Türk akademisyen Dr. Gökçin Çınar, dünyanın en büyük havacılık ve uzay topluluğu olan Amerikan Havacılık ve Uzay Enstitüsü (AIAA) tarafından, 35 yaş altına verilen en prestijli ödül olarak kabul edilen ‘Lawrence Sperry Ödülü’nü kazandı. Ayrıca Dr. Çınar, havacılığın geleceğini değiştirebilecek teknolojiler ve sürdürülebilir havacılık konularındaki öncü çalışmalarıyla bu ödülü kazanan ilk Türk oldu.

ABD’deki Michigan Üniversitesi Havacılık ve Uzay Mühendisliği Bölümü’nden 34 yaşındaki Dr. Gökçin Çınar, geleceğin hibrit elektrikli uçakları üzerine çalışıyor. Çınar, ODTÜ Havacılık ve Uzay Mühendisliği’nden mezun olduktan sonra Amerikan Georgia Tech’te doktorasını tamamladı. 2022’de hibrit elektrik sistemlerinin uçaklara uygulanabilmesi ve 2050 yılının uçaklarında kullanı.abilecek teknolojiler konulu çalışmalarıyla NASA’dan farklı dönemlerde iki defa fon desteği aldı. Future Aircraft Sizing Tool (FAST-Gelecek Uçakların Boyutlandırma Aracı) isimli bir yazılım da geliştiren Dr. Çınar, son projesini ve başarıya ulaşma sürecini şöyle anlattı:

Gökçin Çınar, havacılığın geleceğini değiştirebilecek teknolojiler ve sürdürülebilir havacılık konularındaki öncü çalışmalarıyla bu ödülü kazandı.

ÖZEL VE PRESTİJLİ BİR ÖDÜL
“Amerikan Havacılık ve Uzay Enstitüsü (AIAA), ‘Lawrence Sperry Ödülü’nü kazandığımı geçtiğimiz aralık ayında bildirdi. AIAA’in çeşitli ödülleri var. Bir kısmını düzenledikleri konferanslarda veriyorlar bir de ‘premier’ dedikleri daha özel ve prestijli ödül kategorileri bulunuyor. Kazandığım ödül de bunlardan biri ve bu nedenle ödül, 30 Nisan’da Washington DC’de düzenlenecek galada bana takdim edilecek. Ödül, 35 yaş ve altında olan, havacılık ve uzay alanına değerli bir katkıda bulunan herkese verilebiliyor. Bu noktada kapsamı çok geniş. Yani sadece mühendislere ya da havacılık alanında çalışan akademisyenlere verilmiyor.

HER YIL SADECE 1 KİŞİYE VERİLİYOR
Bu ödüle bireysel olarak başvurulamıyor. Birinin sizi bu ödüle uygun bulması ve enstitüye önermesi gerekiyor. Michigan Üniversitesi’nde daha önce birlikte çalıştığım hocam beni bu ödüle layık görerek başvuruyu yaptı. Bunun için de referansları, başarılarımı ve çalışmalarımı içeren bir dosya hazırladı. Ardından da organizasyonun ilgili komitesi toplanıp kendilerine önerilen adaylardan, ödül için uygun gördükleri birini seçti. O kişi 2025 yılı için ben oldum. Bu ödül, uçaklardaki otopilot sistemini tasarlayan Lawrence Sperry’i onurlandırmak için 1936’dan beri neredeyse her yıl bir kişiye veriliyor. Daha önce Türkiye’den bu ödülü alan kimse olmamıştı. Bu ödülü almamın sebebinin elektriklendirilmiş uçak sistemlerine yaptığım katkılar olduğunu düşünüyorum.

Gökçin Çınar, hibrit elektrik sistemlerinin uçaklara uygulanabilmesi ve 2050 yılının uçaklarında kullanılabilecek teknolojiler konulu çalışmalarıyla NASA’dan fon desteği aldı.

2050’NİN HAVA SAHASINI TASARLIYOR

 ‘İSTİKBAL GÖKLERDEDİR’ SÖZÜ KILAVUZUM OLDU
Ödülü aldığımı öğrenince çok sevindim. Küçük yaşlardan beri havacılığa ve uzaya hep ilgim vardı. Atatürk’ün ‘İstikbal göklerdedir’ sözü hep aklımdadır. O nedenle erken yaşlarda tahtadan uçak yapmakla başlayan serüvenimde buralara kadar gelmek gerçekten beni çok mutlu etti. Geçmişte bu ödülü alanlar arasında kahramanlarım var. Onlardan biri de Kelly Johnson’dı. Şu an havada gördüğümüz uçak tasarımlarının bazılarını o yaptı ve tarihin en önemli havacılık mühendislerinden biriydi. Dolayısıyla insanların benim çalışmalarımın da o seviyeye geldiğini düşünmesi ve bu alanda ilk Türk olmak çok gurur verici.”

GELECEKTE UÇUŞLAR DAHA UCUZ OLMALI
Dr. Çınar, NASA tarafından geçtiğimiz kasım ayında kabul edilen bir diğer projesiyle ilgili detayları ve 2050 yılının hava sahasını şöyle anlattı:
“Bu projede hem sanayiyle hem de Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nün (MIT) de aralarında bulunduğu farklı üniversitelerle iş birliği yapıyoruz. Amacımız emisyonları azaltmak ve bunu yaparken de uçakların performansını artırmayı sağlamak. Geleceğin teknolojileriyle üretilmiş uçakların sadece yüksek performanslı ve düşük emisyonlu değil aynı zamanda az maliyetli olması gerekiyor. Bu noktada çalışmalarımıza yeni başladık ve araştırmalarımızı sürdürüyoruz.

DAHA GÜVENİLİR UÇAKLARI KULLANACAĞIZ
Bu projede kullanacağımız enerji sistemlerinin yanı sıra heyecan verici tasarımlara da bakıyoruz. Örneğin normalde yolcu uçakları iki motorlu olur. Bu motorların biri sağ diğeri de sol kanatta yer alır. Ancak biz 8-10 elektrik motorunun olduğu bir uçak tasarlıyoruz. Bu, uçakların güvenliği açısından da çok önemli bir gelişme olacak. Çünkü uçaklar zaten güvenlik nedeniyle şu an tek yerine çift motor taşıyor. 2050 yılında ise bu kapsamda daha verimli, güvenilir ve ucuz uçakları kullanmamız mümkün olabilecek.

NASA PROJELERE 11 BUÇUK MİLYON DOLAR AYIRDI
NASA, uçaklar için planladığımız teknolojileri konuşabilmemizin sebebi. Çünkü onların sağladığı fon sayesinde bu tarz araştırmalar yapılıyor ve bunlar da daha sonra endüstriye transfer ediliyor. Şu an üzerinde çalıştığımız bu proje de onlardan biri. Projemizle, NASA tarafından fon almaya hak kazanan 5 takımdan biri olduk. NASA’nın bu 5 takım için ayırdığı toplam bütçe ise 11.5 milyon dolar."