İSTANBUL- Ekonomi düzelsin diye paket üstüne paket açıklanır, torba üstüne torba çıkarılırken, bütçeden milyonlar akıtılan yazlık saray inşaatı ertelense kötü mü olurdu?

Çiğdem Toker'in yazısından alıntı "Yazlık Saray inşaatı sürüyor"

Marmaris’ten yazılmış bir okur postasını paylaşacağım.

Yaşadığı ve aktardığı durum on gün öncesinden. Marmaris Karacasöğüt’e gitmek üzere yol ayrımından içeriye girince yol genişletme çalışması olduğunu görürler.

Şimdi biter şimdi biter diye diye ilerledikçe, kamyon sayısının arttığını, yol çalışmasının yoğunlaştığını görür.

Rastladıkları köylülere yol sorarken bir köylü “yollardan özellikle birine kesinlikle girmemesi gerektiği” uyarısını yapar.

O yolda daha çok kamyon çalıştığını bu çalışmanın da Okluk Koyu’nda Cumhurbaşkanlığı Yazlık Sarayı için yapıldığını eklerler.

Adı bende saklı okurum, kamyon trafiğinin kapattığı yoldan geri dönmek zorunda kalır.

O şaşırmamış ama biz soralım.

Ekonomi düzelsin diye paket üstüne paket açıklanır, torba üstüne torba çıkarılırken, bütçeden milyonlar akıtılan yazlık saray inşaatı ertelense kötü mü olurdu?

RÖNESANS HOLDING'E OKLUK INŞAATI IHALESIZ MI VERILDI?

Proje için bir ihale süreci işletilecek mi? Bu süreci önce Başbakanlık Merkez Binası olarak tasarlanıp sonra Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na dönüştürülen yapıda olduğu gibi TOKİ mi yönetecek?

‘Hesap vermek’ hedefse buyrun...

2018 yılı Bütçe Kanunu Tasarısı Meclis’e sunuldu. Sırasını bekliyor. Vergi zamları getiren torba kanun Plan Bütçe Komisyonu’nda tamamlanınca, görüşme sırası bütçeye gelecek.

Haber vereyim: Bakanlar Kurulu imzalarını taşıyan tasarının daha ilk sayfasında, 15 maddelik bir liste var. Bu listede, bütçenin hangi hedeflere göre hazırlandığı, maddeler halinde yer alıyor.

Ta en altta, 15. sırada da olsa “hesap verebilirliği ve mali saydamlığı güçlendirmek” bütçenin hedefleri arasına konulmuş. Dolayısıyla, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Başbakan Yıldırım ve diğer bütün bakanların imza attığı bu bütçe tasarısına dair “hesap verebilirlik ve mali saydamlık” beklentisi haktır. Hak da çoklukla aranmayı gerektirir.

Malum, kamu ihaleleri “hesap verebilirlik ve mali saydamlık” ihtiyacının en çok hissedildiği alan. Bizden toplanan, yetmeyince arttırılan vergilerin nereye nasıl harcandığını görmenin aynalarından biri olduğu için.
Hal böyle olunca, uygar bir ülkede kamu ihalelerinin her aşamasının açık yapılması, kamu yararı gözeterek alınacak fiyat tekliflerinin toplumla paylaşılması beklenir.

(AB’ye “al bizi al bizi” denildiği geldi birden aklıma.)

Misal, geçen pazar proje ayrıntılarını verdiğimiz Okluk’taki toplam 13 bin 166 metrekare kapalı inşaat alanına sahip “T.C. Cumhurbaşkanlığı Yazlık Konutu Yerleşkesi”.

Üçünde, 250’şer metrekarelik hobi, eğlence, SPA alanlarının bulunduğu dört ana blok, bir dinlenme evi, personel lojmanları, iki nizamiye yapısı, gül bahçesi, Savarona yatının demirleyebileceği ölçekte iskelenin bulunduğu yerleşkenin inşaat maliyetini sormuştuk o yazıda. Tabii yanıt gelmedi.

Okluk inşaatı ihalesiz mi?

Yeni bütçeye konulmuş “Hesap verebilirlik ve mali saydamlık” ilkesi, soruyu tekrarlama ihtiyacı doğurdu. Ama bu sorudan da öncelikli bir tereddütlü durum olduğunu duyduk.

Rönesans Holding bünyesindeki REC İnşaat’ın yapımını, Vizzion Architecs’in mimari tasarımını, NNC Mimarlık’ın mimari uygulamasını üstlendiği projeyle ilgili temel ihale yapılmamış. Yani inşaat, ihalesiz başlamış.

