Kapadokya’da sanat, tarih ve gastronomi dolu rota

NEVŞEHİR - Üçüncü kez Türkiye Kültür Yolu Festivali’ne ev sahipliği yapan Nevşehir, bu yıl hem sanatı hem gastronomiyi hem de tarihi dokusunu daha güçlü şekilde öne çıkarıyor. Özellikle Kapadokya, festival boyunca düzenlenen etkinlikler kadar, bölgeye yönelik yeni koruma planları ve turizm düzenlemeleriyle dikkat çekiyor.

Kapadokya Türkiye Kültür Yolu Festivali sayesinde şehir adeta açık hava sahnesine dönüşüyor. Peribacalarının gölgesinde dijital sanat sergileri, minyatürler, söyleşiler ve konserler yankılanıyor. Açılışı Kapadokya Üniversitesi’nde yapılan festival, 10 Ağustos’a kadar tam 400 etkinlik sunarak Nevşehir’i sanat ve kültürle harmanlayacak…

BALONLARIN ÜZERİNDEN MİRASIN İZİNDE
Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı’nın açılışta altını çizdiği gibi, Kapadokya’da gün doğumunu balonla izlemek hâlâ eşsiz bir deneyim. Bu deneyim, artık yalnızca manzara değil; bir yaşam kültürü halini almış. Yazgı’nın aktardığı verilere göre Kapadokya, sıcak hava balonculuğunda Mısır, Fas, Meksika ve Tanzanya gibi destinasyonları geride bırakıyor.

Bu yıl festivale damga vuran unsurlardan biri Kapadokya’nın Michelin Rehberi’ne girmesi oldu. Artık sadece tarihiyle değil, gastronomisiyle de dünya sahnesine çıkan bölge, yerel mutfağını uluslararası damaklara sunmaya hazırlanıyor. Testi kebabı, kabak çiçeği dolması, kömbe ve üzüm pekmezli tatlılar artık yalnızca yöresel tatlar değil; aynı zamanda global mutfağın yeni keşifleri arasında yer alıyor.

KAPADOKYA’DA YENİ KORUMA VE TURİZM HAMLESİ
Festival coşkusunun yanı sıra, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Kapadokya Alan Başkanlığı’nın bölgede yürüttüğü koruma çalışmaları da dikkat çekiyor. Her yıl milyonlarca turist ağırlayan bu eşsiz coğrafya, artık sadece tanıtılmıyor; aynı zamanda korunuyor.
Bölgede kaçak yapılaşmayla mücadele sürerken, Kapadokya’nın tarihi ve doğal dokusunu koruma amacıyla yeni düzenlemeler hayata geçiriliyor. Bu doğrultuda yeni bir eylem planı hazırlandı.
Düzensiz ATV ve at turları, bölgenin hassas yapısını tehdit eden unsurlar arasında yer alıyor. Yeni planla birlikte bu tür turistik faaliyetlere çevre dostu rota ve izin sistemleri getiriliyor. Alan Başkanı Cem Aslanbay, denetimlerin sıklaştırıldığını, kaçak yapılaşma ve zararlı turizm uygulamalarına karşı daha etkin bir sistem kurulduğunu söyledi.

KAÇAK YAPILAŞMADA 1000’İN ÜZERİNDE YIKIM GERÇEKLEŞTİ
Bölgedeki en büyük sorunlardan biri olan kaçak yapılaşmaya karşı 2019’dan bu yana 1000’den fazla bina yıkıldı. Cem Aslanbay, bilinçlendirme çalışmaları sayesinde bazı yapıların halk tarafından gönüllü olarak kaldırıldığını belirterek şunları söyledi: “Alan Başkanlığı olarak Kapadokya’nın korunmasının bir devlet politikası olduğunu ortaya koyduk. Eğer bu müdahaleleri yapmasaydık, kaçak yapıların sayısı üç katına çıkabilirdi.”
Ayrıca Kapadokya’da çekilen film ve reklam projeleri de artık sıkı denetim altında. Cem Aslanbay, çekim izinleri sırasında doğaya zarar verilmesi halinde 1 milyon 400 bin TL’ye kadar ceza uygulandığını açıkladı.

