İSTANBUL-Boğaziçi’nde benzersiz bir tarih, kültür ve doğa hazinesi olarak günümüze gelen Vahideddin köşkleri, devlet kurumları arasındaki anlaşmazlık yüzünden kaderleriyle baş başa kaldı. Kurumlar arası anlaşmazlık yüzünden, köşkleri aslına uygun restore ederek otel yapmak üzere kiralayan şirketin de eli kolu bağlı durumda.

 

Başbakan Tayyip Erdoğan’ın turizme açılması için talimat verdiği haberleriyle gündeme gelen Çengelköy’deki Vahideddin Köşkleri, 2004’te Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın açtığı ihaleyle 49 yıllığına Günay Ar-Yapı Grubu’na kiralandı. Projesini Kültür ve Turizm Bakanlığı’na onaylatıp, inşa aşaması için Boğaziçi İmar Müdürlüğü’nün onayını bekleyen şirket, Vakıflar Genel Müdürlüğü’nden gelen bilgilendirme yazısıyla ne yapacağını şaşırdı. Müdürlük, Hazine’ye açtığı davayı kazandığını ve köşklerin kendi mülkiyetine geçtiğini bildiriyordu. Günay Ar-Yapı’nın Yönetim Kurulu Üyesi Cenk Coşkun, "Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bundan sonraki sürecin ne olacağını sorduk, yanıt bekliyoruz. Eğer ihale iptal edilirse, devlet tarafından dolandırılmış olacağız" dedi. Cenk Coşkun, Erdoğan’ın köşkleri ziyaret etmediğini, konuyla ilgili haberlerin, başka şirketlerin spekülasyonu olduğunu öne sürdü.

 

Hazineye kayıtlı Vahideddin Koruluğu ve Köşkleri, Ağalar Köşkü, Köceoğlu Köşkü, 6’ncı Mehmet Vahdettin Köşkü, Kadı Efendi Servis Köşkü, Bahçıvan Evi ve seradan oluşuyor. Boğaziçi sit alanı öngörünüm bölgesinde yer alan koruluk ve köşkler, 1984’te korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak tescillendi. Köşkler, Turgut Özal’ın başbakanlığı döneminde Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından restore edildi, ancak daha sonra kaderine terk edildi.

 

Maliye Bakanlığı, 2004’te büyük bölümü İstanbul’da bulunan tarihi köşkleri, yalıları ve sarayları işletme hakkı devri yoluyla özelleştirme kararı aldı. Bunun üzerine, köşkler, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 49 yıl turistik tesis olarak işletilmek üzere ihaleye çıkarıldı.

 

İhaleyi Günay Ar-Yapı Grubu kazandı. Bir buçuk yıl köşklerin aslına uygun restorasyonu için arşiv taraması yapan şirketin Yönetim Kurulu üyesi Cenk Coşkun şunları söyledi:

 

"Aslına uygun olacak butik bir tesisi turizme kazandırmak için 1.5 yıl önce projeyi sunduk. Bakanlıktan onay gördü. İmar sürecinin tamamlanmasını beklerken Vakıflar Genel Müdürlüğü’nden bilgilendirme yazısı geldi. Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün Maliye Hazinesi’ne açtığı dava sonucu, 1954’teki bir kanuna atıf yaparak arazinin Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne devrolduğu yazıyor. Yaklaşık 3 milyon Euro harcadık. Toplam 25 milyon dolar harcayacağız. İki devlet kurumunun birbirinden habersiz hareket etmeleri, bütün bunların üstüne Başbakan’ın burayı turizme açalım demesi, bir çelişki yaratıyor. Biz zaten burayı turizme açacaktık. Ya kimsenin birbirinden haberi yok veya başka bir şey var arkasında."

 

Orhan Veli, İstanbul’u buradaki koruda dinledi

 

Sultan Abdülmecid’in Köçeoğlu ailesinden satın alarak Şehzade Kemalettin Efendi’ye verdiği köşklerin mülkiyeti, daha sonra Vahdettin’e geçti. Vahideddin, tahta geçmeden önce Kuleli Askeri Lisesi’nin arkasındaki tepede bulunan köşklerde yaşıyordu. Köşk, soğan başlı kubbesiyle dikkat çekiyordu. Vahideddin ile hayatının son yıllarını Beylerbeyi Sarayı’nda gözaltında geçiren Abdülhamid’in birbiriyle "beyaz mendil"le haberleştikleri de rivayetler arasında. Osmanlı ve Cumhuriyet döneminde birçok devlet adamının kaldığı, yabancıların ağırlandığı köşkler, Orhan Veli’nin sık sık gelerek şehri izlediği bir mekan. Köşkler, Orhan Veli’nin "İstanbul’u dinliyorum gözlerim kapalı" adlı şiirini yazdığı 60 dönümlük koru içinde yer alıyor.