Eğer bu bilgi doğruysa farklı sorular gündeme gelir:
Okluk Yerleşkesi projesi kamusal nitelikli bir yatırım mı, değil mi?

Proje için bir ihale süreci işletilecek mi? Bu süreci önce Başbakanlık Merkez Binası olarak tasarlanıp sonra Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na dönüştürülen yapıda olduğu gibi TOKİ mi yönetecek?

Yapay plaj, kıyı dolgusu,yat yanaşma yeri duyurusunu aylar önce Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yaptığı projenin asıl inşaatıyla da ilgili açıklamalar yapılacak mı?

Ve tabii temel mesele: Bu yapının bütçeye maliyeti nedir?

Bu soruların yanıtlarının, 2018 bütçe tasarısının hedefleri arasında yer alan mali saydamlık ve hesap verilebilirlik kapsamında verilmesi beklenir.

Aksi halde, vergi zamları getiren “torba”ları sadece güvenlik harcamalarındaki artışla açıklamak inandırıcı olmayacaktır.

Böyle bir derdin yönetici kadrolarda olmadığı söylenebilirse de, bizde var.
“Hesap verme ve mali saydamlık” ilkesini, Meclis’ten yetki istediğiniz bütçenin birinci sayfasına koymanın anlamı tam da budur çünkü.

YAZLIK SARAYIN IHALESI NE OLDU?

Marmaris Okluk’ta inşaatı süren yazlık saray Cumhurbaşkanlığı’nın 2018 yılı bütçesi TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda gündeme geldi.

Tarih 31 Ekim 2017’ydi.

O gün, İzmir milletvekili Musa Çam ile Muğla milletvekili Nurettin Demir, bu yazlık sarayın bütçeye maliyetini, uğruna kaç ağaç kesileceğini, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Fahri Kasırga’ya sordu.

Kasırga, Okluk’ta yaptırılan saray için kaç ağaç kesileceği sorusunu cevapsız bıraktı. Diğer soruya ise şu yanıtı verdi: “Burası için altyapı, çevre duvarı, peyzaj, dere ıslahları, güvenlik binaları, sondaj çalışmaları, etüt ve projelendirme için bir ihale yaptık, 12 milyon 125 bin TL harcadık.”

İstanbul milletvekili Aykut Erdoğdu, bu tutarı -doğal olarak- düşük bulmuş olacak ki, “İnşaat dahil mi” diye sordu.

Kasırga şu karşılığı verdi:

“İnşaatla ilgili bütün işlemler TOKİ tarafından yapılacaktır, TOKİ’ye yazdık.Projeler bittikten sonra ana ihale yapılacak; henüz, takdir edersiniz ki ortayaçıkmış proje ve yapılmış bir ihale olmadığından yanıltıcı bir bilgi vermemekadına rakam telaffuz edemiyorum.”

Bu oturumdan 15 gün önceki yazımızda Okluk’ta yükselen yazlık konut ile ilgili mimari projenin detaylarına yer vermiştik. Hatta inşaatı, saray müteahhidi Rönesans’ın kardeş şirketi REC’in yaptığını da...

Aradan beş ay geçti. İki gündür Okluk yazlık sarayı için Marmaris’te 40 bine yakın sığla ve çam ağacının kesildiği haberlerini okuyoruz. Marmaris Kent Konseyi öncülüğündeki STK’lerin açıklama yapmasına dahi izin verilmedi.

Belli ki bu süre zarfında Okluk’taki yazlık saray inşaatı ilerledi. Bu durumda Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Kasırga’nın TOKİ’ye atfen söylediği ihale de açılmış olmalı. Peki 300 kişinin aynı anda konaklayabileceği, hobi ve eğlence alanları da bulunan, dört ana bloktan oluşacak, en büyük blokun 3347 metrekare olarak çizildiği yazlık yerleşke ihalesi ne zaman açıldı?

Daha doğrusu, TOKİ bu ihaleyi açtı mı? Açtıysa, inşaat sürerken ihale açılır mı? Proje maliyeti ne kadar? Kim kazandı?

OKLUK KOYU'NDA YAZLIK SARAY INŞA EDILIYOR...

