AB LİDERLERİ MALÎ ANLAŞMAYI İMZALADI

MURAT EMEN-EMEN&EMEN
Haftanın Ekonomik Görünümü 5-11 Mart 2012
İSTANBUL- Avrupa Birliği'nin 25 üyesi, Euro Bölgesi ülkelerine daha sıkı malî disiplin getiren ve yeni bir borç krizini önlemeyi hedefleyen anlaşmayı imzaladı.
Yeni anlaşma, Avrupa Birliği anlaşmalarında değişiklik yapılması planlarının İngiltere'nin vetosu nedeniyle engellenmesi ardından tasarlanmıştı.



Birliğin kurucu anlaşmalarında değişiklik yapılması için tüm üye ülkelerin onayı gerekiyor. İngiltere yeni anlaşmanın ülkenin çıkarlarına aykırı olduğu belirterek sürecin dışında kaldı.
İngiltere Başbakanı David Cameron, imza töreni öncesinde yaptığı açıklamada, yaptığı uyarılara ve Avrupa ekonomisinde büyümeye yeterince dikkat harcanmadığını söyledi.
Avrupa Birliği Başkanlığı'na yeniden seçilen Herman Van Rompuy ise bu iddiayı reddetti ve İngiltere'nin Avrupa ekonomisini canlandırma planlarının ciddiye alındığını belirtti.
İmzalanan yeni anlaşma Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'nin inisiyatifiyle gündeme gelmişti.
Merkel anlaşmayı 'istikrar ve siyasî birlik yönünde atılan önemli bir adım' olarak niteledi.

AB BANKALARININ LİKİDİTE SORUNU ÇÖZÜLDÜ
Avrupa Merkez Bankası geçtiğimiz hafta 2.ci refinansman planını uygulamaya sokarak 530 milyar euro'luk bir kaynağı 3 yıl vade ve %1 faizle 800 bankaya verdi. Aynı uygulamayı yapan FED'in izinden giden ECB, böylece miktarsal rahatlamayı sağlamış oldu. Aynı uygulamayı İngiltere ve Japon Merkez Bankalarınında zaman zaman yaptığını hatırlıyalım.
ECB tarafından iki operasyonla dağıtılan para 1 milyar euro'yu geçmiş durumda.Böylece limitsiz para enjeksiyonları ile rahatlatılan Avrupa bankalarının likidite sorunları kalmadı denebilir. Diğer taraftan bu kaynaklarla AB'nin zayıf ülkelerinin tahvillerine talep yaratıldığını hatta faizlerin düşme trendine bile girdiğini söylemek mümkün.
Böylece merak edilen başka bir konu da çözülmüş oldu. AB bankalarının 2012 yılında vadeleri gelen 700 milyar dolayındaki borçları çevrilebilecek minin cevabıda pozitif olarak verilmiş oluyor.
Bankalar ECB'den aldıkları paraları aynen gecelik mevduat olarak gene ECB'ye yatırdılar.
Şimdi bütün dünyanın merak ettiği konu bu. Mario Draghi'nin bu bol likidite formülü tutacak mı tutmayacak mı?
Bu operasyonlarla;
- AB bankaları borçlarını çevirebilecekler,
- AB bankaları reel sektöre verdikleri kredileri artırarak resesyonla mücadele edilebilecek,
- AB ülkelerinin tahvillerine talep yaratarak hen fonlama hemde faiz indirimi sağlayabilecekler,
Bu arada ECB'nin bu kadar genişlemesinin etkileride tartışılıyor. Ancak piyasalarda bu konuda bir endişe yok. Güzel tarafı bu konuda artacak endişesi yaşanan enflasyon yerinden kıpırdamıyor.
ECB'nin banka olarak bu yükün yani bu büyük montanlı parasal genişlemenin üstesinden rahatlıkla gelebileceği konuşuluyor.

BU KONUYA BİZİM SİYASİLERİMİZ İSE FARKLI BİR PENCEREDEN BAKIYORLAR
Başbakan yardımcısı Ali Babacan, kalıcı çözüm için gerekli adımı atmayan ülkelerin sırtlarını merkez bankalarına dayadıklarını belirterek “Merkez Bankalarının çabası matbaa makinaları ile sınırlı” diyerek taşı gediğine koyuyor. Kalıcı çözüm için başta ciddi bütçe tedbirleri gerekli..

