SOFYA- Türkiye'ye 200 bin TIR geçiş belgesi vermesi gereken Bulgaristan, anlaşmayı bozarak bunun ancak yarısını verdi. Kapıkule'de uzun TIR kuyrukları oluşacağını belirten nakliyeciler bakanlığın çözüm bulmasını bekliyor.
Türk TIR'larına yönelik sık sık geçiş belgesi sorunu çıkaran Bulgaristan, ihracatın en hızlı olduğu dönemde yine aynı sorunu yarattı. Nisan ayında yapılan anlaşmaya göre Türkiye'ye 200 bin geçiş belgesi vermesi gereken Bulgaristan, temmuz ayından bu yana parça parça ancak 100 bin belge verdi. Anlaşmayı tek taraflı fesheden Bulgar yetkililer, kalan 100 bin belgenin ise 2008 yılında verileceğini açıkladı. 100 bin belgenin temin edilememesi halinde her gün 400-500 TIR geçişi olan Kapıkule'de TIR konvoylarının oluşacağını belirten nakliyeciler bu soruna bir an önce çözüm bulunmasını istiyor. Sınır kapısında TIR'ların beklemesi ihraç mallarının Avrupa ülkelerine ulaşamamasına yol açıyor. Bu da bazı gıda ürünlerinde bozulmaya, tekstil ürünlerinde ise gecikmeye yol açıyor.
Şu anda Türkiye'de Bulgaristan geçiş belgesi kalmadığını belirten Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) İcra Kurulu Başkanı Mine Kaya, "Bu sadece bir nakliye sorunu değil. Eğer bu sorun kısa sürede çözülmezse başta gıdacılar olmak üzere çok sayıda ihracatçı firma zarar görecek. Ulaştırma Bakanlığı bu soruna artık kesin bir çözüm bulmalı" dedi.
TIR geçiş belgesiyle ilgili sorunların Yunanistan, Macaristan, İtalya, Rusya ve Kazakistan'da da yaşandığına dikkat çeken Mine Kaya, "Bu ülkelerle sürekli sorunlar yaşanıyor. Ama Ulaştırma Bakanlığı, sorun ortaya çıktıktan ve birilerinin canı yandıktan sonra çözüm bulmaya çalışıyor. Oysa Ulaştırma Bakanlığı'ndan beklentimiz, sorun ortaya çıkmadan halledilmesidir" diye konuştu.
Bakanlar İstanbul'da buluşacak
Türkiye ile Bulgaristan arasında kronik hale gelen TIR geçiş belgesi sorununu çözmek üzere, iki ülkenin ulaştırma bakanları 14-15 Aralık'ta bir araya geliyor. İstanbul'da yapılacak görüşmelerde, 2008 yılı öncesi anlaşmanın imzalanması bekleniyor. Eğer bu gerçekleşirse iki ülkenin TIR'ları belgesiz geçiş hakkı kazanacak. Bu anlaşmanın Türkiye için son derece önemli olduğunu belirten Mine Kaya, şunları söyledi: "Bulgaristan adeta ihracat kapımız gibi. Belgesiz geçiş olması, nakliyecilerin yanı sıra tüm ihracatçıları da rahatlatacaktır."
Süreç nasıl gelişti
* Türkiye ile Bulgaristan arasında belgesiz geçişi sağlayan ikili anlaşma uygulanıyordu. Bulgaristan Avrupa Birliği üyesi olunca bu anlaşmadan vazgeçtiğini açıkladı.
* Bulgarlar 2007 başında Türkiye ile yürürlükte olan geçiş belgesiz transit taşıma kararını tek taraflı feshetti. Türk tarafının baskısıyla ücretsiz geçiş belgesi kota uygulaması başlatıldı.
* Türkiye'ye 200 bin kota verildi. Temmuzda anlaşma yapıldı. Bugüne kadar 100 bin kota kullanıldı. Daha sonra ise Bulgaristan belge vermekte nazlanmaya başladı.
* Türkiye kara yoluyla ihracatı Yunanistan ve Bulgaristan kapılarından yapmak zorunda. İhraç ürünlerin yüzde 90'ı ise Türk nakliye şirketleri tarafından taşınıyor.
* Sınır kapısında TIR'ların beklemesi demek ihraç mallarının Avrupa ülkelerine ulaşamaması demek. Bu da bazı gıda ürünlerinde bozulmaya, tekstil ürünlerinde ise gecikmeye yol açıyor.