Beştepe’de bedeli 1 milyar 370 milyon lirayı bulan Saray’ın ardından şimdi de Okluk Koyu’nda Yazlık Saray inşa ediliyor
Yüksekliği 4 metreyi bulan duvarlarla çevrilen Yazlık Saray için, 3 milyon liralık klima sözleşmesi imzalandığı öğrenildi.
Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ) arazisi içinde yaklaşık bir buçuk milyon metrekare sit alanı talan edilerek yapılan 1150 odalı Başkanlık Sarayı ek binalarla her geçen gün daha da genişletilirken, AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan için Marmaris Okluk Koyu’nda “Yazlık Saray” yapımına yönelik çalışmalar da tüm hızıyla sürüyor.

Birgün'den Sebahat Karakoyun'un haberine göre sekizinci Cumhurbaşkanı Turgut Özal döneminde Gökova Körfezi Okluk Koyu’nda 230 metrekarelik dört oda bir salon olarak inşa edilen ve sonraki dönemlerde cumhurbaşkanlarınca kullanılmayan konukevi için ‘onarım’ adı altında başlatılan çalışma, bir süre sonra görkemli yeni bir bina yapımına dönüştü.

Dört odalı yazlık yerine 300 odalı Saray

Yarattığı doğa tahribatı ve yüksek maliyetiyle tepki çeken Yazlık Saray’ın inşaat çalışmaları sır gibi saklanırken, Saray’ın yalnızca klima maliyetinin 3 milyon lirayı bulduğu öğrenildi. Uzmanlar bu bedelin binanın en az 350-400 odalı olacağı anlamına geldiğine dikkati çekiyor.

Cumhurbaşkanlığı’nın internet sitesinde daha önce “16 dönümlük büyüleyici bir doğa dokusuna sahip Marmaris Okluk Koyu’ndaki Devlet Konukevi, birinci derece SİT alanı olduğu için inşaat yapma olanağı bulunmamaktadır. Okluk Koyu’ndaki Devlet Konukevi, 230 metrekare alan üzerine oturan, tek katlı, dört yatak odası ve salonu bulunan bir bina ile koruma personelinin kalabileceği prefabrik yapıdan oluşmaktadır” ifadeleriyle anlatılan konukevi yıkılırken, siteden de bu bilgi tamamen kaldırıldı. İnternet sitesinde Cumhurbaşkanlığı’na ait Huber Köşkü ve Müze Köşk tüm ayrıntılarıyla yer alırken, Okluk Koyu’ndaki konukevinin adı dahi geçmiyor.

CHP Muğla Milletvekili Akın Üstündağ, dört odalı konukevi yerine yapılacak Yazlık Saray’ın en az 300 odalı olduğunu ileri sürdü.

Çin Seddi’ni andıran duvar

Etrafı Çin Seddi’ni andıran yaklaşık dört metre yükseklik ve kilometrelerce uzunluktaki duvarlarla çevrili alandaki inşaat çalışmaları sır gibi saklanıyor. Bölgeyi yakından bilenler yalnızca duvar yapımı için binlerce ağacın kesildiğini vurgulayarak, inşaatın yaratacağı doğa tahribatının boyutlarına dikkat çekiyor.

CHP’li Üstündağ, yemyeşil alanı çevreleyen duvarların Çin Seddi gibi “uzaydan bile görülebilecek” yükseklikte olduğuna dikkati çekerek, Yazlık Saray’ın yapımı başlamadan sit alanı olan bölgeyle ilgili plan değişikliği yapıldığını aktardı.

Üstündağ, “Saray’ın olduğu Gökova 1/ 25 bin planda değişiklik yapılmış ve sit alanı olmaktan çıkarılmış. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı oluruyla tescil edilmiş durumda” dedi. İnşaat çalışmalarının çevreye zarar verdiğini belirten Üstündağ, “Yazlığın yapımı yasal değildir. Kaçaktır ve çevreye zarar vermektedir. Söz konusu alanda yapılaşma yasa dışıdır. Koy, balıkçılığa dahi kapalı. Biraz ilerisi Akdeniz foklarının yumurtlama alanıdır” diye konuştu.

Maliyeti merak konusu

Resmi açıklamalara göre, proje bedeli 1 milyar 370 milyon lira olarak açıklanmasına karşın Mimarlar Odası’nca en az dört buçuk milyar liraya mal olduğu belirtilen Beştepe’deki Saray gibi Yazlık Saray’ın maliyeti de şimdiden merak konusu oldu. BirGün’ün edindiği bilgiye göre, Yazlık Saray’da kullanılacak klima alımı için bedeli 3 milyon lirayı bulan sözleşme imzalandı. Uzmanlar klima maliyetinin 3 milyon lira olabilmesi için yapılacak binanın en az 350-400 odalı olacağı tahmininde bulunuyor.