LTRO MORALİ SÜRÜYOR...
- AB Liderleri ESM'nin (European Stability Mechanism) bir an önce inşa edilmesini kararlaştırdı, büyütülmesi ise şimdilik rafta bekliyor...
- Eurogroup, Yunanistan'ın ödevlerini yaptığını, 130 milyar EUR yardımın prensipte uygun olduğunu belirtti...
- Yunanistan CDS'leri şimdilik aktive edilmedi. Önümüzdeki haftalar beklenecek...
- LTRO(refinansman) sonrası Avrupa'da tahvil faizleri geriliyor İtalya 10 yıllık tahvil faizleri %5'in altına geldi...
- Avrupa liderleri ipleri sıkı tutmaya devam ediyor. Almanya'nın itirazları devam ederken 500 milyar EUR'luk ESM ile 250 milyar EUR'luk EFSF'nin birleştirilmesi gündemi de hâlâ masada. Euro Bölgesi Maliye Bakanları (Eurogroup), Yunanistan'ın üzerine düşenleri yaptığını, bu devam ettiği sürece de 130 milyar EUR'luk yardımın dilimler halinde serbest bırakılabileceğini bildirdi.
Piyasalara moral veren bir diğer gelişme ise Uluslararası Swap ve Türev Araçlar Birliği'nin (ISDA) dün Yunanistan CDS'lerinin aktive edilmesi için henüz koşulların yetersiz olduğuna hükmetmesiydi. ISDA, ileriki günlerde CDS'lerin çalıştırılmasına neden olabilecek olası gelişmelerin ise hâlâ ajandada olduğunu dikkate alarak açık kapı bıraktı. Borç takasının tamamlanacağı 8 Mart ve yüklü itfa günü olarak takip edilen 20 Mart dikkatleri üzerine toplayacak.
Piyasalara baktığımızda, ECB'nin 2.ci refinansmanla ile sağladığı likiditenin moral etkisi sürüyor. Örneğin, Avrupa'da borç - bütçe problemlerinin fırtınalar koparttığı günlerde %7'nin üzerine çıkan İtalya'nın 10 yıl vadeli tahvil faizi son 24 saatte %5'in altına gevşedi. Almanya tahvilleri ile arasındaki fark (spread) ise kritik görülen 400 baz puanın çok altında, 308 baz puanda görülüyor. Benzer durum, farklı boyutlarda olmak üzere, Portekiz, İspanya gibi ülkelerin borçlanma araçlarında da görülüyor.

İTALYAN HİSSE SENETLERİ ALIRDIM
AB ülkelerinin sorunları bitmiyor bitmeyecekte. Geçenlerde bir yabancı TV ekranında piyasa uzmanının söylediği bugün gibi aklımda. “Param olsa İtalyan Şirketlerinin hisse senetlerini alırdım” dedi. Gerçekten kriz nedeniyle değer kaybetmiş ama hiç şüphesiz köklü sanayileri olan bir ülkenin hisse senedini bende alırdım. Piyasalar giderek bu konular üzerine yoğunlaşıyor ve anladığım kadarıyla daha da yoğunlaşacak. Recovery dedikleri bu galiba.
Sarkozy yaklaşan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin telaşında. Ancak şansı zayıf gözüküyor. En güçlü aday sosyalist partili Francois Hollande yeni bir çıkış yaparak,yıllık geliri 1 milyon eurodan yüksek olanlardan %75 gelir vergisi alınması gerektiğini söyledi. Zenginleri vergilendirme Amerika gibi Fransa'nında sıcak konusu. Fransa için önemli bir seçim. Galiba bizim içinde önem içeriyor. Eğer Sarkozy kaybederse Taksim 'de şenlik yaparız.

EURO BÖLGESİNDE İŞSİZLİK YİNE YÜKSELDİ
Euro bölgesinde işsizlik oranı Ocak ayında da artmaya devam etti ve yeni bir rekor kırdı.
17 ülkedeki işsizlerin oranı Ocak ayında yüzde 10,7'ye çıktı. Yüzde 10,4 olan Aralık ayı sayılarıysa, yüzde 10,6 olarak değiştirildi.
Eurostat verilerine göre, Euro bölgesindeki işsiz sayısı 16,9 milyon.
İtalyan istastistik kurumu Istat'a göre, ülkede işsizlik oranı Ocak ayında yüzde 9,2'ye çıktı. Bu, aylık hesaplamaların başlamasından bu yana saptanan en büyük artış.
İspanya yüzde 23,3'le Euro Bölgesi'nde en yüksek işsizlik düzeyine sahip ülke olmaya devam ediyor. Avusturya ise, yüzde 4'le işsizliğin en düşük olduğu ülke.

