06 Aralık 2025
  • İstanbul15°C
  • Ankara10°C
  • Antalya8°C

DEĞERLİ TÜRK LİRASI TURİZMİ BALTALIYOR

İsmail Emen

23 Ekim 2010 Cumartesi 17:56

Turizmciler artık bıktı galiba dengesiz kurlardan bahsetmekten. Birazda geçmiş yıllarda akıllanıp dolardan Euro’ya geçtikleri için nispeten rahatlar. Borazanı ihracatçılara bıraktılar.

Ancak nereden bakarsanız bakın, değerli TL. pahalı Türkiye demektir turist için. Hele yıllardır ucuz Türkiye’ye alışmış Avrupalı turist için. Geçmişte bozdurduğu her dolar için 1.65 alan turist şimdilerde eline 1.40 lira geçince pahalılığı fark ediyor.

Bu durum turizm sektörünü etkiler mi?
Bakıyorum çok fazla etkilememiş gözüküyor. Bildiğim yerlerin doluluk oranları bu sene gayet iyi geçti. Krizde olan Yunanistan ve İspanya’nın kaymağını biraz biz yedik.

Ülke cari açığı giderek büyüyen bir ülke.  Babacan’ın ifadesine göre” buna katlanmak zorundayız”.  Gelir cephesi itibariyle değerli TL.nin sıkıntıları malum. İhracatçı şikayetçi. Rekabet şansını kaybediyor. Turizmci şikayetçi o da turist kaybediyor. Fiyatlarla fazla oynayamıyor. Zaten kendi içinde kıyasıya bir rekabet var. Üstüne üstlük global krizin etkisi talep cephesinde. İnsanlar artık eskisi kadar harcamıyor, eskisi kadar gezmeye. Hiç değilse bugünlerde geçer diyor.

Diğer taraftan ithalat cephesi can sıkıcı. Düşük giden kurlar ülkeyi ithalat açısından cennete çeviriyor. Anlaşmalarınız var. Önleme şansınız fazla yok. Ülke yabancı araba cennetine döndü. AVM’ler yabancı markalarla doldu. Neredeyse tepeden tırnağa yabancı giyiniyoruz. Biz marka yaratamayınca markalara teslim olduk. İste ikisi arasındaki uçurum cari açık dediğimiz devi büyütüyor.

Cari açığa turizm gelirlerinin katkısı çok büyük. Ancak o da kendi içindeki düşük kur döngüsü ve rekabet çıkmazı ile çırpınıyor. Devre faizleri, anapara ödemeleri diğer taraftan sıkıştırıyor. Bankalarla boğuşan turizmci telaş içinde tur operatörlerinin elinde oyuncak oluyor. Yılların derdi bu. Pahalı turiste henüz tam hitap edemedik. Paralı Japon değil, ucuzcusu geliyor. Zengin alman turist yerine fabrika ustası en kalitelisi oluyor. Üstüne birde her şey dahil dediniz mi çıkın işin işinden. Bunlarda akşam yemeğinde şampanya açmayacağına göre sorun var. Borç sermayesi yüksek büyük firmalardaki EPİTDA sorunlarını henüz çözemedik ki net kara bakalım. Ayakta kalmağa çalışıyoruz.

Son yıllarda şehir otelciliğinde büyük bir ihtiyaç ve hamle var. Özellikle İstanbul ve büyük şehirlerimiz büyüyen ve önemli konuma geçen ülke trafiğinde önemli merhaleler katediyor.

Tarihi yarımadanın ilgi çeken tarihsel dokusu normal turist trafiğini hızlandırırken ve bu ihtiyacı ön plana çıkarırken, gelişen endüstriyel ve hizmet sektörlerinin yarattığı işadamı ve kongre trafiği de 5 yıldızlı otel ihtiyacını ön plana çıkarıyor.

Bütün bu yatırımların fizibilitesi yapılırken göz önünde tutulmayan değerli TL. olgusu, artık uzun süre dikkate alınmak zorunda kalacak. Döviz kazanıp TL. harcayan turizmci, fiyatlarla oynayarak dengeyi sağlamak içinde otelinin ve hizmetinin kalitesini ön plana çıkarmak zorunda kalacak.