu görmez.

7-Avlu duvarlarına bakıyorsunuz yarısı temizlenmiş, yarısı kirli ..belli ki restorasyon yarım bırakılmış. Turist giriş – yani camiinin güney tarafı çok kirli, eski ve restorasyona muhtaç durumda. Tam turistlerin girdiği kapının yanında taşlar çatlamış patlamış…

9-Camii ile çarşısı Arasta arasındaki tarihi yapının üstü Trafik Vakfı tarafından otopark olarak kullanılıyor ve silme araçla dolduruluyor. Oysa ki bu yerin altı tarihi köprü, kemer vs dolu. Bu kadar yükü kaldıramayabilir.

10- Ayasofya tarafından bakıldığında belki de Dünya’nın sayılı eserlerinde görülebilecek güzellikle bir peyzaj ticari bir tur firmasını otobüsleri yüzünden katledilmekte. Resim çekmek imkansız, camii görmek bile imkansız. Bu otobüslere bu meydanı bu şekilde gelişigüzel kullanmaya kim müsaade ediyor?
Türk turizmin gözbebeği bu muazzam eseri en iyi şekilde korumak, kollamak ve bakımını yapmak zorundayız…bu hepimizin görevidir. Umarım bu yazdıklarımı bir yetkili okur da belki bir girişim başlatır.