AMERİKA RAPORU
Amerika'da başkanlık yarışı giderek kızışıyor. Özellikle Cumhuriyetçi Parti'deki aday yarışına ilişkin kurultaylar ilginç ve sürprizli geçiyor. Galiba ibre Mitt Romney'den yana. Obama ve Demokratlar rakip olarak Santorum'u istiyorlar. Ama şanşı zayıf. Obama ile Mitt Roney arasındaki başkanlık yarışında favori şimdilerde şüphesiz Obama gözüküyor. Servetini “vulture-açgözlü capitalism”den yapan borsacı Romney'in gerek işi gerekse muazzam servetine rağmen ödediği verginin azlığı (%13) kampanyalar sırasında çok konuşulacak. Obama zenginler daha çok vergi vermeli temasını işliyor.
Amerika siyasetle uğraşırken ekonomisi de hafif hafif iyi sinyaller vermeğe devam ediyor. Genel bir iyileşme havası var.

TÜRKİYE RAPORU
Gelir Vergisi Reformu yılın ilk yarısı Meclis'e gelecek.

Bakan Şimşek'in açıklamasına göre, Gelir Vergisi Reform Tasarısını bu yılın ilk yarısında Meclise göndermeği planladıklarını açıkladı. İçerğinde;
- Mevzuat basitleştirilecek,
- Vergi tabana yayılacak,
- Vergilerde indirim yok.
- Bölgesel kalkınmışlık farları gözetilecek,
Önce Bakanlar Kurulunda görüşülecek olan tasarı bilahare Meclise gelecek.

PİYASALAR

Döviz

Hafta içinde yüksek tutarlı LTRO ihalesi ve Bernanke'nin parasal gevşeme sinyali vermeyen açıklamalarının ardından EUR/USD haftanın son günü zayıf bir performans sergiledi. Zaman zaman 1,33'ün altına sarkan parite 100 günlük ortalamasının üzerinde tutunmaya çalışıyor.
Fed'in parasal gevşeme sinyali vermemesine karşın LTRO ihalesinde yeniden yüksek tutarlı bir fonlama sağlanması, merkez bankalarının politika farklılıklarından dolayı paritede daha fazla gevşeme alanına işaret ediyor.
Euro Bölgesi'ne ilişkin makro verilerin toparlanma sinyalleri vermesi ve bölgede borç "“ bütçe odaklı endişelerin ECB'nin adımlarıyla bir miktar yatışması EUR'ya zaman zaman destek verebilir. Ancak bu desteğin paritede yukarı yönlü belirgin bir trend yaratmaktan öte, EUR'daki değer kaybını kısmen dizginleyici bir etki yaratmasını bekliyoruz.

Dolar/TL
Geçtiğimiz hafta çok önemli bir değişim göstermeyen USD/TL ağırlıklı olarak 1,75-1,76 aralığında kaldı. Son dönemde petrol fiyatlarının yüksek seyrinin yanı sıra faiz koridorunu daraltan Merkez Bankası'nın gevşemeye gidebileceğine yönelik olasılık TL'nin diğer gelişmekte olan ülke para birimlerinden negatif ayrışmasına yol açmıştı. USD/TL'nin belli bir seviyenin altına gevşemekte zorlanması da özellikle paritede geri çekilmelerin arttığı dönemlerde kurda tepki hareketleri görülebilir.
Orta-uzun vadeli perspektifte TL'nin güçlü kalmaya devam etmesi, ara ara dalgalanmalar görülse de 2012'nin genelinde değer kazanması bekleniyor. Bu beklentilerin ana parametreleri ise,
- TCMB'nin TL'yi destekleme amaçlı uygulamalarını sürdürmesi,
- birikimli cari açıkta iyileşmenin başlaması ve
- gelişmekte olan ülke para birimlerinin güç toplaması olarak sıralanabilir.

Borsa 60 bin direnç noktasına iyi tutundu. Haftayı 60.908 olarak kapattı. ECB'nin Avrupa bankalarını fonlamasının borsamıza müspet yansıması olacağına inanıyoruz. Bunu da bu hafta görmek mümkün olacak. Borsa endeksinin haftayı 63.500'lerde kapatması beklenebilir.
Esenlikle Kalın