HEYBELİADA'YA MÜZİK MERKEZİ

ÖZKAN ALTINTAŞ-TÜRKİYE TURİZM

---

İSTANBUL- Bosphorus Cultural Alliance,  Heybeliada'da Rum ilkokul binasını onararak "Heybeliada Uluslararası Müzik Araştırma Merkezi" haline getiriyor. Müzik merkezinde Türkiye ve Yunanistan başta olmak üzere dünyanın ünlü müzik adamları ve sanatçıları buluşacaklar.
2005 yılında kurulan Yunanistan menşeli bir sivil toplum kuruluşu olan Bosphorus Cultural Alliance,  Heybeliada"da bulunan Rum ilkokul binasının tamir edilmesi, binanın eğitim ve araştırma amaçlı bir uluslararası kültür merkezi"ne dönüştürülmesi için çalışmalarına başladı. Cultural Alliance, sorumlusu Nikiforos Metaxas: "Bu kültür merkezi esas olarak Anadolu ve Akdeniz coğrafyasının müzikal geleneklerine odaklanacak, yaratıcı girişimlere önem verecek ve çağdaş sanatsal ifade biçimlerine açık olmayı ilke edinecektir" dedi.



HALKİ PALAS MÜDÜRÜ: HEYBELİADAYA'YA HAREKET GETİRECEK
Heybeliada'nan tarihi Merit Halki Palas Oteli Müdürü Bülent Hasanreisoğlu, Heybeliada için bu gibi farklı girişimlerin turizm için faydalı olduğunu söyledi. Hasanreisoğlu Adalar için turizm adanı yapılacak tüm giriyimleri desteklediklerini belirterek şunları söyledi:
"Adalar bir insanlık mirasıdır. Buraları dünyaya açarak, uluslararası kültür merkezi olması için atılan adım çok önemli bir girişimdir. Uluslararası Müzik Araştırma Merkezi ve arkasından Ruhban Okulu'nun açılması, Büyükada'da bulunan dünyanın en büyük ahşap yapısı olan Rum Yetimhanesi'nin turizme kazandırılması gerekmektedir. Prens Adaları İstanbul'un yanı başında turizm için bulunmaz bir hazinedir. Heybeliada'nin sokaklarını gezenler tarihi köşkleri bir müze gibi izleyebilirler. Ancak bu köşkler yokolmadan kurtarılmalıdır"



AVRUPA BİRLİĞİ FONLARI DESTEKLİ PROJE
“Bosphorus Cultural Alliance”, projenin gerçekleşebilmesi için ilk aşamada Türk sivil toplum kuruluşu Heybeliada İlm-i Musiki Derneği ile bir işbirliği gerçekleştirdi ve Yunanistan Uluslararası Kalkınma Dairesi eliyle Avrupa Birliği"nden destek aldı. Ayrıca projeyi Olympic Havayolları'da destekliyor.
2009 Şubat ayında, özenle seçilmiş Türk ve Yunanlı mimar ve mühendisler binanın tamiratına başladılar. Tamiratın bir yıl sürmesi tahmin ediliyor.

BINA DİMDİK AYAKTA DURUYOR

1980"den bu yana terk edilmiş bulunan bina, gözle görülür derecede yıprandı ve bakımsız kaldı. Yine de temelleri bozulmadı ve sağlamlığını korudu. Bu binada öncelikle tarihi yapıyı koruma amaçlı bir bakım yapılması, ayrıca yüksek kalitede modern teknolojiyi ihtiva eden bir araştırma merkezinin kurulabilmesi için çaplı bir proje ve cihazlar gerekiyor.

 

Projenin ilk adımında, okul binasının tamir edilmesi, bir konser salonu için gereken aletlerin temini, müzikal gelenekleri yazı, ses, fotoğraf ve video formatlarında belgeleyen elektronik arşivlerin oluşturulması ve sanatsal üretim yapabilmek için bir kayıt stüdyosunun kurulması amaçlanıyor.