TARİHİ DOKUYA ZARAR VEREN ‘YAZILARLA’ MÜCADELE
Bölgedeki en büyük problemlerden birinin de tarihi dokular üzerindeki yazılar olduğuna işaret eden Aslanbay, “Peribacası duvarlarına yazılan ‘seni seviyorum’ yazısının kaldırılması bir gün hatta bir haftayı bulabiliyor. Bunun için özel buhar makineleri ve özenli sistemler kullanıyoruz. Gözbebeğimiz olan Kapadokya’nın korunması ve belli bir standart ölçeğinde turizm hizmeti vermesi bizim temel hedefimiz” dedi.
Bölgedeki turizm planlamasıyla ilgili turizm master planı ve alt ölçekli planların hazırlandığına dikkat çeken Aslanbay, “Kapadokya bölgesinin büyük bölümü doğal, arkeolojik, tarihi ve kentsel SİT alanı. Alt ölçekli alan planlarıyla birlikte bundan sonra hangi bölgelerde ruhsat verilecek, hangilerinde verilmeyecek belli olacak, çerçeveler net çizilecek” diye konuştu.
Cem Aslanbay, Güvercinlik Vadisi’nde hayata geçirilen gece müzeciliği ve aydınlatma projesinin Kapadokya için yeni bir turizm deneyimi sunduğunu ifade etti. 340 özel LED projektörle aydınlatılan vadide, artık ziyaretçiler gün batımından sonra da yürüyüş yapabiliyor. Aslanbay, “Kapadokya’nın dokusuna uygun özel ışıklarla, vadinin mistik atmosferi gece de ortaya çıkıyor. Bu uygulama önümüzdeki yıl Aşk Vadisi, Zelve, Göreme gibi bölgelere de yayılacak” dedi.

FESTİVAL TÜM HIZIYLA DEVAM EDİYOR: 10 AĞUSTOS’A KADAR ETKİNLİK TAKVİMİ DOPDOLU
Festival süresince hem yerli hem yabancı ziyaretçileri bekleyen etkinliklerden bazıları ise şöyle:
Uluslararası Kapadokya Balon Festivali: 17 ülkeden balonların katılımıyla düzenlenen bu görsel şölen, Kapadokya semalarını adeta sanat galerisine dönüştürüyor.
FotoMaraton Kapadokya: Katılımcılar, festival boyunca en iyi kareleri yakalamak için vadilerde, sokaklarda ve tarihi mekanlarda fotoğraf avına çıkıyor.
Açık Hava Sineması (Avanos Amfi Tiyatro): Yeşilçam klasiklerinden çağdaş Türk sinemasına kadar geniş bir seçki.
Gastronomi ve El Sanatları Atölyeleri (Uçhisar, Avanos, Göreme): Kitre bebek, çömlek yapımı, halı dokuma gibi geleneksel üretimlerin interaktif sunumları.
Çocuk etkinlikleri: Gezici sahne, tiyatro, planetaryum ve yaratıcı drama gibi onlarca farklı atölye.

Daha pek çok etkinlik ve sergi bulunuyor. Özellikle ‘Pablo Picasso: Yaratılış Her Şeydir’ sergisi beni çok etkiledi. Picasso’nun sanatında yaratıcılığın ve özgürlüğün ne kadar hayati olduğunu bir kez daha görme fırsatı buldum. Her eserinde yenilikçi ve cesur bir bakış açısı var.

Tüm etkinlik takvimine ve birbirinden harika konserlere kulturyolufestivali.com adresinden Nevşehir’i seçerek bakabilirsiniz.

ZAMANIN VE DOĞANIN ŞEKİLLENDİRDİĞİ BIR MASAL DİYARI: KAPADOKYA’DA GEZILECEK YERLER
Kapadokya’yı ziyaret etmek, bir belgeselin içinde yürümek gibi. Festival kapsamında yoğun etkinliklere katılmış olsam da, bu büyülü coğrafyada mutlaka görülmesi gereken bazı duraklar bölgeye gelenleri bekliyor:

1- Göreme Açık Hava Müzesi
Kapadokya’nın kalbi sayılan Göreme Açık Hava Müzesi, kaya içine oyulmuş kiliseleri, şapelleri ve yemekhaneleriyle döneminin izlerini taşıyor. Aziz Basil Şapeli, Elmalı Kilise ve Karanlık Kilise gibi yapılar, fresklerdeki renklerin canlılığı ve detayların derinliğiyle ziyaretçileri adeta zaman yolculuğuna çıkarıyor. UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan bu açık hava kompleksi, bölgenin inanç tarihi ve mimari zenginliğini gözler önüne seriyor.

2- Uçhisar Kalesi
Kapadokya’nın en yüksek noktasında yer alan Uçhisar Kalesi, bölgeyi kuşbakışı izleyebileceğiniz en etkileyici seyir noktası. Doğal kaya oluşumunun içine oyulmuş çok katlı yapısıyla hem savunma amacıyla hem de barınma için kullanılmış. Gün doğumu ya da batımında ziyaret ederseniz, rüzgârın ve ışığın eşsiz dansına tanık olabilirsiniz.

