ANADOLU’NUN AHŞAP DESTEKLİ CAMİLERİ “DÜNYA MİRASI”

ANKARA- Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un, sosyal medya hesaplarından Gordion Antik Kenti’nin Dünya Mirası ilan edildiği ve yeni bir müjdenin daha beklendiği paylaşımının ardından bugün Riyad’dan bir güzel haber daha geldi.

Orta Asya’dan Horasan bölgesine Türklerin mimari üslubunu Orta Çağ’dan günümüze taşıyan ahşap direkli ve kirişli camiler de artık UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde.

Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da düzenlenen 45. UNESCO Dünya Miras Komitesi toplantısında Türkiye’nin farklı illerindeki ahşap destekli camiler Dünya Mirası listesine alındı.

Anadolu'daki ilk örneği, Anadolu Selçuklu Devleti döneminde vezir Sahip Ata tarafından Konya'da yaptırılan cami, Türk-İslam mimarisinin estetik anlayışına dair belirleyici izler taşıdığı gibi yapım tekniklerinin ortaya çıkardığı sonuçla ziyaretçilerine görsel şölen sunuyor.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Dünya Miras Komitesi’nin kararı sonrasında yaptığı sosyal medya paylaşımında “Yeni bir müjde daha! UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne kültürel varlıklarımızı ilk kez seri olarak kaydettirdik. Gordion’un ardından Anadolu’nun Orta Çağ’dan günümüze uzanan ahşap direkli ve kirişli camileri de Dünya Mirası oldu. Böylece listedeki kültür varlığı sayımızı da 21’e yükselttik. Hayırlı olsun.” dedi.

Türkiye’nin İlk Seri Adaylığı

Kültür ve Turizm Bakanlığınca UNESCO’ya “Anadolu'nun Orta Çağ Dönemi Ahşap Direkli ve Kirişli Camileri" adıyla iletilen ve komitenin bugün gerçekleştirdiği toplantıda kabul edilen tarihî camiler aynı zamanda Türkiye’nin Dünya Mirası Listesi’ndeki ilk seri kültürel varlıkları oldu.

Konya’nın Beyşehir Eşrefoğlu Camii, Eskişehir’in Sivrihisar Ulu Camii, Kastamonu Kasaba Köy’ün Mahmut Bey Camii ile Ankara’nın Ahi Şerefeddin (Arslanhane) Camii ve Afyonkarahisar Ulu Camii 45. UNESCO Dünya Miras Komitesi toplantısında “Dünya Mirası” ilan edildi.

Ahşap camilerin köklü örneklerinden Beyşehir'deki Eşrefoğlu Camisi "Anadolu'da benzeri bulunmayan bir camidir. 13. yüzyılda, 1296-99 yılları arasında inşa edilmiş, Anadolu'nun en görkemli, en zengin ve günümüze en iyi durumda gelebilmiş camisidir. Taş, tuğla, çini, alçı ve özellikle ahşabın en güzel kullanıldığı, benzeri olmayan cami olması nedeniyle isabetli olarak UNESCO listesine dahil edildi.

Olağanüstü Bir Estetik Anlayışı Günümüze Yansıtıyorlar

Anadolu’daki ahşap destekli camilerin erken örneklerini Orta Çağ’dan günümüze yansıtan bu yapılar farklı şehirlerde olmalarına karşın ortak özelliklere sahipler.

Orta Çağ’dan günümüze kadar iyi bir şekilde korunmuş olarak ulaşan tarihî yapılar Anadolu yaşantısını da yansıtıyor.

Hipostil planlı anıtsal ahşap cami tipolojisinin, döneminin Anadolu’daki en önemli temsilcilerinden olan bu camiler, sahip oldukları ahşap oymacılığı sanatının örnekleriyle de öne çıkıyor.

Kapıları, minberleri, sütun başlıkları, tavan kirişleri ve konsollarında görülen özenli ahşap işçiliği ile ustaların isimlerinin kayıtlı olduğu kündekâri tekniğindeki ahşap minberleri ve “Kalem İşi” adı verilen bezemeleriyle bu tarihî camiler olağanüstü bir marangozluk becerisi ile estetik anlayışı da sergiliyor.