 

2009 Şubat ayında, özenle seçilmiş Türk ve Yunanlı mimar ve mühendisler binanın tamiratına başladılar. Tamiratın bir yıl sürmesi tahmin ediliyor.

ANADOLU VE AKDENİZ MÜZİĞİ ARAŞTIRILACAK

Uluslararası bu müzik merkezinin amacı Anadolu ve Akdeniz coğrafyasının dâhil olduğu kültürel bütünün müzikal geleneklerini öğrenmek, icra etmek ve bu geleneklerden modern bir anlayışla beslenen yeni biçimleri araştırmak olacaktır. Bu merkezin faaliyetleri arasında, Türk ve Yunan geleneksel ve çağdaş/dijital müzikleri hakkında yaz atölyeleri ve seminerler düzenlemek, müzikal üretimleri ve görsel-işitsel çalışmaları kayıt altına almak, edebî ve bilimsel çalışmaları yapmak ve yayınlamak sayılabilir.

 

Müzik merkezinin ana faaliyetleri şöyle sıralanabilir:

 

MÜZİK SEMİNERLERİ

Osmanlı ve Türk geleneksel müziği kuramı ve tarihi 

Bizans ve Yunan geleneksel müziği kuramı ve tarihi (Rebetiko dahildir)

Çalgı yapımı

Elektronik müzik, ses teknolojileri ve bunların yardımıyla üretilen interaktif sanat formları üzerine atölyeler

KÜLTÜREL ETKİNLİKLER 

Balkanlar ve Doğu Akdeniz coğrafyasını geniş anlamda kapsayacak konserler

Müzik ve çevre ilişkisini konu alan belgesellerin gösterimi

Türkçe ve Yunanca yazılmış edebiyat ve şiir hakkında konferanslar

Kayıtlar

Bütün etkinlikler kaydedilecek, arşivlenecek ve uluslararası planda araştırmacıların kullanımına sunulmak üzere çoğaltılacaktır.

Çalgı yapımı ve tamiri

Türkçe ve Yunanca düzyazı ve şiir eserlerinin çevrimi ve basımı

 

ARAŞTIRMALAR

Yukarıdaki başlıkların her biri, söz konusu coğrafyanın geniş kültürel bağlamına ışık tutması ve gelecekteki etkinlikler ve projelere kılavuz olması amacıyla bilimsel bir araştırma ciddiyetiyle ele alınacaktır. Araştırma faaliyetleri sonucunda üretilecek araştırmalar, kurumun kendi yayınları arasında veya uluslararası yayınlarda basılacaktır.

KONUMU EĞİTİME EN UYGUN YER: HEYBELİADA

Heybeliada, eğitim kurumları yönünden uzun bir geleneğe sahiptir. Daha önceleri Deniz Harp Okulu"nu, Rum Ortodoks Ruhban Okulu"nu ve Rum Ticaret Okulu"nu barındıran Heybeliada, şimdilerde Deniz Lisesi"nin dil bölümüne ev sahipliği yapmaktadır.

Adada motorlu araçların yokluğunun da yardımıyla yaratılan sessiz ortam, işitsel konsantrasyon açısından verimli bir mekân sağlar. Bu imkân, öğrencilerin bazı kadim enstrümanların armonik çeşitliliğini ve Doğu müzik sisteminin karakteristiği olan çok ince perde farklılıklarını kavramasına yardımcı olacaktır.

Heybeliada, barındırmış olduğu çeşitli okullardan yetişen yazarların, şairlerin, tarihçilerin, papazların Yunan edebiyatını ve tarihini şekillendirmiş olmalarıyla da, her zaman Yunan akademisyenlerin ve öğrencilerin ilgisini cezbetmiştir.

