ÇEŞME- Sıcak su kaynaklarıyla Roma döneminden Cumhuriyet'in ilk dönemlerine kadar kaplıca merkezi olan dünyaca ünlü turizm merkezi Çeşme'de kaplıca turizminin en sönük devirde olduğu bildirildi. 
Denizi ve kumsalıyla yaz turizminin gözde merkezlerinden Çeşme'nin geçmişte önemli bir kaplıca merkezi olduğu bildirildi.
Altınyunus Oteli Termal Merkez Müdürü Dr. Ilgaz Nacakoğlu ile Ege Üniversitesi Çeşme Turizm ve Otelcilik Meslek Yüksekokulu Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. İsmail Gezgin, Çeşme'nin termal sularıyla ilgili araştırmalarını Geçmişten Günümüze Çeşme Termal Suları adıyla kitaplaştırdı.

Termal özelliğini asırlarca korudu
12 İyon kentinden biri olan Eritrai'deki termal suların Romalı tarihçiler Vitrivius ile Pausanis'ten kalan yazılı belgelerde, İyonya'nın en iyi kaynakları olarak nitelendirldiğini, o dönemde ününün Roma'ya kadar ulaştığını ifade eden Yrd. Doç. Dr. Gezgin, Çeşme'nin Osmanlı dönemine kadar termal özelliğini koruduğunu söyledi.
Çeşme'nin en parlak dönemlerini 18. ve 19. yüzyıllarda, Osmanlı egemenliğinde yaşadığını bildiren Dr. Gezgin, Osmanlıda kamu görevlilerinin özellikle eklem rahatsızlıklarının tedavisi için, Çeşme'ye hava değişimine gönderildiğini, Mısır'dan İstanbul'a kadar pek çok yerde görevli memurun buraya tedavi için geldiğinin bilindiğini, o dönemde Çeşme'nin Osmanlı sınırları içinde Bursa ile birlikte en önemli kaplıca merkezi olarak gösterildiğini kaydetti.

En sönük devir
Çeşme'de tedavi olanların arasında Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın oğlu ve Habeşistan Valisi Tosun Paşa'nın da bulunduğunu ifade eden Gezgin, şöyle konuştu: "Kaynaklara göre, 1870 yılında Çeşme'ye sedyeyle getirilen Tosun Paşa, şifa bulduğu Çeşme'ye cami ve çeşme yaptırmış. Yaptırdığı çeşme halen ayakta ancak camiyle ilgili bulgu yok. Şura-ı Devlet üyelerinden Ahmet Refik Paşa ve Erzurum'da Ruslara karşı büyük direniş gerçekleştiren Ahmet Muhtar Paşa da Çeşme termallerini tercih etmiş.
19. yüzyılda İzmir'den haftanın her günü, İstanbul'dan ise yoğun sezonlarda Ilıca İskelesi'ne gemi seferi düzenleniyormuş.
Bu dönemde Ege adaları ve hatta İtalya'dan gemilerin geldiği, aşırı talep nedeniyle tesis sıkıntısı çekildiği de belgelerden anlaşılıyor.
Çeşme, o döneme bakıldığında bugün termal turizm konusunda tarihinin en sönük devrini yaşıyor.

Atatürk'ün kaldığı otel
Gezgin, Çeşme'nin termal potansiyeli üzerine ilk çalışmayı 1909 yılında Yusuf Cemal'in Çeşme Ilıcaları adıyla yayımladığını ifade etti.
Yusuf Cemal'in kitabında, o dönemde bölgedeki sular üzerine yapılan tüm analizlerin sonuçlarını vererek Çeşme'deki kaynakların o dönemde İstanbul elitlerinin tercih ettiği Avrupa'daki kaplıcalardan hiçbir farkı olmadığını anlattığını bildiren Gezgin, şunları kaydetti:
"Çeşme ılıcalarının tarihteki şüphesiz en önemli konuklarından birisi de Atatürk olmuştur. 1926'daki suikast girişimi sonrası Atatürk, gelişmeleri takip etmek üzere Çeşme'ye gelmiş ve heyetiyle birlikte bugünkü Ilıca semtindeki Rasim Palas, Karabina ve İstanbul otellerinde kalmıştır. Yaklaşık 10 gün Çeşme'de kalarak kaplıcalardan istifade eden Atatürk de bu kaynakların iyi bir şekilde değerlendirilmesini istemiş. Atatürk imzasıyla Çeşme Kaplıcaları Türk Anonim Şirketi kurulmuş. O dönemde askeri bölge olarak nitelendirilmesi nedeniyle yabancıların girişinin yasak olduğu bölge için Atatürk, yabancıların girişini kolaylaştıran bir karar almış. Çeşme, geçmişte termal kaynaklarıyla İtalya, Yunan adaları ve Osmanlı topraklarındaki değişik bölgelerden yoğun olarak ziyaretçi çekmiştir."
Büyük Önder Atatürk'ün o dönemde bir süre kaldığı, onuruna balo düzenlenen Rasim Palas Oteli'nin şu anda harap olduğunu, yine bir süre kaldığı Madam Kramer Köşkü'nün de yıkıldığını belirten Gezgin, Ilıca'da evlerin altlarında bulunan kaplıcaların yıkılarak yerlerine turistik oteller yapıldığını söyledi.
Atatürk'ten sonraki dönemde İsmet İnönü, Adnan Menderes ve Celal Bayar'ın da kaldığı Çeşme ılıcaları ve termal kaynaklarının sonraki yıllarda eski canlılığını yitirdiğini, zaman içinde deniz, kum güneş olarak tanımlanan yaz turizminin öne çıktığını ifade eden Gezgin, unutulan termal kaynakların 2004 yılında yöredeki turistik otellere termal su verilmesiyle yeniden hayata döndürüldüğünü kaydetti.