1400 HEMŞİRE İSTANBUL’DA

ÖZKAN ALTINTAŞ-TÜRKİYE TURİZM

---

İSTANBUL- Dünya hemşirelik tarihinin simgesi ve hemşirelik mesleğinin kurucusu olan, Kırım Harbi sırasında İstanbul Selimiye Kışlası"nda kurulan Üsküdar Askeri Hastanesi"nde görev yapan “Lambalı Kadın” olarak tanınan Florance Nightingale için dünya hemşireleri İstanbul"a geliyor. 2010 yılını Florance Nightingale yılı olarak belirleyen ve İngiltere"nin Londra kentinde kongre düzenleyen Dünya Hemşireler Federasyonu aynı kongreye İstanbul"u da kattı.



Florence Nightingale (Lambalı Kadın), Kırım Savaşı dolayısıyla 4 Kasım 1854"te İstanbul"a gelen gönüllü bir hastabakıcıdır. İstanbul"daki hastahanelerdeki yokluklara ve erkek doktorlara rağmen düzenli, temiz, yeni bir hastane meydana getirdi. Gayreti, şefkati ve çalışmalarıyla ve kadın oluşuyla tüm dünyada kısa sürede tanındı. Bugün içinde Florence Nightingale hemşireliğin kurucusu olarak tanınıyor ve hayatı dünyadaki hemşirelik okullarında ders olarak okutuluyor.

AMERİKALI PROFESORLER İSTANBUL"DA

Dünya Hemşireler Federasyonu tarafından İngiltere"de 14-16 Eylül"de düzenlenen International History of Nursery London adlı dünya kongresine katılacak yaklaşık 1400 hemşire 17-20 Eylül"de Florance Nightingale Müzesi için İstanbul"a geliyor. Organizasyonun ön çalışması için bir grup öğretim üyesi ile İstanbul"a gelen ABD California"da Samuel Merrit University Hemşirelik Bölümü Profesörü Karen Anne Wolf, Selimiye Kışlası"nda bulunan Florance Nightingale Müzesi"nin gezdi.



Sultanahmet Poem Hotel"de kalan ve işletmecisi Özbi Genel Sekreteri Adnan Mordeniz"den çok yardım gördüğünü belirten Prof Wolf “Florance Nightingale dünya hemşireliğinin idolüdür” dedi.
Kütüphanesinde Florance Nightingale (1820-1910) için bulgular arayan Prof. Wolf “Kütüphane ve belgeler çok zayıf. Hemşireliğin geçmişi ile ilgili belgeleri bulacağımızı zannetmiştim. Florance Nihgtingale"nin Türkiye"de olduğu döneme ilişkin Osmanlı kayıtlarındaki belgeler araştırılarak ortaya çıkarılmalıdır” dedi. Amerika"daki John Hopkins University ile Koç Üniversitesi arasında yapılan işbirliği ile bu çalışmaların yürütülmeye başlandığını belirten Prof.Wolf “Florance Nightingale dünya hemşirelik tarihi için önemli bir insandır. Londra"da adına müze kuruldu. Dünyanın bir çok ülkesinde müzeler kuruluyor. Hemşirelik için idol olan bir kişinin Türkiye ile bağlantısı Türk turizmi için önemli bir özelliktir. Bunun değerlendirilmesi gerekli” şeklinde konuştu.



FLORANCE NİHTINGALE KİMDİR?

İngiliz Hemşiresi Florence Nightingale"dir.1820-1910 yılları arasında yaşayan ve bütün ömrünü hemşireliğin dünya"da hak ettiği yere ulaşmasını sağlamak uğrunda harcayan Bayan Nightingale"nin hayatında, hiç şüphesiz bu bölgenin çok önemli bir yeri vardır.İdeallerini gerçekleştirmek için bir ömür boyu sürecek olan mücadelesine fiilen burada başlayan ve muhtaç olduğu üne Selimiye Kışlasının kan ve ızdırap kokan koridorlarında ulaşan Florence Nightingale için o yıllarda bu bölgede görev yapan bir harp muhabiri satırlarına şunları not düşmektedir.



“Florence Nightingale çok çalışkan ve disiplinli bir kadın. Dört bine yaklaşan hasta ve yaralıların hepsine yetişmeye çalışıyor.İmkansızlıkları yenmek için çabalıyor.Kendisini çoğu zaman ölmek üzere olan bir askerin baş ucunda görürdüm.Zavallıyı teselli etmek için elinden geleni yapıyor ve adam ölünceye kadar yanından ayrılmıyordu.İnsan üstü bir enerjiyle çalışmakta olan bu kadından başka daha onun gibi yüzlercesi gerek bu bakımevine…Belki O zaman hasta ve yaralılar biraz olsun rahata kavuşabilirler.”