Adadaki bazı eski binalar ve evler Rum cemaatin adayı terk etmesinin ardından boş kalmıştır ve geniş çaplı bir tamirata muhtaç hale gelmiştir. Bu binaların bazıları mimari açıdan hazine değerindedir. Heybeliada Uluslararası Müzik Araştırma Merkezi"ne ev sahipliği yapacak olan Rum cemaatine ait eski ilkokul binası da, aynı şekilde tamir edilmeyi bekleyen mükemmel ve depreme dayanıklı bir yapıdır. Her ne kadar bir dönemde kırktan fazla öğrencinin kabulü düşünülmese de, bina rahatça yüzü aşkın öğrenciyi barındırabilecek haldedir. Binada bir konser salonu da bulunmaktadır, ayrıca daha önceleri açıkhava sineması olarak kullanılan alan açıkhava konserleri için müsait durumdadır.

İSTANBUL 2010 KÜLTÜR BAŞKENTİ PROJESİNDE YER ALIYOR

Aşağıda bahsi geçen projeler, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti faaliyetleri arasında yer almaktadır:

 

Faaliyetler, Rum cemaatine ait binaların zemin katlarında gerçekleştirilecektir. (The activities will be carried out on the ground floor of the Greek community buildings.)

 

Performans faaliyetleri

Binanın salonu konserler ve dinleti seansları için kullanılacaktır.

 

Kayıt

Araştırma merkezimizce düzenlenen performanslar kaydedilecek, arşivde saklanacak ve uluslararası müzik camiasının hizmetine sunulmak üzere çoğaltılacaktır.

 

Müzik arşivi

Heybeliada"da düzenlenen atölyeler, konserler ve çeşitli tarihsel kayıtlar yaz okulları boyunca el altında bulundurulacak ve araştırma-inceleme amacıyla yapılacak çalışmalar için kamu yararına sunulacaktır. Kütüphanenin işlevleri arasında kişiye özel müzik dinleme imkânı da bulunmaktadır.

 

Deneysel müzik, dijital sanatlar ve dokümantasyon

Deneysel müzik, bilgisayar müziği ve ses sanatları alanında çalışan sanatçıların binamızda veya başka alanlardaki performanslarına veya yerleştirmelerine dönüşecek projeleri yönetmelerine imkân tanınacaktır. Bu durum, geleneksel müzisyenlerle son teknolojilerin ışığı altında faaliyet gösteren müzisyenler arasında işbirliğinin gelişmesine yardımcı da olacaktır. Binamızın performans ve kayıt alanı, yüksek donanımlı bir çevresel ve sessel düzenleme içinde, akustik ve elektronik işlerin beraberce sunumuna hizmet edebilecektir. Küçük ama kendine yeterli bir dijital stüdyo, müzik merkezine daimî katkıda bulunan veya geçici olarak katılan sanatçıların ve araştırmacıların ürünlerinin CD ve DVD olarak basılması ve internet üzerinden elektronik ortamda iletilmesi amacıyla master kayıtlar elde etmelerini sağlayacaktır. Muhtemel projeler, insan üretimi veya doğal çevrelerin ses karakterini belgeleyecek ses ortamlarının araştırılmasını içerecektir. Bu tür çalışmalar, sosyal, kültürel ve ekolojik çalışmaların eşliğiyle ses yerleştirmeleri veya elektro-akustik müzik çalışmaları gibi farklı tipte sanatsal üretimlerin gelişimine katkıda bulunabilecektir. Böylece, projemizin dijital sanatlarla ilgili olan kısmı, modern toplum bağlamında geleneksel kültürlerin iletişim ve değişim süreçlerini tetkik etmek isteyen sanatçılar ve akademisyenler arasında disiplinlerarası bir işbirliği için merkez işlevi görebilecektir. Buna ek olarak, stüdyo ve performans alanları, geleneksel ve deneysel sanatlar alanında küçük uluslararası festivaller düzenlenmesi için uygun bir ortam sunacaktır. Bu bağlamda seminerler, Yunanistan"da, Korfu adasında bulunan İonian Üniversitesi Görsel-İşitsel Sanatlar Fakültesi"nin öğretim görevlilerinden Iannis Zannos tarafından yürütülecektir.