İSTANBUL- Türk sivil havacılık sektörü değerlendiren Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmeleri Derneği (TÖSHİD) Başkanı ve Onur Air Genel Müdürü Şahabettin Bolukçu, “Dolardaki değer kaybı devam eder ve 1 dolar 1 YTL’ye eşit olursa halkımız daha ucuza uçma imkanı bulabilir” dedi
Dünyada son 5 yıldır gerçekleşen ekonomik büyümeden hem Türkiye’nin hem de ülkemiz havacılık sektörünün olumlu yönde etkilendiğini söyleyen Şahabettin Bolukçu; geçtiğimiz yıl YTL’nin dolar karşısında değerli olmasının iç hat uçuşlarında giderleri dolar, gelirleri YTL olan havayolu şirketlerini ve uygun fiyata uçma imkanı bulan iç hat yolcularını olumlu yönde etkiledi. “Dolardaki değer kaybı devam eder ve 1 dolar 1 YTL’ye eşit olursa halkımız daha ucuza uçma imkanı bulabilir” diyen Bolukçu dış hat uçuşlarıyla ilgili de şu değerlendirmeyi yaptı:
“Türk şirketleri yurt dışı uçuşlarını ağırlıklı olarak Avrupa ülkelerine gerçekleştirdiğinden dış hat uçuşlarında gelirler euro, giderleri ise dolardır. Bu nedenle euronun dolar karşısında değerli olması dış hat uçuşlarında da havayolu şirketleri lehine bir durum yarattı”
2007 yılında doların YTL karşısında değer kaybetmesinin, yükselen yakıt maliyetlerinin havayolu şirketlerinin giderlerindeki muazzam artışın olumsuz etkisini hafiflettiğini vurgulayan Şahabettin Bolukçu, “Ancak şu anda varil başına 95 dolar düzeyindeki petrol fiyatları çok yüksektir. Petrolün fiyatının daha da yükselmesi bilet fiyatlarında aşırı yükselmeye neden olabilir ve bu da yolcu talebini azaltıcı etki yapabilir” uyarısında bulundu.
Şahabettin Bolukçu tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de havacılığın geçtiğimiz yıl büyümeye devam etmesinin sonucu olarak lisanslı personel olarak adlandırılan pilot ve teknik personelin maliyetlerinde artış olduğunu ve söz konusu personelin temininde de güçlük yaşanması nedeniyle
Bolukçu, Türkiye’de atılan adımlar sayesinde bu konuda önemli gelişmelerin olduğunu, önümüzdeki 5-6 yılık süre içerisinde yurtdışına da pilot ve teknisyen gönderilecek şekilde eleman yetiştirilmesine başlandığını bildirdi.
2008 yılını havacılık sektörü açısından değerlendiren TÖSHİD Başkanı ve Onur Air Genel Müdürü Şahabettin Bolukçu şunları söyledi: “Eğer 2008 yılında Amerika’da başlaması beklenen ekonomik durgunluk Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeleri de yoğun etkilerse Amerikan dolar kurunun aşırı yükselme riski gerçekleşebilir. Onur Air olarak bu riski sürekli kendi içimizde değerlendiriyoruz ve bu riskin olumsuz etkilerinden korunmak için arz ettiğimiz kapasitede esneklik yaratıyoruz.
Bu kapsamda dış kaynak kullanımı (outsourcing) sistemini önemli bir araç olarak kullanılıyoruz. Talebi küçülten bir durumla karşılaşıldığı zaman Onur Air’in bu yeni duruma hızla uyum sağlaması için gerekli düzenlemeleri yapıyoruz. Bu kapsamda, uçak satın almada uygun zamanı bekliyoruz ve bunun için gerekirse planladığımız büyümemizden fedakarlık ediyoruz. Uçak filosu planlamamızda satın alma ve kiralama seçeneklerini dikkatli kullanıyoruz. Aldığımız destek hizmetlerini kendi içimizde kalıcı yapılanmalar oluşturarak değil, dış tedarikçi firmalardan temin ediyoruz. Kurun yükselme riskine karşı ise dolar/YTL kurunu sabitleme işlemi (hedging) yapıyoruz.
Havacılık sektörü açısında bakıldığında dünyada oluşabilecek ekonomik durgunluğun olumsuz etkilerinin yanında olumlu da bir sonucu olacaktır ve uçak edinim fiyatları ile petrol fiyatları düşecektir”
2008’de tüketici lehine iç hatlarda yaratılan rekabet dış hatlarda da yaratılmalı
2003 yılında iç hatların özel havayolu şirketlerine açılması ile yaratılan rekabetin tüketiciler lehine olan sonuçlarının ortada olduğunu vurgulayan Şahabettin Bolukçu bu rekabetin 2008 yılında dış hatlarda da yaratılması gerektiğini söyledi.
Bolukçu, “Yurt dışı uçuşlarındaki rekabetin yaratılabilmesi için özel sektör havayollarının önünde en büyük engel olarak duran ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından THY’nin görüşleri çerçevesinde hazırlanan anlaşmaların sadece THY’ye değil özel havayollarına da uçuş izni verecek şekilde revize edilmesi gerekmektedir” dedi. Bu konuya hükümet programında da yer verildiğinin altını çizen Bolukçu, “Başbakanımızın bu konuyu takip edeceğine eminiz” diye konuştu.
2008 yılında detaylı bir çalışmayla ticari riskleri dağıttıklarını söyleyen Onur Air Genel Müdürü Şahabettin Bolukçu bu yılın plan ve hedeflerini şöyle açıkladı:
“5 adet uçağımızı Saudia Havayolları’na uçuş ve teknik ekibimizle birlikte kiraladık. 9 adet uçağımızı iç hat uçuşlarına, 11 adet uçağımızı da ülkemize turist getirmek üzere charter operasyonlarımıza ayırdık. Bunlara ilave olarak iki adet daha uçak alımı için görüşmelerimiz sürüyor. Tüm bunları göz önüne aldığımızda 2008 yılının şirketimiz adına başarılı bir yıl olacağını öngörüyoruz”