SELİMİYE KIŞLASINI HASTANEYE ÇEVİRİR

Yakın dostu İngiltere Savunma Bakanı Sir Sydney Herbert"in daveti üzerine rahibelerden seçtiği 38 hastabakıcıyla birlikte İnkerman Muharebesinin yapıldığı 4 Kasım 1854 günü İstanbul"a gelen Ünlü İngiliz Hemşiresi,o sırada 33. ve 41.İngiliz Alaylarının cepheye iltihakının ardından boşalan ve hastaneye çevrilen Selimiye Kışlasında çalışmalarına başlamış ve burada çok zor durumda olan yaralıların derdine derman olmuştur.Ölümünün ardından Haydarpaşa Mezarlığına gömülen mesai arkadaşı Dr. Alexander Mc Grigor ile birlikte hummalı bir çalışmaya girerek yaralıların daha insanı bir ortamda tedavi görmeleri için çırpınan Florence Nightingale"in bu gayretli tutumu onu hastaların gözünde bir kahraman yapmış, savaştan sonra ülkelerine dönenler yakın çevrelerine lambalı hanımefendi ( The Lady of the lamp) olarak isimlendirdikleri ve kendilerine şevkat gösteren bu genç kadının hikayesini anlatmışlardır



Selimiye Kışlasında çalıştığı süre içerisinde devamlı olarak buradaki sağlıksız koşullardan yakınan ve elinden geldiğince bu kötü koşulları iyileştirmeye gayret eden Florence Nightingale, 25 Kasım 1854 tarihinde yakın dostu Savuma Bakanı Sydney Herbert"e gönderdiği bir mektupta hastanenin içler acısı durumunu anlatarak çözüm üretti.



SELİMİYE KIŞLASI"NDA MÜZESİ BULUNUYOR

Ömrünün geri kalan kısmını dünyanın pek çok yerinde kurmuş olduğu Hemşirelik Okullarında hayal ettiği ideal hasta bakıcıları yetiştirmekle geçiren Florence Nightingale,bu konudaki başarılarından ötürü 1907 yılında İngiltere Kralı II.Edward tarafından Britanya İmparatorluğu ve İnsanlığa Hizmet Madalyasıyla taltif edilmiştir.
Doğum günü olan 12 Mayıs tarihi yaklaşık yarım asırdır tüm dünya"da “Hemşireler Günü”olarak kutlanan Florence Nightingale"in,bu bölgede çalıştığı sırada yanındaki hastabakıcılarla birlikte bir müddet kaldığı Selimiye Kışlasının kuzeybatı kulesi, 1954 yılında onun adını taşıyan bir müzeye dönüştürülmüş, kendisine Lambalı Hanımefendi namını kazandıran gaz lambası, çeşitli eşyaları,madalyaları ve Osmanlı Padişahı Sultan Abdülmecit tarafından hediye edilen bileziği buraya gelen ziyaretçilere sunulmuştur.



Bu bölgede görev yapmasının 100.yıldönümü anısına Türkiye"deki İngiliz Cemaati tarafından Haydarpaşa Mezarlığındaki Kırım Savaşı Anıtı"nın denize bakan yüzüne konulan ve“Florence Nightingale Plaq” adı verilen bronz kitabede ise şu ifadelere yer verilmiştir.

“Bir asır önce bu mezarlık yakınlarındaki çalışmalarıyla birçok kişinin acısını dindiren ve hemşirelik mesleğinin temelini atan Florence Nightingale anısına 1854-1954.Bu kitabe Türkiye"deki İngiliz Cemaati tarafından II.Elizabeth"in taç giyme yılında onu tebcilen konulmuştur.”



AMERİKA"DA BİNİN ÜZERİNDE NİGHTINGALE OKULU VAR

Yaşamının son yıllarında, Florence Nightingale, (90 yaşına gelmiştir) evini bir daha terk edemez. Kör olur. 13 Ağustos 1910 tarihinde Londra"da, 90 yaşında hayata gözlerini yuman Ünlü İngiliz Hemşiresinin yaşam öyküsü hakkında hala eserler yazılmakta ve adı dünya"nın çeşitli yerlerindeki sağlık kuruluşlarına verilerek yaşatılmaya çalışılmaktadır.
Ölümünden üç yıl önce İngiliz Kralı'ndan Britanya İmparatorluğu ve İnsanlık Yüksek Hizmet madalyası alan ilk kadın odur. Öldüğünde yalnız Amerika'da binin üzerinde Nightingale Okulu vardır. Hemşireliği saygın bir meslek yapma amacına ulaşmıştır; "İyi kazanç getiren bir meslek haline getirmek" düşüncesi ise bugüne dek hâlâ gerçekleşememiştir.