3- Zelve Vadisi ve Paşabağları
Peribacalarının en yoğun, en dramatik şekilde görülebildiği alanlardan biri olan Zelve Vadisi, oldukça büyüleyici. Burada kaya oyma evler, manastırlar ve eski yaşam izleri hâlâ canlı. Paşabağları ise ‘Rahipler Vadisi’ olarak da biliniyor ve üç başlı peribacalarıyla ünlü.

4- Derinkuyu ve Kaymaklı Yeraltı Şehirleri
Kapadokya’nın altındaki gizli dünyayı keşfetmek isteyenler için Derinkuyu ve Kaymaklı yeraltı şehirleri nefes kesici bir deneyim sunuyor. Yerin yaklaşık 60 metre altına inen bu karmaşık şehirler, yüzlerce odası, havalandırma bacaları, tünelleri ve kapılarıyla adeta bir yeraltı labirenti.

5- Ihlara Vadisi
Melendiz Çayı’nın şekillendirdiği, yemyeşil doğasıyla Kapadokya’nın en farklı vadilerinden biri olan Ihlara, doğa yürüyüşü ve kültürel keşfi bir arada sunuyor. Yaklaşık 14 kilometrelik yürüyüş rotası boyunca kayalara oyulmuş kiliseler, fresklerle bezeli ibadet yerleri ve serin gölgelikler içinde ilerleyeceksiniz.

6- Avanos ve Çömlek Atölyeleri
Kızılırmak kıyısında kurulu Avanos, Kapadokya’nın el sanatları merkezi. Binlerce yıllık çömlekçilik geleneği burada yaşamaya devam ediyor. Kırmızı toprakla yoğrulan çamurun ellerde şekillenişini izlemek büyüleyici bir deneyim. Dilerseniz ustalar eşliğinde kendi çömleğinizi yapmayı da deneyebilirsiniz.

7- Aşk Vadisi, Güvercinlik Vadisi ve Bağlıdere
Kapadokya'nın en romantik ve en çok fotoğraflanan vadileri… Aşk Vadisi, devasa boyutlardaki peribacaları ve geniş yürüyüş parkuruyla dikkat çekerken, Güvercinlik Vadisi, adını kayalara oyulmuş güvercin yuvalarından alıyor ve mistik atmosferiyle büyülüyor. Bağlıdere Vadisi ise özellikle gün batımında ortaya çıkan kızıllığı ve doğanın yarattığı gölgeleriyle tam bir açık hava sineması gibi...

KAPADOKYA’NIN OLMAZSA OLMAZI: BALON TURU
Kapadokya denince ilk akla gelenlerden biri şüphesiz sabahın ilk ışıklarıyla gökyüzünü renklendiren sıcak hava balonları… Bölgenin benzersiz kaya oluşumlarını, vadilerini ve peri bacalarını yukarıdan izlemek, Kapadokya deneyiminin belki de en unutulmaz anını oluşturuyor.

Balon turları her sabah gün doğumundan önce başlıyor. Uçuş sırasında Göreme, Uçhisar, Zelve ve Aşk Vadisi gibi önemli noktaları yukarıdan panoramik olarak izleyebilir, vadilerin sisle kaplı silüetleri üzerinde süzülebilirsiniz. Uçuş süresi genellikle 45 dakika ile 1 saat arasında değişiyor.

Yaz aylarında talebin nispeten azaldığı dönemlerde fiyatlar 50–80 Euro arasında değişebiliyor. Ancak Kapadokya’nın yüksek sezonu olan ilkbahar ve sonbaharda, bu eşsiz deneyime olan talep artıyor ve balon turlarının fiyatı 160–250 Euro bandına kadar çıkabiliyor.

Tarihi kaya oyma odaları ve zarif taş mimarisiyle Yunak Evleri, Kapadokya’nın ruhunu tam anlamıyla yansıtan özel konaklama seçeneklerinden biri. Hem konfor hem de otantik bir atmosfer arıyorsanız, bu otel beklentinizi fazlasıyla karşılayacaktır.

Güzel bir öğle yemeğinde Kapadokya’da geleneksel Anadolu mutfağını deneyimlemek istiyorsanız, Tandır Restoran doğru adres. Özellikle testi kebabı, yöreye özgü pişirme tekniği ve lezzetiyle adeta damak çatlatıyor.
Akşam yemeği için ise iki yer ön plana çıkıyor: Lil’a Restaurant ve Millocal… Lil’a Restaurant Kapadokya’da fine dining deneyimi arayanlar için birebir. Modern dokunuşlarla hazırlanmış yerel lezzetleri, panoramik manzarası eşliğinde sunuyor. Yerel malzemelerle hazırlanan modern Anadolu yemekleri sunan Millocal, hem mutfağı hem de atmosferiyle fark yaratıyor. Sessiz, sakin ve şık bir akşam yemeği için mükemmel bir seçim.